چرا پرکاری تیروئید باعث اختلال در خواب میشود؟


وقتی غده تیروئید بیش از حد هورمون تولید کند، ممکن است شبها خوابتان نبرد، احساس اضطراب و بیقراری داشته باشید یا دچار تعریق شبانه شوید. همچنین پرکاری تیروئید میتواند به طور غیر مستقیم باعث تکرر ادرار شود.
پس اگر بیخوابی زندگیتان را تحت تاثیر قرار داده، بررسی عملکرد تیروئید میتواند سرنخهای مهمی به شما بدهد.
آیا پرکاری تیروئید میتواند باعث مشکلات خواب شود؟
اختلال در تیروئید میتواند ساعت بیولوژیک بدن (ریتم شبانهروزی) را که چرخه خواب و بیداری را کنترل میکند، دچار مشکل کند. تعادل این هورمونها برای فرآیندهای مهمی مانند تنفس، ضربان قلب، هضم غذا و تنظیم دمای بدن ضروری است.
اگرچه اختلال خواب جزء شایعترین علائم بیماریهای تیروئید نیست، اما این دو رابطه تنگاتنگی با هم دارند.
برخی مطالعات نشان دادهاند که:
- مطالعات نشان دادند کم خوابی ممکن است با تغییرات عملکرد تیروئید همراه باشد.
- خواب بیش از ۸ ساعت در روز ممکن است هم خطر کمکاری و هم پرکاری تیروئید را بیشتر کند.
چگونه پرکاری تیروئید باعث بیخوابی میشود؟
پرکاری تیروئید با ایجاد علائمی مانند تپش قلب، اضطراب و تعریق شبانه باعث بیخوابی میشود. همچنین فرد در طول خواب به دلیل تحریکپذیری، عصبانیت یا ضعف عضلانی مدام بیدار میشود. نیاز مکرر به دفع ادرار نیز از دیگر علائمی است که به طور غیر مستقیم ناشی از پرکاری تیروئید بوده و خواب را مختل میکند.
بر اساس مطالعهای در سال 2021، شواهد نشان میدهد که:

Thyroid hormone levels are not markers of sleep dysfunction, untreated thyroid dysfunction clearly can affect a person’s ability to achieve healthy, restful sleep.
سطح هورمونهای تیروئید شاخص مستقیمی برای اختلال خواب نیست؛ اما بدون درمان، اختلال تیروئید میتواند توانایی فرد در رسیدن به یک خواب سالم و آرام را مختل کند. (منبع)
علاوه بر این، پرکاری تیروئید میتواند با مشکلاتی مانند اضطراب یا افسردگی همراه باشد که خودشان هم خواب را مختل کرده و با بیخوابی در ارتباط هستند.
در واقع افزایش هورمونهای تیروئید با چندین نوع اختلال خواب مرتبط است، از جمله:
- طولانی شدن زمان به خواب رفتن
- دشواری در حفظ خواب در طول شب
- خوابآلودگی بیش از حد در طول روز
پرکاری تیروئید میتواند باعث شود که فرد دچار مشکلات زیر شود:
- عصبی بودن و تحریکپذیری که خوابیدن را سخت میکند
- تعریق شبانه و تکرر ادرار که خواب را قطع میکند
- ضعف عضلانی و احساس خستگی مداوم
در مطلب زیر به طور کامل به علائم پرکاری تیروئید پرداختهایم:
نکاتی برای خواب بهتر با پرکاری تیروئید
برای بهبود خواب در افراد با مشکلات تیروئید توصیه میشود:
- دمای مناسب اتاق خواب را تنظیم کنید. (معمولاً ۱۸ تا ۲۰ درجه سانتیگراد بهترین حالت است، اما افراد با اختلالات تیروئید ممکن است دمای متفاوتی را ترجیح دهند.)
- یک روتین قبل از خواب ایجاد کنید؛ مثل مطالعه، گوش دادن به موسیقی آرام یا حمام آب گرم. وسایل الکترونیکی را حداقل یک ساعت قبل از خواب خاموش کنید.
- مصرف الکل و کافئین را محدود کرده و از خوردن وعدههای سنگین نزدیک به زمان خواب پرهیز کنید.
- از مصرف بیرویه ید خودداری کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
همانطور که گفتیم بیخوابی ناشی از پرکاری تیروئید میتواند با تعریق شبانه، بیداریهای مکرر، خستگی روزانه، اختلالات خلقی و مشکلات تمرکز همراه باشد.
این مشکل، علاوه بر خواب، بر اشتها، گوارش و وزن نیز تأثیر میگذارد و توانایی انجام وظایف روزانه و مدیریت روابط را مختل میکند. اگر بیخوابی مزمن شد یا بر کیفیت زندگی اثر گذاشت، مراجعه به پزشک متخصص غدد برای درمان و بهبود الگوهای خواب ضروری است.
یک آزمایش خون ساده میتواند به پزشک متخصص غدد نشان دهد که آیا مشکل بی خوابی شما به تیروئید مربوط است یا خیر.
بسته به علت، ممکن است پزشک ید رادیواکتیو تجویز کند تا اندازه غده تیروئید کوچک شود. داروهای ضد تیروئید نیز میتوانند مانع تولید بیش از حد هورمون شوند. بتابلوکرها نیز برای کاهش علائم استفاده میشوند، هرچند روی سطح هورمونها تاثیری ندارند.
در برخی موارد، جراحی برداشت تیروئید برای بیمارانی که نمیتوانند دارو مصرف کنند، انجام میشود (هرچند شایع نیست).
برای آشنایی با انواع آزمایش تیروئید و چگونگی انجام آن، به مطلب زیر مراجعه کنید:

توصیهای از تیم دارو دات کام به شما
تیروئید نقشی کلیدی در سلامت عمومی و کیفیت خواب ایفا میکند. اگر علائمی مثل تغییرات وزن، خستگی غیرمعمول، بیخوابی یا خوابآلودگی بیش از حد دارید، بهتر است با پزشک غدد مشورت کنید.
ارزش خواب خوب غیرقابل انکار است. اگر با بیخوابی دست و پنجه نرم میکنید، آزمایش خون برای بررسی عملکرد تیروئید میتواند اطلاعات مهمی در اختیارتان قرار دهد تا چرخه خوابتان بهبود یابد.