علائم حمله قلبی چیست؟ ۱۰ هشدار اولیه که جان شما را نجات می‌دهد
نشانه‌های حمله یا سکته قلبی می‌توانند از درد قفسه سینه و تنگی نفس گرفته تا خستگی غیر معمول، تعریق سرد، حالت تهوع متفاوت باشند. از آنجا که شدت و نوع بروز علائم در افراد مختلف ــ به‌ویژه بین زنان و مردان ــ می‌تواند متفاوت باشد، شناخت دقیق این علائم اهمیت ویژه‌ای در تشخیص سریع و اقدام به‌موقع دارد.
در این مطلب، به بررسی دقیق این مهم می‌پردازیم تا درک بهتری از این مشکل پیدا کنید.
علامت هشدار دهنده اولیه بیماری قلبی چیست؟
حمله‌ی قلبی زمانی رخ می‌دهد که جریان خون به بافت قلب مسدود شده و در نتیجه اکسیژن‌رسانی به آن مختل می‌گردد. شایع‌ترین علت این وضعیت، بیماری عروق کرونر ناشی از تجمع پلاک‌های آترواسکلروتیک در دیواره رگ‌هاست.
تظاهر بالینی حمله قلبی می‌تواند به‌طور ناگهانی یا به‌صورت تدریجی و ظریف بروز یابد؛ بنابراین آگاهی و شناخت علائم هشداردهنده اهمیت حیاتی دارد. از جمله نشانه‌های اصلی می‌توان به درد قفسه سینه اشاره کرد که معمولاً به‌صورت احساس فشار، سنگینی یا سوزش بوده و ممکن است به بازوها، گردن یا پشت انتشار یابد.
تنگی نفس، که عمدتاً ناشی از تجمع مایع در ریه‌هاست، و تعریق سرد و غیرقابل توضیح از دیگر علائم شایع آن محسوب می‌شوند. تهوع و استفراغ ـ که در زنان شیوع بیشتری دارد ـ اغلب با ناراحتی‌های گوارشی اشتباه گرفته می‌شود. سرگیجه، خستگی مفرط و ادم اندام تحتانی می‌توانند نشانگر کاهش برون‌ده قلبی و اختلال در گردش خون باشند.
تپش قلب، خروپف شدید مرتبط با آپنه خواب، و حتی احساس ناگهانی اضطراب یا احساس مرگ قریب‌الوقوع نیز به‌عنوان نشانه‌های احتمالی حمله قلبی مطرح‌اند. شناسایی به‌موقع این علائم و اقدام فوری برای دریافت مراقبت پزشکی می‌تواند به‌طور چشمگیری در نجات جان بیمار مؤثر باشد.
1. درد یا ناراحتی قفسه سینه
شایع‌ترین و شناخته‌شده‌ترین علائم بیماری‌های قلبی، درد یا ناراحتی در ناحیه قفسه سینه است. این تظاهر بالینی می‌تواند به‌صورت احساس فشار یا تنگی، فشردگی شدید، یا سوزش و سنگینی در مرکز قفسه سینه بروز کند.
در برخی موارد، این احساس تنها چند دقیقه ادامه یافته و سپس برطرف می‌شود؛ گاهی نیز به‌طور متناوب تکرار شده و مجدداً ناپدید می‌گردد. بسیاری از بیماران این حالت را چنین توصیف می‌کنند: «انگار فیلی روی قفسه سینه‌ام نشسته است».
با وجود آنکه درد قفسه سینه همواره به معنای وقوع حمله قلبی نیست، اما به‌عنوان یک نشانه هشداردهنده جدی تلقی می‌شود و می‌تواند نشان‌دهنده وجود اختلال در عملکرد قلب باشد. تشخیص به‌موقع این علامت و توجه بالینی به آن نقش اساسی در پیشگیری از عوارض جدی‌تر قلبی خواهد داشت.
2. تنگی نفس
تنگی نفس، به‌ویژه اگر ناگهانی باشد یا برطرف نشود، می‌تواند نشانه‌ای از آن باشد که قلب شما خون را به اندازه‌ی کافی پمپاژ نمی‌کند. این حالت ممکن است همراه با درد قفسه سینه باشد یا بدون آن رخ دهد.
تظاهر بالینی می‌تواند به‌شکل ناتوانی در کشیدن یک نفس عمیق، احساس خفگی یا نفس‌نفس‌زدن در حالت درازکش باشد. این علامت، به‌ویژه اگر تازه بروز کرده باشد، هرگز نباید نادیده گرفته شود.
3. خستگی یا کسالت شدید
همه‌ی افراد گاهی دچار خستگی می‌شوند، اما اگر با وجود استراحت کافی همچنان احساس خستگی غیرمعمول دارید، این وضعیت می‌تواند علامتی هشداردهنده از مشکلات قلبی باشد.
در بیماران قلبی ممکن است علائم زیر دیده شود:
- خستگی هنگام انجام فعالیت‌های روزمره مانند راه‌رفتن یا بالا رفتن از پله‌ها
- احساس ضعف و بی‌انرژی بودن بدون علت مشخص
- خواب‌آلودگی غیرطبیعی در طول روز
- در زنان، خستگی غیرمعمول می‌تواند بیش از درد قفسه سینه به‌عنوان نشانه‌ی اولیه‌ی بیماری قلبی مطرح باشد.
4. درد بازو، گردن، فک یا کمر
درد قلبی لزوماً محدود به قفسه سینه نیست و می‌تواند به سایر نواحی بدن انتشار یابد؛ پدیده‌ای که به آن درد ارجاعی گفته می‌شود. این درد ممکن است در بازوی چپ یا راست، پشت یا شانه‌ها و حتی فک و گردن احساس شود.
چنین علائمی می‌توانند به‌صورت تدریجی یا ناگهانی شروع شوند، اما در صورت همراهی با درد قفسه سینه یا تنگی نفس، اهمیت بالینی ویژه‌ای دارند.
5. ضربان قلب نامنظم یا تپش قلب
این احساس که گاهی به‌صورت پرش یا ضربه ناگهانی در قفسه سینه توصیف می‌شود، می‌تواند نشانه‌ی آریتمی یا اختلال ریتم قلبی باشد. برخی از این ریتم‌های غیرطبیعی بی‌خطرند، اما برخی دیگر می‌توانند تهدیدکننده حیات باشند. اگر همراه با ضربان نامنظم دچار سرگیجه، ضعف یا غش شدید، مراجعه فوری به پزشک ضروری است.
6. تورم در پاها، مچ پا یا ساق پا
زمانی که قلب نتواند خون را به‌طور مؤثر به گردش درآورد، مایعات در بدن تجمع می‌یابد و بیشتر در اندام تحتانی تظاهر می‌کند. نشانه‌های این حالت عبارت‌اند از:
- ورم اطراف مچ پا
- تنگ شدن کفش‌ها به علت تورم
- براق یا کشیده شدن پوست روی نواحی متورم
این وضعیت می‌تواند بیانگر نارسایی قلبی باشد.
7. سرگیجه یا سبکی سر
احساس سرگیجه، غش یا نزدیک به بی‌هوشی می‌تواند حاکی از آن باشد که مغز خون کافی دریافت نمی‌کند. این وضعیت معمولاً هنگامی رخ می‌دهد که ضربان قلب بیش از حد کند، سریع یا نامنظم باشد، یا فشار خون به‌طور ناگهانی افت کند. در صورتی که این حالت همراه با درد قفسه سینه، تنگی نفس یا تعریق بروز کند، نیازمند اقدام اورژانسی است.
8. حالت تهوع یا ناراحتی معده
گاهی مشکلات قلبی می‌توانند مشابه بیماری‌های گوارشی خود را نشان دهند. این حالت ممکن است با موارد زیر همراه باشد:
- تهوع یا استفراغ
- احساس شبیه سوء‌هاضمه
- احساس سنگینی یا پری در قسمت فوقانی شکم
این علامت به‌ویژه در زنان در هنگام حمله قلبی شایع‌تر است و در صورت همراهی با درد قفسه سینه یا تنگی نفس باید جدی گرفته شود.
9. تعریق بی‌دلیل
تعریق در هنگام فعالیت بدنی یا گرما طبیعی است، اما تعریق سرد و ناگهانی بدون انجام فعالیت می‌تواند نشانگر حمله قلبی باشد. اگر به‌طور ناگهانی دچار تعریق شدید، احساس سردی یا چسبندگی پوست شدید و این حالت با درد قفسه سینه یا سرگیجه همراه بود، احتمال انسداد شریانی مطرح می‌شود.
10. سرفه‌ای که برطرف نمی‌شود
سرفه‌ی پایدار همراه با خلط سفید یا صورتی می‌تواند نشان‌دهنده‌ی تجمع مایع در ریه‌ها باشد که معمولاً ناشی از نارسایی قلبی است (با این حال سرفه ی پایدار ارتباطی با مشکل قلبی حاد ندارد، بلکه بیشتر با نارسایی مزمن قلبی مرتبط است). این نوع سرفه ممکن است همراه با:
- تنگی نفس
- خستگی
- خس‌خس سینه
در صورتی که عفونت یا سرماخوردگی رد شده باشد و سرفه ادامه یابد، مراجعه به پزشک ضروری است.
علائم سکته قلبی چقدر طول میکشد؟
در یک مقایسه ای که بین حمله عصبی و سکته قلبی شده است آمده است که علائم حمله پانیک چند دقیقه یا حداکثر یک ساعت طول میکشد. سپس، علائم ناپدید می‌شوند و شما احساس بهتری دارید. اما حمله قلبی متوقف نمی‌شود و همچنین درد کوتاه چند دقیقه ای برای رد حمله قلبی کافی نیست.
چرا توجه زودهنگام به علائم حمله قلبی اهمیت دارد؟
بیماری قلبی معمولاً به‌صورت ناگهانی ایجاد نمی‌شود، بلکه به‌تدریج و در طول زمان شکل می‌گیرد. در صورت شناسایی زودهنگام علائم، می‌توان با کنترل شرایط، اصلاح سبک زندگی و پیشگیری از پیشرفت بیماری از بروز پیامدهای شدیدتر جلوگیری کرد. اما بی‌توجهی به نشانه‌های اولیه ممکن است خطر ابتلا به عوارض جدی همچون حمله قلبی، نارسایی قلبی یا سکته مغزی را افزایش دهد.
همچنین باور رایج این است که بیماری‌های قلبی فقط در افراد مسن یا در مردان دیده می‌شود، اما واقعیت چنین نیست؛ این بیماری می‌تواند هر فردی ــ زن یا مرد، جوان یا سالمند ــ را درگیر کند. از همین‌رو، شناخت علائم هشداردهنده و آگاهی نسبت به آنها برای همه افراد اهمیت حیاتی دارد.
چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کرد؟
اگر دچار درد قفسه سینه، تعریق سرد، ضربان قلب نامنظم یا هر یک از علائم غیرمعمول ذکرشده شدید، درنگ نکنید و بلافاصله به نزدیک‌ترین مرکز درمانی مراجعه کنید. اقدام سریع و به‌موقع می‌تواند نقش حیاتی در نجات جان شما داشته باشد.
توصیه‌ای از تیم دارو دات کام به شما
در صورت بروز هر یک از علائم هشدار دهنده حمله قلبی، به‌ویژه درد یا فشار قفسه سینه همراه با تنگی نفس، تعریق یا تهوع، زمان را از دست ندهید و بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید یا به نزدیک‌ترین مرکز درمانی مراجعه کنید. اقدام سریع می‌تواند تفاوتی حیاتی میان یک نجات موفق و بروز عوارض جبران‌ناپذیر ایجاد کند.
