علائم پرکاری تیروئید چیست؟ نشانه‌‌هایی که نباید نادیده بگیرید
نشانه‌های تیروئید پرکار شامل کاهش وزن غیر ارادی، ضربان قلب سریع، اضطراب، تعریق و تغییرات در چرخه قاعدگی می‌شود. در این مقاله از دارو دات کام، علاوه بر علائم تیروئید پرکار، عوامل زمینه‌ای در ایجاد تیروئید پرکار، روش‌های تشخیص، گزینه‌های درمانی و نکات مرتبط با رژیم غذایی و دوران بارداری را توضیح می‌دهیم.
علائم پرکاری تیروئید چیست؟
پرکاری تیروئید باعث سریع شدن عملکردهای مختلف بدن می‌شود و علائمی مانند ضربان قلب سریع، کاهش وزن، افزایش اشتها و اضطراب را به دنبال دارد. پرکاری تیروئید با مصرف داروی مناسب مانند سایر مشکلات سلامتی، قابل مدیریت است.
این بیماری علائم متعددی را ایجاد می‌کند که در ادامه بررسی می‌کنیم:
- کاهش وزن بدون تلاش
- تند شدن ضربان قلب
- ضربان قلب نامنظم
- کوبش قلب یا همان تپش قلب
اگر دچار پرکاری تیروئید هستید و تپش قلب را تجربه می‌کنید، مطلب زیر می‌تواند برایتان مفید باشد:
- افزایش احساس گرسنگی
- عصبی بودن، اضطراب و افزایش تحریک‌پذیری
- ایجاد لرزش خفیف در دست‌ها و انگشتان
- تعریق شدید
- تغییرات در چرخه‌های قاعدگی
- افزایش حساسیت به گرما
- تغییر در الگوی حرکات روده، به‌ویژه حرکات مکررتر روده
- بزرگ شدن غده تیروئید در پایه گردن (این وضعیت بزرگ شدن غده تیروئید، «گواتر» نامیده می‌شود.)
- خستگی
- افسردگی ناشی از پرکاری تیروئید
- ضعف عضلانی
- مشکلات خواب
- پوست گرم و مرطوب
- نازک شدن پوست
- موی نازک و شکننده
تشخیص نشانه‌های پرکاری تیروئید در افراد مسن، کمی سخت‌تر است. این علائم شامل ضربان قلب نامنظم، کاهش وزن، افسردگی و احساس ضعف یا خستگی در طول فعالیت‌های معمولی می‌شود.
در مقاله زیر بررسی می‌شود که چگونه پرکاری تیروئید می‌تواند با بروز علائم افسردگی در ارتباط باشد:
نشانه‌های پرکاری تیروئید در سنین پایین و نوزادان نیز مانند گروه سنی افراد مسن، پیچیده و در عین حال بسیار حساس است.
اگر نگران سلامت تیروئید خود هستید، در مقاله زیر با علائم پرکاری تیروئید در مردان و روش‌های تشخیص و درمان آن آشنا شوید:
علائم اولیه پرکاری تیروئید چیست؟
پرکاری تیروئید بر کل سوخت‌وساز و بیشتر عملکردهای بدن، تاثیر می‌گذارد؛ بنابراین این بیماری با نشانه‌های بسیاری همراه است. شناخت علائم هشداردهنده اولیه مربوط به تیروئید پرکار، برای شناسایی به‌موقع و درمان زودهنگام بیماری اهمیت دارد.
اختلالات درمان‌نشده تیروئید منجر به نگرانی‌های جدی سلامتی از جمله مشکلات قلبی‌عروقی، اختلالات روانی و متعادل نبودن شدید متابولیک می‌شوند.
علائم اولیه پرکاری تیروئید شامل موارد زیر است:
- ضربان قلب سریع یا تپش قلب
- افزایش فشار خون
- لرزش، مانند لرزش دست‌ها
- کاهش وزن با وجود اشتهای طبیعی یا افزایش یافته
- اسهال یا دفع مکرر مدفوع
- افزایش تعریق و حساسیت به دمای گرم
- ریزش مو یا شکنندگی مو
- مشکل در خواب
- متورم و بزرگ شدن گردن
- تورم یا بیرون‌زدگی چشم‌ها
این علائم ممکن است ناگهانی شروع شده یا به‌تدریج و در طول زمان ظاهر شوند. با مشاهده علائم پرکاری تیروئید حتما به پزشک برای درمان به‌موقع این بیماری مراجعه کنید. پرکاری تیروئید درمان‌نشده منجر به ایجاد طوفان تیروئیدی و تسریع خطرناک فرآیندهای متابولیک خواهد شد.
چگونه می‌توانم بفهمم که مشکل تیروئید دارم؟
تشخیص بیماری مربوط به تیروئید توسط پزشک و براساس علائم شما و نتایج آزمایش خون، انجام می‌شود. پزشک برای تشخیص دقیق بیماری ممکن است بررسی‌های بیشتری مانند اسکن تیروئید نیز تجویز کند.
خوشبختانه بسیاری از عوارض بیماری تیروئید پرکار با مدیریت سبک زندگی و مصرف داروها، کنترل می‌شوند.
علائم زیر به‌‌عنوان هشدارهای بدن در ابتلا به بیماری تیروئیدی به شمار می‌روند:
- عصبی بودن، اضطراب و تحریک‌پذیری
- سردردهای ضربان‌دار یا مداوم
در مطلب زیر می‌توانید بخوانید که چرا بیماران پرکاری تیروئید ممکن است دچار سردرد شوند:
- پرتحرکی؛ در این شرایط به‌سختی می‌توانید بی‌حرکت بمانید و انرژی عصبی زیادی دارید.
- نوسانات خلقی
- مشکل در خواب
- احساس خستگی مداوم
- ضعف عضلانی
- اسهال
- نیاز به ادرار کردن بیشتر از حد معمول
- تشنگی مداوم
- خارش
- کاهش علاقه به رابطه جنسی
علائم پرکاری شدید تیروئید چیست؟
تیروئید پرکار، علائم فیزیکی و روانی مختلفی را به همراه دارند. این علائم در در موارد شدید بیماری به شرح زیر است:
- تورم در گردن به دلیل بزرگ شدن غده تیروئید (گواتر)
- ضربان قلب نامنظم
- فشار به قلب و تنگی نفس
- لرزش بدن یا تکان خوردن به صورت بی‌قرار
- پوست گرم و تعریق بیش از حد
- قرمزی کف دست‌ها
- ناخن‌های شل
- جوش برجسته و خارش‌دار
- ریزش موی تکه‌ای یا نازک شدن موها
- کاهش وزن اغلب با وجود افزایش اشتها
- مشکلات چشمی، مانند قرمزی، خشکی یا مشکلات بینایی
پرکاری تیروئید می‌تواند باعث بروز مشکلات چشمی شود. در مطلب زیر می‌توانید با علائم و درمان آن‌ها آشنا شوید:
آیا پرکاری تیروئید باعث افزایش وزن می‌شود؟
پرکاری تیروئید معمولا باعث افزایش وزن نمی‌شود. برخی از افراد مبتلا به این بیماری ممکن است کاهش وزن را حتی با وجود داشتن اشتهای زیاد، تجربه کنند. پرکاری تیروئید باعث افزایش متابولیسم بدن و کالری سوزی می‌شود. به‌این‌ترتیب پرکاری تیروئید ممکن است باعث کاهش وزن در برخی از مبتلایان به این بیماری، شود.
آیا ممکن است در دوران بارداری به پرکاری تیروئید مبتلا شوم؟
بدن شما در اوایل بارداری، نیاز دارد تا هورمون‌های تیروئید بیشتری نسبت به حالت عادی تولید کند؛ این هورمون‌ها به جنین در حال رشد کمک می‌کند. داشتن سطح هورمون تیروئید کمی بالاتر از حد طبیعی، مشکلی ایجاد نمی‌کند؛ بااین‌حال حتما سطح هورمون‌های تیروئیدی باید در مادر باردار بررسی شود. پرکاری تیروئید هم برای مادر و هم برای جنین، خطرناک است.
تشخیص پرکاری تیروئید در دوران بارداری ممکن است با دشواری همراه باشد؛ زیرا سطح هورمون‌های تیروئید به‌طور طبیعی افزایش می‌یابد و همچنین سایر علائم بارداری ممکن است نشانه‌های این بیماری را مخفی کنند.
اگر نگران علائم پرکاری تیروئید در نوزادتان هستید، این راهنمای والدین را از دست ندهید:
چه چیزی باعث پرکاری تیروئید می‌شود؟
برخی بیماری‌ها و شرایط مختلفی ممکن است منجر به ایجاد تیروئید پرکار شود که در ادامه این شرایط را بررسی می‌کنیم.
- بیماری گریوز: بیماری گریوز شایع‌ترین علت پرکاری تیروئید است.
- گره‌های تیروئید: این‌ها توده‌ها یا رشد سلول‌ها در غده تیروئید هستند که گاهی منجر به افزایش تولید هورمون تیروئید اضافی می‌شوند.
- تیروئیدیت: التهاب غده تیروئید است و به‌طور موقت باعث پرکاری تیروئید می‌شود.
- مصرف بیش از حد ید: مصرف زیاد ید منجر به افزایش تولید هورمون تیروئید خواهد شد.
- آدنوم هیپوفیز آزادکننده TSH (تیروتروپینوم): TSH اضافی باعث تولید بیش از حد هورمون تیروئید می‌شود.
پرکاری تیروئید چگونه تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص اختلال تیروئید پرکار شامل چندین آزمایش برای ارزیابی عملکرد تیروئید و شناسایی علت زمینه‌ای این بیماری است.
در ادامه به بررسی مراحل تشخیص پرکاری تیروئید می‌پردازیم:
- معاینه فیزیکی: پزشک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد تا علائم پرکاری تیروئید مانند بزرگ شدن تیروئید، ضربان قلب سریع و پوست گرم و مرطوب را بررسی کند.
- آزمایش خون تیروئید: آزمایش‌های خون برای ارزیابی سطح هورمون‌های تیروئید T3 و T4 است.
- آزمایش‌های تصویربرداری: آزمایش‌های تصویربرداری مختلف تیروئید برای تشخیص پرکاری تیروئید و علت ایجاد این بیماری کاربرد دارد. این آزمایش‌ها شامل تست و اسکن جذب ید رادیواکتیو (RAIU) و سونوگرافی تیروئید می‌شود.
- آزمایش هورمون محرک تیروئید (TSH): این آزمایش، اصلی‌ترین آزمایش برای بررسی عملکرد هورمون تیروئید است که سطح هورمون محرک تیروئید را اندازه‌گیری می‌کند.
- آزمایش تیروکسین (T4): سطح تیروکسین (T4) در خون را بررسی می‌کند. افزایش سطح T4 نشان‌دهنده پرکاری تیروئید و سطح پایین آن نشان‌دهنده کم‌کاری تیروئید است.
- آزمایش‌های تری‌یودوتیرونین (T3): سطح تری‌یودوتیرونین در خون را اندازه‌گیری می‌کند که به‌ویژه در تشخیص پرکاری تیروئید مفید است.
- آزمایش‌های آنتی‌بادی تیروئید: آنتی‌بادی‌هایی را شناسایی می‌کند که توسط سیستم ایمنی تولید شده و ممکن است به غده تیروئید حمله کنند.
مراجعه منظم به پزشک در افرادی با سابقه خانوادگی بیماری‌های تیروئید، اهمیت دارد.
آیا می‌توان از پرکاری تیروئید پیشگیری کرد؟
برنامه‌های درمانی و مدیریت پرکاری تیروئید براساس نوع و شدت اختلال تیروئید تنظیم می‌شوند. مصرف بیش از حد غذاهای یددار در برخی موارد باعث پرکاری تیروئید می‌شود. پرکاری تیروئید با ایجاد تغییرات در رژیم غذایی کنترل خواهد شد.
توجه داشته باشید که تغییرات رژیم غذایی به‌تنهایی برای درمان یا پیشگیری پرکاری تیروئید کاربرد ندارند.
اگر پرکاری تیروئید دارید یا مشکوک به این بیماری هستید، از مصرف غذاهای زیر خودداری کنید:
- ماهی
- جلبک دریایی و کِلپ
- خرچنگ و لابستر
- سوشی
- میگو
- جلبک و آلژینات
- شیر و محصولات لبنی مانند پنیر
- زرده تخم‌مرغ
- نمک یددار
درمان اختلالات تیروئید با هدف بازگرداندن تعادل هورمونی و کاهش علائم انجام می‌شود. این روش‌های درمانی به شرح زیر است:
- هورمون‌درمانی جایگزینی: برای کم‌کاری تیروئید تجویز می‌شود تا سطح هورمون تیروئید را تکمیل کند.
- درمان با ید رادیواکتیو: برای پرکاری تیروئید استفاده می‌شود تا تیروئید را از بین برده و تولید هورمون را کاهش دهد.
- جراحی تیروئید: برداشتن جزئی یا کامل غده تیروئید در موارد گره‌های تیروئید یا سرطان.
- بتابلاکرها: برای مدیریت علائم پرکاری تیروئید مانند ضربان قلب سریع و لرزش‌ها.
- مصرف داروهای ضد تیروئید: این داروها تولید هورمون‌های تیروئید را در پرکاری تیروئید کاهش می‌دهند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر علائم یا نشانه‌های تیروئید پرکار دارید، حتما به پزشک عمومی مراجعه کنید. اگر بدون تلاش وزن کم می‌کنید یا متوجه ضربان قلب سریع، تعریق غیرعادی، تورم در پایه گردن یا سایر علائم پرکاری تیروئید شدید، باید معاینه پزشکی شوید.
قبل از مراجعه به پزشک لیستی از علائم خود را یادداشت کرده تا به پزشک شرح حال دقیقی بدهید. پزشک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و آزمایش بررسی سطح هورمون‌های تیروئیدی را نیز تجویز خواهد کرد.
بیشتر افراد پس از تشخیص پرکاری تیروئید، به ویزیت‌های پیگیری منظم با پزشک خود نیاز دارند تا وضعیت خود را تحت نظر و کنترل داشته باشند.
توصیه‌ای از تیم دارو دات کام به شما
اختلالات تیروئید اغلب به دلیل علائم خفیف، تشخیص داده نمی‌شوند. تشخیص و درمان زودهنگام این بیماری‌ها برای جلوگیری از عوارض و بهبود کیفیت زندگی ضروری است. افراد با شناسایی علائم هشداردهنده و مراجعه به موقع به پزشک، می‌توانند اختلالات تیروئیدی را بهتر مدیریت کنند
پرکاری تیروئید نیز یکی از بیماری‌های قابل درمان به شمار می‌رود. اکثر افراد مبتلا به این بیماری با مصرف دارو و تغییر در رژیم غذایی، سلامت خود را بهبود می‌بخشند.
