مقاومت به انسولین در تخمدان پلی‌کیستیک؛ از علائم تا درمان
در این مقاله به بررسی کامل تنبلی تخمدان مقاوم به انسولین, علائم، راه‌های تشخیص و عوارض آن می‌پردازیم؛ همچنین راهکارهایی را برای درمان این بیماری و پیشگیری از آن ارائه می‌دهیم.
مقدمه و شناخت بیماری
تنبلی تخمدان مقاوم به انسولین چیست؟
مقاومت به انسولین یکی از ویژگی‌های رایج سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) است که درصد قابل توجهی از زنان مبتلا به این بیماری را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در فرد مبتلا به PCOS، سلول‌های بدن نسبت به انسولین (هورمونی که به تنظیم سطح قند خون کمک می‌کند) کمتر واکنش نشان می‌دهند یا به عبارتی دیگر نسبت به آن مقاوم هستند. در این شرایط بدن برای جبران باید انسولین بیشتری تولید کند که منجر به افزایش سطح انسولین در خون می‌شود.
علائم و علت‌ها
علائم مقاومت به انسولین در تخمدان پلی‌کیستیک چیست؟
مقاومت به انسولین اغلب هیچ علامتی ندارد. اما برخی نشانه‌ها و علائم آن شامل موارد زیر است:
- دور کمر بیش از ۸۹ سانتی‌متر در زنان
- لکه‌های تیره پوستی
- زائده‌های پوستی
زمانی که مقاومت به انسولین منجر به قند خون بالا یا دیابت شود، علائم می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- تاری دید
- تکرر ادرار
- سردرد
- گرسنگی بیش از حد
- تشنگی بیش از حد
- بریدگی‌ها و زخم‌هایی که دیر التیام می‌یابند
- عفونت‌های واژینال و پوستی
دلایل تنبلی تخمدان مقاوم به انسولین چیست؟
دلایل زیادی برای ابتلا به تنبلی تخمدان مقاوم به انسولین وجود دارد که در ادامه به مهم‌ترین موارد اشاره می‌کنیم :
- اضافه وزن
- بی تحرکی
- مصرف مواد غذایی ناسالم
- برخی داروها (استروئید ها، داروهای درمان HIV)
- اختلالات هورمونی
- اختلالات ژنتیکی
عوارض این بیماری چیست؟
همه افراد مبتلا به مقاومت به انسولین دچار عوارض نمی‌شوند، ولی در صورتی که این بیماری به درستی مدیریت نشود، عوارض احتمالی شامل موارد زیر است:
- دیابت نوع 2
- سندرم متابولیک
- بیماری های قلبی
تشخیص و آزمایش‌ها
تشخیص این بیماری چگونه است؟
مقاومت به انسولین با بررسی سوابق پزشکی و سوابق خانوادگی شما، معاینه فیزیکی و درخواست تعدادی آزمایش، تشخیص داده می‌شود.
پزشک معالج شما ممکن است آزمایش‌های خونی زیر را درخواست کند:
- آزمایش قند خون ناشتا (FPG)
- آزمایش A1c (میانگین سطح قند خون در سه ماه گذشته)
- پنل لیپیدی (آزمایش چربی و کلسترول)
درمان و داروها
آیا این بیماری درمان دارد؟
اصلاح سبک زندگی اصلی‌ترین درمان مقاومت به انسولین است و شامل موارد زیر می‌شود:
- مصرف غذاهای مغذی
- افزایش فعالیت بدنی
- کاهش وزن
- مصرف مکمل‌هایی مانند اینوزیتول و مینیزیم
همچنین در مواردی لازم است از داروهای تجویز شده توسط پزشک استفاده شود.
داروهای تنبلی تخمدان مقاوم به انسولین کدامند؟
در حال حاضر هیچ دارویی برای درمان اختصاصی این بیماری وجود ندارد. پزشک ممکن است داروهایی را برای درمان شرایط همراه این بیماری تجویز کند. مانند:
- داروهای کنترل فشار خون
- متفورمین
- استاتین‌ها برای کاهش کلسترول LDL
همچنین اگر برای کنترل علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) از قرص‌های پیشگیری از بارداری استفاده می‌کنید، این قرص‌ها ممکن است تاثیر مثبتی بر کنترل قند خون شما نیز داشته باشند. (منبع ۱ – منبع ۲)
پیشگیری، مدیریت و کنترل
چگونه می‌توانم از تنبلی تخمدان مقاوم به انسولین پیشگیری کنم؟
برای پیشگیری از تنبلی تخمدان مقاوم به انسولین، باید روی تغییر سبک زندگی خود مانند مدیریت وزن، رژیم غذایی سالم و ورزش تمرکز کنید.
رژیم غذایی سالم سرشار از فیبر و پروتئین، همراه با فعالیت بدنی منظم می‌تواند حساسیت به انسولین را بهبود ببخشد و خطر ابتلا به مقاومت به انسولین و سایر بیماری‌های مرتبط را کاهش دهد.
تغذیه سالم برای این بیماری چیست؟
پیروی از یک رژیم غذایی سالم می‌تواند منجر به کاهش وزن شود که به نوبه خود به کاهش سطح انسولین و قند خون کمک می‌کند.
برای بهبود مقاومت به انسولین، بهتر است مصرف کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده، قندهای ساده و غذاهای فرآوری شده را کاهش دهید و از مواد غذایی با شاخص گلیسمی پایین مانند سبزیجات، غلات کامل، حبوبات، میوه‌ها و چربی‌های سالم مانند روغن زیتون و مغزها در رژیم غذایی خود استفاده کنید.
چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنم؟
اگر علائمی مانند تکرر ادرار، گرسنگی یا تشنگی بیش‌ازحد، سردرد، تغییرات بینایی یا افزایش وزن بی‌دلیل را تجربه می‌کنید، باید برای بررسی مقاومت به انسولین به پزشک متخصص زنان یا فوق تخصص غدد مراجعه کنید. علاوه بر این، اگر عوامل خطری مانند سابقه خانوادگی دیابت نوع ۲، دور کمر زیاد، فشار خون بالا یا زائده‌های پوستی دارید، مشورت با پزشک توصیه می‌شود.
توصیه‌ای از تیم دارو دات کام به شما
مقاومت به انسولین یک وضعیت پیچیده است که می‌تواند بر سلامت شما تاثیر بگذارد. این بیماری تا زمانی که به پیش‌دیابت یا دیابت نوع ۲ تبدیل نشود، هیچ علامتی ندارد. برای پشگیری از این وضعیت، ورزش منظم، حفظ وزن سالم و مصرف غذاهای مغذی می‌تواند کمک‌کننده باشد. اگر سوالی درباره‌ی خطر ابتلا به مقاومت به انسولین دارید، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
