آپنه انسدادی خواب چیست؟ راهنمای علائم، تشخیص و درمان OSA


آپنه انسدادی خواب (OSA) یکی از اختلالات خواب بسیار شایع در دنیا است. ما در این مقاله به معرفی کامل این نوع از انواع آپنههای خواب پرداخته و با علل ابتلا به آن آشنا خواهیم شد. سپس علائم آن در کودکان و بزرگسالان و عوارض آن را خواهیم شناخت.
در ادامه با راههای تشخیص این اختلال و همچنین انواع راههای درمان و پیشگیری از آپنه انسدادی خواب آشنا میشویم. در نهایت به کسانی که مبتلا به این اختلال هستند یاد میدهیم که چگونه با این مشکل زندگی کرده و با کنترل علائم خود، بتوانند خواب عمیق و راحتی را تجربه کنند.
مقدمه و شناخت بیماری
آپنه انسدادی خواب چیست؟ (OSA)
آپنه انسدادی خواب (Obstructive Sleep Apnea – OSA) شایعترین و شناختهشدهترین اختلال خواب است که در آن راه تنفسی فوقانی در حین خواب بهصورت مکرر و جزئی یا کامل مسدود میشود. این انسداد که میتواند ناشی از شلشدن عضلات حمایتکننده بافتهای نرم در گلو مانند زبان و کام نرم باشد، باعث وقفههای موقت در تنفس میشود.
هنگامی که راه هوایی مسدود میشود، دیافراگم و عضلات قفسه سینه باید با تلاش بیشتری کار کنند تا راه هوایی را باز کرده و هوا را به ریهها بکشند. این تلاش مکرر میتواند منجر به تنفس بسیار سطحی یا توقف کوتاه در تنفس شود که معمولاً با یک صدای بلند نفسنفس زدن، خرناس کشیدن یا تکان ناگهانی بدن همراه است.
این وقفههای تنفسی که به آنها آپنه (توقف کامل تنفس) یا هیپوپنه (کاهش جریان هوا) گفته میشود، میتوانند ۵ تا ۳۰ بار یا حتی بیشتر در هر ساعت، در طول شب تکرار شوند. هر بار که تنفس مختل میشود و سطح اکسیژن خون کاهش مییابد، مغز یک واکنش بقا را فعال میکند و فرد را به طور لحظهای از خواب عمیق به خواب سبکتر یا حتی بیداری کامل میکشاند تا راه هوایی دوباره باز شود و تنفس از سر گرفته شود.
این بیداریها معمولاً کوتاه هستند و فرد آنها را به یاد نمیآورد. بااینحال، تکرار این چرخه در طول شب باعث میشود فرد خواب عمیق و مفیدی نداشته باشد و به همین دلیل، حتی با وجود ساعتها خواب، احساس خستگی میکند.
آپنه انسدادی خواب چقدر شایع است؟
آپنه انسدادی خواب (OSA) شایعترین اختلال از میان انواع آپنههای خواب است. آمارها نشان میدهد که از هر ۵۰ کودک، ۱ نفر به آپنه انسدادی خواب مبتلا هستند که بیشتر ناشی از بزرگشدن لوزهها یا آدنوئیدها است.
طبق آخرین تحقیقات ۱ میلیارد نفر در جهان (۳۹ تا ۶۰ ساله) به آپنه انسدادی خواب مبتلا هستند. یکی از نکات نگرانکننده و درعینحال مهم در مورد آپنه انسدادی خواب این است که تخمین زده میشود از هر ۱۰ نفر ۹ نفر مبتلا به این بیماری هستند؛ اما از وضعیت خود بیخبرند.
انواع آپنه خواب انسدادی
آپنه انسدادی خواب بر اساس شاخص آپنه – هیپوپنه (AHI) طبقهبندی میشود. AHI میانگین تعداد دورههای آپنه و هیپوپنه را در هر ساعت خواب اندازهگیری میکند. این شاخص یک معیار استاندارد و عینی برای تعیین شدت بیماری است که به پزشکان کمک میکند تا بهترین روش درمانی را انتخاب کنند.
آپنه (Apnea) به معنای انسداد کامل راه هوایی است که به مدت ۱۰ ثانیه یا بیشتر طول بکشد. هیپوپنه (Hypopnea) به معنای کاهش جزئی (بیش از ۵۰% یا ۳۰%) در جریان هوا برای ۱۰ ثانیه یا بیشتر است که معمولاً با کاهش سطح اکسیژن خون (حداقل ۳% یا ۴%) یا بیداری از خواب همراه است. بر اساس تعداد این دورهها در هر ساعت، شدت آپنه انسدادی خواب از خفیف تا شدید طبقهبندی میشود:
- خواب طبیعی: AHI کمتر از ۵ دوره در ساعت. این افراد معمولاً علائم آپنه خواب را ندارند.
- آپنه انسدادی خواب خفیف: AHI بین ۵ تا ۱۴ دوره در ساعت. در این مرحله، علائم ممکن است خفیف باشند یا فقط در شرایط خاص (مانند خوابیدن به پشت) بروز کنند.
- آپنه انسدادی خواب متوسط: AHI بین ۱۵ تا ۲۹ دوره در ساعت. علائم در این مرحله معمولاً بارزتر هستند و ممکن است تأثیر ملموسی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشند.
- آپنه انسدادی خواب شدید: AHI 30 دوره یا بیشتر در ساعت. در این مرحله، وقفههای تنفسی بسیار زیاد و پشتسرهم هستند و میتوانند منجر به کاهش شدید اکسیژن خون و عوارض جدی برای سلامتی فرد شوند.
تفاوت بین آپنه انسدادی خواب و آپنه مرکزی خواب چیست؟
آپنه انسدادی خواب ناشی از یک انسداد فیزیکی در راه تنفسی فوقانی است اما آپنه مرکزی خواب CSA زمانی رخ میدهد که مغز به طور موقت سیگنالهای لازم برای کنترل عضلات تنفسی را ارسال نمیکند. بهعبارتدیگر، در OSA باوجوداینکه مغز تلاش میکند تا نفس بکشد مسیر هوایی مسدود میشود، اما در CSA، مغز بهسادگی فراموش میکند که به عضلات تنفسی دستور دهد.
CSA کمتر از OSA شایع است و افراد مبتلا به CSA به دلیل عدم وجود انسداد فیزیکی، کمتر احتمال دارد خروپف بلند داشته باشند. علل آپنه مرکزی خواب اغلب شامل بیماریهای زمینهای مانند نارسایی قلبی، سکته مغزی، بیماریهای کلیوی یا مصرف برخی داروها است .
علائم و علتها
علائم آپنه انسدادی خواب چیست؟
علائم آپنه انسدادی خواب (OSA) به دو دسته اصلی علائم شبانه و علائم روزانه تقسیم میشوند. بسیاری از افراد مبتلا به OSA از وقفههای تنفسی خود در طول شب بیخبرند. به همین دلیل، اغلب شریک خواب یا اعضای خانواده هستند که برای اولین بار متوجه علائم میشوند.
علائم شبانه
- خر و پف بلند
- وقفههای تنفسی قابلتشخیص و مشاهده
- بیداریهای مکرر در شب
- تعریق شبانه و بیقراری در خواب
- نیاز مکرر به ادرار در شب
علائم روزانه
- خستگی، خوابآلودگی یا فرسودگی مفرط در طول روز
- سردردهای صبحگاهی
- مشکلات شناختی و خلقی
- مشکل در تمرکز، فراموشی و مشکلات حافظه
- تغییرات خلقی
- کاهش میل جنسی یا اختلال عملکرد جنسی
- خشکی دهان یا گلودرد هنگام بیدارشدن
علائم علائم آپنه انسدادی خواب در کودکان
- شبادراری
- آبریزش دهان یا خفگی در خواب
- تعریق مکرر در شب
- حرکت قفسه سینه به سمت داخل هنگام بازدم
- مشکلات یادگیری و رفتاری: کندی در مدرسه، مشکلات تمرکز، بیشفعالی یا بداخلاقی.
- خر و پف و دندانقروچه
- وضعیتهای غیرمعمول خواب: مانند خوابیدن با سر به عقب خم شده یا در وضعیتهای عجیب برای باز نگهداشتن راه هوایی.
- مکث یا توقف تنفس در کودک
آپنه انسدادی خواب چه صدایی دارد؟
آپنه انسدادی خواب معمولاً با خر و پف آغاز میشود که بلافاصله پس از به خواب رفتن شروع شده و میتواند بسیار بلند باشد. این خر و پف اغلب با دورههای طولانی سکوت همراه است که نشاندهنده توقف تنفس است. پس از این دوره سکوت، تنفس معمولاً با صدای خرناس، تکان ناگهانی بدن و یا نفسنفس زدن دوباره شروع میشود. این روند میتواند در طول شب تکرار شود.
چه چیزی باعث آپنه انسدادی خواب میشود؟
آپنه انسدادی خواب زمانی رخ میدهد که عضلات کنترلکننده مسیر هوایی فوقانی در حین خواب بیش از حد شل میشوند و باعث تنگی یا انسداد گلو میگردند.
این انسداد جریان هوا را متوقف کرده و باعث کاهش سطح اکسیژن در خون میشود که به نوبه خود مغز را تحریک میکند تا فرد را برای باز کردن راه تنفسی بیدار کند. این مشکلات تنفسی میتوانند دهها بار در ساعت اتفاق بیفتند و مانع از یک خواب عمیق و با کیفیت شوند.
عوامل خطر آپنه انسدادی خواب چیست؟
هر کسی میتواند به آپنه انسدادی خواب مبتلا شود، اما برخی عوامل خطر احتمال ابتلا را افزایش میدهند:
- اضافهوزن یا چاقی: تجمع چربی اضافی در ناحیه گردن و اطراف راه هوایی میتواند بر آن فشار وارد کرده و باعث تنگی یا انسداد آن در طول خواب شود.
- گردن بزرگ یا ضخیم: دور گردن بیش از ۴۱ سانتیمتر برای زنان و ۴۳ سانتیمتر برای مردان یک عامل خطر مهم محسوب میشود.
- راه هوایی باریک طبیعی: برخی افراد به طور طبیعی دارای راه هوایی باریکتری در گلو هستند که آنها را مستعد ابتلا به OSA میکند.
- لوزهها یا آدنوئیدهای بزرگ: در کودکان، لوزهها یا آدنوئیدهای بزرگ معمولاً شایعترین علت OSA هستند.
- زبان بزرگ یا بافت بیش از حد در پشت گلو: زبان بزرگ یا وجود بافت اضافی در کام نرم و ناحیه حلق میتواند در طول خواب به عقب افتاده و راه هوایی را مسدود کند.
- مشکلات فک: فک پایین کوچک یا عقبزدگی فک پایین یا آندربایت میتواند بر ساختار راه هوایی تأثیر بگذارد و خطر آپنه را افزایش دهد.
- سن: با افزایش سن، چربی میتواند در اطراف راه هوایی تجمع یابد و عضلات گلو نیز ممکن است توان خود را از دست بدهند که این امر خطر آپنه را افزایش میدهد.
- جنسیت: مردان بیشتر از زنان در معرض خطر هستند.
- یائسگی: زنان پس از یائسگی به دلیل تغییرات هورمونی، در معرض خطر بالاتری قرار میگیرند.
- سابقه خانوادگی: آپنه خواب میتواند در خانوادهها ارثی باشد.
- شرایط ژنتیکی: برخی سندرمها مانند سندرم داون و سندرم پرادر-ویلی میتوانند بر شکل سر و گردن تأثیر بگذارند و خطر ابتلا به OSA را بهشدت افزایش دهند.
- مشکلات غدد درونریز: اختلالات هورمونی مانند سطوح بالای فاکتور رشد (Acromegaly)، انسولین بالا (در دیابت نوع ۲) یا هورمونهای تیروئید پایین (کمکاری تیروئید) میتوانند به آپنه خواب کمک کنند.
- نارسایی قلبی یا کلیوی: این شرایط میتوانند باعث تجمع مایع در گردن شوند که راه هوایی را مختل میکند و خطر OSA را افزایش میدهد.
- مصرف الکل و سیگار: الکل باعث شل شدن عضلات راه هوایی فوقانی میشود و آن را مستعد انسداد میکند. سیگار نیز میتواند باعث التهاب و تورم در راه هوایی شود و آن را باریکتر کند.
- آسم، فشارخون بالا یا دیابت: این بیماریها میتوانند با OSA مرتبط بوده و یا خطر آن را افزایش دهند.
- وضعیت خواب: خوابیدن به پشت (وضعیت طاقباز) میتواند باعث عقب افتادن زبان و کام نرم به سمت عقب و مسدود شدن راه هوایی شود.
- استفاده از داروهای آرامبخش، خوابآور و برخی داروهای ضدافسردگی: این داروها میتوانند عضلات را شل کرده و تنفس را کند کنند که این امر میتواند آپنه انسدادی خواب و خوابآلودگی را بدتر کند.
عوارض آپنه انسدادی خواب چیست؟
آپنه انسدادی خواب (OSA) تنها یک مشکل مربوط به خواب نیست؛ بلکه یک وضعیت جدی است که در صورت عدم درمان میتواند پیامدهای گستردهای بر سلامتی فرد و کیفیت زندگی او داشته باشد.
- فشارخون بالا: آپنه انسدادی خواب درماننشده بهشدت با افزایش خطر فشارخون بالا، بهویژه فشارخون مقاوم به درمان، مرتبط است.
- حمله قلبی و سکته مغزی: افراد مبتلا به OSA درماننشده در معرض خطر بالاتری برای حمله قلبی و سکته مغزی قرار دارند.
- آریتمیهای قلبی: OSA میتواند باعث ریتمهای نامنظم قلب مانند فیبریلاسیون دهلیزی مقاوم به درمان شود.
- ارتباط با دیابت و سندرم متابولیک: آپنه انسدادی خواب درماننشده باعث افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ و سندرم متابولیک میشود.
- اختلال در تفکر واضح و تمرکز: OSA میتواند توانایی فرد برای تفکر واضح، تمرکز و حفظ توجه را مختل کند.
- مشکلات حافظه و فراموشی: مشکلات در به خاطر سپردن اطلاعات جدید و فراموشی نیز در افراد مبتلا به OSA شایع هستند.
- افسردگی و اضطراب: افسردگی، اضطراب و تغییرات خلقی مانند بداخلاقی و تحریکپذیری از عوارض شایع OSA درماننشده هستند.
- کاهش کیفیت زندگی: بهطورکلی، کیفیت زندگی افراد مبتلا به OSA درماننشده به دلیل خستگی مزمن، مشکلات خلقی و سایر عوارض به طور قابلتوجهی کاهش مییابد.
تشخیص و آزمایشها
آپنه انسدادی خواب چگونه تشخیص داده میشود؟
برای تشخیص OSA پزشک تاریخچه پزشکی بیمار را بررسی کرده و در مورد علائم او سؤال میکند. این ارزیابی شامل پرسش در مورد کیفیت خواب فرد و علائم روزانه است.
ازآنجاییکه بسیاری از بیماران از وقفههای تنفسی خود در طول شب بیخبرند، گزارش یک شاهد بسیار کمککننده است. از آنها باید در مورد دفعات و شدت خر و پف، وجود آپنه (توقف تنفس)، خرناس، نفسنفس زدن و هرگونه بیقراری حرکتی در خواب سؤال شود.
پس از جمعآوری تاریخچه پزشکی، پزشک یک معاینه فیزیکی انجام میدهد و پشت گلو، دهان و بینی را برای پیدا کردن مشکل فیزیکی بررسی میکند. دور گردن و دور کمر اندازهگیری شده و فشارخون نیز بررسی میشود. در این بررسیها پزشک به دنبال عوامل آناتومیک مستعدکننده OSA خواهد بود، مانند شاخص توده بدنی (BMI)، دور کمر و گردن، عقبزدگی فک پایین (رتروگناتیا)، ازدحام بافت در حلق و بزرگ شدن لوزهها.
مقیاس موقعیت زبان فریدمن (FTP) نیز یک ابزار بالینی است که برای درجهبندی میزان باریک شدن راه هوایی در پشت دهان استفاده میشود.
ابزارهای غربالگری مانند پرسشنامههای STOP-BANG، OSA-50 و پرسشنامه برلین میتوانند برای شناسایی گروههای پرخطر که نیاز به ارزیابی بیشتر دارند، استفاده شوند.
برای تأیید تشخیص آپنه انسدادی خواب و تعیین شدت آن، انجام مطالعات خواب ضروری است.
- پلیسومنوگرافی (PSG)
این تست در یک کلینیک خواب یا واحد اختلالات خواب بیمارستان در طول شب انجام میشود. در طول PSG، بیمار به تجهیزات پیچیدهای متصل میشود که فعالیتهای فیزیولوژیکی مختلفی را در طول خواب اندازهگیری میکند:
فعالیت مغز (EEG)، فعالیت قلب (ECG)، فعالیت ریه و الگوهای تنفسی (شامل جریان هوا، تلاش تنفسی، سطح اکسیژن خون)، حرکات دست و پا و صدا (مانیتور خر و پف).
- تست خواب خانگی (HSAT)
این تستها معمولاً در خانه بیمار انجام میشوند و تعداد محدودی از متغیرها را برای تشخیص وقفههای تنفسی در طول خواب ارزیابی میکنند، از جمله نرخ تنفس، جریان هوا، سطح اکسیژن و ضربان قلب.
نتایج مطالعات خواب بر اساس شاخص آپنه – هیپوپنه (AHI برای PSG) یا شاخص رویداد تنفسی (REI برای HSAT) تفسیر میشوند. این شاخصها میانگین تعداد رویدادهای آپنه و هیپوپنه را در هر ساعت خواب (یا زمان ثبت) نشان میدهند و برای طبقهبندی شدت OSA به خفیف، متوسط یا شدید استفاده میشوند.
درمان و داروها
آپنه انسدادی خواب چگونه درمان میشود؟
- تغییرات سبک زندگی و خود مراقبتی: تغییرات سبک زندگی اغلب اولین خط دفاعی در برابر OSA هستند و میتوانند بهعنوان درمان اولیه برای موارد خفیف یا مکمل سایر درمانها در موارد متوسط تا شدید عمل کنند.
-
- کاهش وزن: اضافهوزن یا چاقی یکی از عوامل خطر اصلی OSA است. کاهش وزن میتواند به تسکین تنگی راه هوایی کمک کند. حتی کاهش ۱۰% وزن بدن میتواند شاخص آپنه – هیپوپنه (AHI) را تا ۲۶% کاهش داده و علائم را به طور قابلتوجهی بهبود بخشد.
- ورزش منظم: حدود ۱۵۰ دقیقه ورزش هوازی و قدرتی در هفته میتواند به بهبود وضعیت کلی و کاهش علائم کمک کند.
- پرهیز از داروهای آرامبخش و قرصهای خوابآور: این مواد میتوانند عضلات راه هوایی را شل کرده و تنفس را کند کنند که این امر آپنه انسدادی خواب و خوابآلودگی را بدتر میکند.
- تغییر وضعیت خواب: خوابیدن به پشت (طاقباز) میتواند باعث عقب افتادن زبان و کام نرم و مسدود شدن راه هوایی شود. خوابیدن به پهلو یا شکم میتواند از این انسداد جلوگیری کند.
- باز نگه داشتن مجاری بینی: استفاده از اسپری بینی برای رفع گرفتگی بینی میتواند به باز نگه داشتن مجاری بینی کمک کند و تنفس را آسانتر نماید.
-
- درمان با فشار مثبت راه هوایی (PAP): درمان با فشار مثبت راه هوایی (Positive Airway Pressure – PAP) بهعنوان مؤثرترین و اولین خط درمان برای بزرگسالان مبتلا به OSA متوسط تا شدید شناخته میشود. این روش با اعمال فشار ملایم هوا به مجاری هوایی فوقانی از طریق ماسکی که روی صورت قرار میگیرد، از فروپاشی راه هوایی در طول خواب جلوگیری میکند.
- دستگاه CPAP (فشار مثبت مداوم راه هوایی): رایجترین نوع PAP است که یک جریان ثابت و مداوم از هوای تحتفشار را به مجاری هوایی میرساند.
- APAP (فشار مثبت خودکار تنظیم شونده) و BiPAP (فشار مثبت دوسطحی راه هوایی): APAP دستگاهی است که فشار را به طور خودکار بر اساس نیاز بیمار در طول شب تنظیم میکند. BiPAP نیز سطوح فشار متفاوتی را برای دم و بازدم ارائه میدهد.
- دستگاههای دهانی: دستگاههای دهانی که توسط دندانپزشک متخصص ساخته و تنظیم میشوند، یک جایگزین مؤثر برای افراد مبتلا به OSA خفیف یا متوسط هستند. این دستگاهها با جلو نگه داشتن زبان و فک پایین در طول خواب، فضای راه هوایی را افزایش میدهند و از انسداد آن جلوگیری میکنند.
- درمانهای موقعیتی: درمان موقعیتی میتواند یک گزینه مؤثر برای بیمارانی باشد که OSA آنها عمدتاً هنگام خوابیدن به پشت (وضعیت طاقباز) رخ میدهد. این روش شامل استفاده از دستگاههای پوشیدنی است که از خوابیدن فرد به پشت جلوگیری میکنند.
- تحریک الکتریکی: تحریک الکتریکی یک گزینه درمانی جدیدتر و قابل جابهجایی است که از تکانههای الکتریکی روی زبان برای بهبود توان عضلانی استفاده میکند. این روش به جلوگیری از عقب افتادن زبان و مسدود شدن راه هوایی کمک میکند. این دستگاه معمولاً برای افراد مبتلا به آپنه خواب بسیار خفیف و خر و پف طراحی شده است و جایگزینی برای CPAP در موارد متوسط تا شدید محسوب نمیشود.
جراحی آپنه انسدادی خواب
جراحی معمولاً تنها در صورتی توصیه میشود که آپنه انسدادی خواب ناشی از یک مشکل فیزیکی باشد که با جراحی قابل اصلاح است. برای اکثر افراد، جراحی مناسب نیست و بهعنوان آخرین راهحل در نظر گرفته میشود.
- یوفولپالاتوفارنگوپلاستی (UPPP): این روش شامل برداشتن بافت اضافی از پشت گلو، کام نرم و لوزهها است. UPPP میتواند خر و پف را بهبود بخشد و شدت OSA را در برخی بیماران کاهش دهد.
- تونسیلکتومی/آدنوئیدکتومی: برداشتن لوزهها یا آدنوئیدها، بهویژه در کودکان، میتواند در مواردی که بزرگ شدن این بافتها علت اصلی انسداد راه هوایی است، OSA را درمان کند.
- سپتو-توربینوپلاستی: این روش برای بهبود انسداد مجرای بینی انجام میشود و میتواند تحمل PAP را در بیمارانی که مشکلات بینی دارند، بهبود بخشد.
- جراحی ارتوگناتیک: این جراحی شامل جراحی هر دو فک پایین و بالا است. این روش برای افراد دارای ناهنجاریهای کرانیوفاسیال (جمجمه و صورت) شایعتر است و میتواند حتی در موارد شدید OSA نیز مؤثر باشد.
- تراکئوستومی: یک روش جراحی است که با سوراخی در گردن نای را باز میکند تا راه هوایی را به طور کامل دور بزند. این روش معمولاً فقط برای موارد بسیار شدید و تهدیدکننده زندگی OSA در نظر گرفته میشود.
- تحریک عصب: این یک روش جدیدتر است که در آن یک دستگاه برای تحریک عضلات خاص راه هوایی در طول خواب کاشته میشود تا از انسداد جلوگیری کند.
امید به زندگی فرد مبتلا به آپنه انسدادی خواب چقدر است؟
آپنه انسدادی خواب درمان نشده ممکن است امید به زندگی شما را کاهش داده و احتمال بروز عوارض خطرناک را افزایش دهد. اما آپنه انسدادی خواب یک بیماری قابلدرمان است. پزشک متخصص بهترین فردی است که میتوانید در مورد آنچه میتوانید انتظار داشته باشید با او صحبت کنید، زیرا این پاسخ برای شما بسیار منحصربهفرد است.
چشمانداز آپنه انسدادی خواب چیست؟
چشمانداز آپنه انسدادی خواب به عوامل زیادی مانند شدت و اینکه آیا بیماریهای زمینهای دیگری نیز دارید یا خیر، بستگی دارد. پزشک با همکاری شما برنامه درمانی را تجویز میکند که بهترین نتیجه را برای شما داشته باشد. اگر به این برنامه درمانی پایبند باشید، میتوانید انتظار نتیجه مثبتی داشته باشید.
پیشگیری، مدیریت و کنترل
چگونه میتوان از آپنه انسدادی خواب پیشگیری کرد؟
شما نمیتوانید به طور کامل از ابتلا به آپنه انسدادی خواب جلوگیری کنید. اما میتوانید با انجام کارهای زیر، خطر ابتلا به آن را کاهش داده و از آن پیشگیری کنید:
- خوردن غذاهای مغذی و فعالیت بدنی منظم
- حفظ وزن سالم
- بالابردن کیفیت خواب (مانند تنظیم برنامه خواب و خاموش کردن تلفن همراه قبل از خواب)
- مدیریت هرگونه بیماری زمینهای؛ مانند کلسترول بالا، فشارخون بالا و دیابت نوع ۲
- سیگار نکشیدن و ننوشیدن نوشیدنیهای الکلی
- مراجعه سالانه به پزشک برای معاینه
زندگی با آپنه انسدادی خواب
کارهایی که میتوانید برای کمک به علائم خود انجام دهید (بایدها و نبایدها)
- به درمان خود پایبند باشید.
- وزن خود را کنترل کنید.
- ورزش منظم داشته باشید.
- وضعیت خواب خود را تغییر دهید.
- مجاری بینی خود را باز نگه دارید.
- با پزشک خود همکاری کنید.
- از مصرف الکل خودداری کنید.
- از سیگار کشیدن پرهیز کنید.
- از داروهای آرامبخش و خوابآور بدون مشورت پزشک استفاده نکنید.
- خوابآلودگی روزانه را جدی بگیرید و احتیاط کنید.
رانندگی و آپنه انسدادی خواب
خوابآلودگی مفرط در طول روز که از علائم اصلی آپنه انسدادی خواب (OSA) است، خطرات ایمنی قابلتوجهی را به همراه دارد. افراد مبتلا به OSA درماننشده حدود ۲.۵ برابر بیشتر در معرض تصادفات وسایل نقلیه موتوری قرار دارند.
این امر به دلیل کاهش هوشیاری، کندی زمان واکنش و کاهش تمرکز ناشی از خواب مختل شده است؛ بنابراین، اگر به OSA مبتلا هستید و علائم خوابآلودگی روزانه را تجربه میکنید، باید از رانندگی یا کار با ماشینآلات سنگین خودداری کنید تا زمانی که وضعیت شما به طور مؤثر درمان شود.
راهنمای مراجعه به پزشک
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر شما یا شریک زندگی یا یکی از اعضای خانوادهتان متوجه علائم آپنه انسدادی خواب شدید، مهم است که به پزشک مراجعه کنید. این علائم شامل موارد زیر هستند:
- خر و پف بلند
- وقفههای تنفسی مشخص
- خوابآلودگی مفرط در طول روز
- سردردهای صبحگاهی مکرر
- مشکلات تمرکز، حافظه یا تغییرات خلقی
اگر به این اختلال مبتلا هستید دارید، در جلسات مشخص به پزشک خود مراجعه کنید تا روند درمان شما بررسی شده و در صورت نیاز تغییر کند. اگر در استفاده از ماسک در شب یا تغییر عادات خواب خود مشکل دارید، به پزشک خود اطلاع دهید تا راهحلی به شما ارائه دهند.
اگر هنگام بیدارشدن از خواب در تنفس مشکل دارید یا علائمی مانند حمله قلبی (درد قفسه سینه، سوزش سر دل، عرق سرد) یا سکته مغزی (ضعف یا بیحسی ناگهانی در یک طرف، گیجی، سرگیجه) دارید، فوراً با ۱۱۵ تماس بگیرید.
چه سؤالاتی باید از پزشک خود بپرسم؟
- چه نوع درمانی را توصیه میکنید؟
- آیا عوارض جانبی درمان وجود دارد؟
- چگونه میتوانم ماسک PAP را بهراحتی استفاده کنم؟
- چگونه میتوانم برنامه خوابم را تغییر دهم؟
- آیا میتوانید یک متخصص تغذیه برای کمک به کاهش وزن به من معرفی کنید؟
توصیهای از تیم دارو دات کام به شما
خوابیدن در طول شب با آپنه انسدادی خواب (OSA) میتواند یک چالش باشد. اما رسیدن به یک خواب آرام برای شما یک رویا نیست. OSA یک بیماری قابلکنترل است. بسیاری از افراد با انجام برنامه درمانی پزشک خود، علائم خود را کنترل میکنند.
در ابتدا ممکن است تغییر روال شبانه برای شما دشوار باشد، اما با عادت کردن به آن، احساس راحتی بیشتری خواهید داشت. در صورت بروز هرگونه مشکل، مانند نصب ماسک PAP یا تغییر موقعیت هنگام خواب، به پزشک خود اطلاع دهید. آنها قطعاً توصیههایی برای کمک در حفظ راحتی شما خواهند داشت.