بهترین روشهای مدیریت و درمان استرس و اضطراب کدامند؟


این مقاله به طور جامع به انواع روشهای مدیریت و درمانهای استرس و اضطراب میپردازد. اختلال اضطراب مانند هر بیماری دیگری نیاز به درمان دارد.
شما نمیتوانید آن را به طور ارادی و آسان از بین ببرید. وقتی استرس به حد اختلال برسد، به انضباط شخصی یا نگرش مربوط نمیشود، بلکه دلایل ریشهای دارد که باید با رویکردهای مشخصی برای مدیریت و درمان آنها اقدام کرد.
علت استرس و اضطراب
مانند سایر اختلالات روانی، محققان دقیقاً نمیدانند چه چیزی باعث اختلالات اضطرابی میشود، اما آنها فکر میکنند ترکیبی از عوامل در آن نقش دارند:
- عدم تعادل شیمیایی: چندین انتقالدهنده عصبی و هورمون در اضطراب نقش دارند که عدم تعادل در این مواد شیمیایی میتواند در اختلال اضطراب نقش داشته باشد.
- تغییرات مغزی: بخشی از مغز شما به نام آمیگدال نقش مهمی در مدیریت ترس و اضطراب دارد. مطالعات نشان میدهد که افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی، فعالیت آمیگدال را در پاسخ به نشانههای اضطراب افزایش میدهند.
- ژنتیک: اختلالات اضطرابی معمولاً در خانوادههای بیولوژیکی ارثی هستند. این نشان میدهد که ژنتیک ممکن است نقشی داشته باشد.
- عوامل محیطی: تجربه استرس زیاد در مدت طولانی میتواند در اختلال اضطراب نقش داشته باشد. تجربه یک رویداد آسیبزا نیز میتواند باعث اختلالات اضطرابی شود.
روشهای درمان استرس و اضطراب
طیف گستردهای از درمانهای روانشناختی و پزشکی برای مدیریت استرس و درمان اختلالات اضطرابی وجود دارد. برخی از درمانها برای انواع خاصی از بیماریهای اضطرابی بهتر عمل میکنند.
شما میتوانید با روان درمانگر یا روانپزشک خود مشورت کنید تا موثرترین درمانها را برای خود انتخاب کنید. ممکن است لازم باشد قبل از پیدا کردن بهترین روش درمان، یک یا چند مورد که احتمالا برای شما مؤثرتر است را امتحان کنید.
روشهای درمان و مدیریت استرس و اضطراب عموما در سه دسته روان درمانی، درمان دارویی و مدیریت اضطراب با تغییر سبک زندگی گنجانده میشوند.
رواندرمانی برای استرس و اضطراب
درمان شناختی رفتاری (CBT) برای اضطراب
درمان شناختی رفتاری (CBT) پرکاربردترین درمان برای اختلالات اضطرابی است. تحقیقات نشان داده است که این روش در درمان اختلال هراس، فوبیاها، اختلال اضطراب اجتماعی و اختلال اضطراب فراگیر و بسیاری از بیماریهای دیگر مؤثر است.
CBT به الگوهای منفی و تحریفات در نحوه نگاه ما به جهان و خودمان میپردازد. همانطور که از نامش پیداست، این شامل دو مولفه اصلی است:
- درمان شناختی بررسی میکند که چگونه افکار منفی یا شناختها در اضطراب نقش دارند.
- رفتاردرمانی بررسی میکند که چگونه در موقعیتهایی که باعث اضطراب میشوند، رفتار و واکنش نشان میدهید.
- فرض اساسی CBT این است که افکار ما – نه رویدادهای خارجی – بر نحوه احساس ما تأثیر میگذارند. به عبارت دیگر، این موقعیتی که در آن هستید نیست که احساس شما را تعیین میکند، بلکه درک شما از موقعیت است.
چالش فکری در CBT برای اضطراب
چالش فکری (که با عنوان بازسازی شناختی نیز شناخته میشود) فرآیندی است که در آن شما الگوهای فکری منفی و تحریفهای شناختی که در اضطراب شما نقش دارند را به چالش میکشید و آنها را با افکار مثبتتر و واقعبینانهتر جایگزین میکنید. این شامل سه مرحله است:
- شناسایی افکار منفی خود: در اختلالات اضطرابی، موقعیتها خطرناکتر از آنچه واقعاً هستند، درک میشوند. به عنوان مثال برای کسی که فوبیای میکروب دارد، دست دادن با شخص دیگری میتواند تهدیدکننده زندگی به نظر برسد. اگرچه ممکن است به راحتی متوجه شوید که این یک ترس غیرمنطقی است، شناسایی افکار غیرمنطقی و ترسناک خود میتواند بسیار دشوار باشد. یک استراتژی این است که از خود بپرسید وقتی شروع به احساس اضطراب کردید، به چه چیزی فکر میکردید. درمانگر شما در این مرحله به شما کمک خواهد کرد.
- به چالش کشیدن افکار منفی خود: در مرحله دوم، درمانگر به شما یاد میدهد که چگونه افکار اضطرابآور خود را ارزیابی کنید. این شامل زیر سوال بردن شواهد مربوط به افکار ترسناک شما، تجزیه و تحلیل باورهای غیر مفید و آزمایش واقعیت پیشبینیهای منفی است. استراتژیهای به چالش کشیدن افکار منفی شامل انجام آزمایشها، سنجش مزایا و معایب نگرانی یا اجتناب از چیزی که از آن میترسید، و تعیین احتمالات واقعبینانهای است که آنچه از آن مضطرب هستید واقعاً اتفاق میافتد.
- جایگزینی افکار منفی با افکار واقعبینانه: هنگامی که پیشبینیهای غیرمنطقی و تحریفهای منفی را در افکار اضطرابآور خود شناسایی کردید، میتوانید آنها را با افکار جدیدی که دقیقتر و مثبتتر هستند جایگزین کنید. درمانگر شما همچنین ممکن است به شما کمک کند تا جملات واقعبینانه و آرامشبخشی را بیان کنید که میتوانید هنگام مواجهه یا پیشبینی موقعیتی که معمولاً سطح اضطراب شما را به شدت افزایش میدهد، به خودتان بگویید.
مواجهه درمانی برای اضطراب
اضطراب حس خوشایندی نیست، بنابراین طبیعی است که در صورت امکان از آن اجتناب کنید. یکی از راههایی که افراد این کار را انجام میدهند، دوری از موقعیتهایی است که آنها را مضطرب میکند. اگر از ارتفاع میترسید، ممکن است سه ساعت رانندگی کنید تا از عبور از یک پل بلند اجتناب کنید. یا اگر حضور در جمع شما را نگران میکند، ممکن است از عروسی بهترین دوستتان صرف نظر کنید. گذشته از عامل ناراحتی، مشکل اجتناب از ترسهایتان این است که هرگز فرصتی برای غلبه بر آنها ندارید. در واقع، اجتناب از ترسهایتان اغلب آنها را قویتر میکند.
همانطور که از نامش پیداست، مواجهه درمانی، شما را در معرض موقعیتها یا اشیایی که از آنها میترسید، قرار میدهد. ایده درمان این است که از طریق مواجهههای مکرر، احساس کنترل بیشتری بر موقعیت خواهید داشت و اضطراب شما کاهش مییابد. مواجهه به یکی از دو روش زیر انجام میشود: درمانگر شما ممکن است از شما بخواهد که موقعیت ترسناک را تصور کنید، یا ممکن است در زندگی واقعی با آن روبرو شوید. مواجهه درمانی ممکن است به تنهایی یا به عنوان بخشی از درمان شناختی رفتاری انجام شود.
حساسیتزدایی سیستماتیک
به جای اینکه فوراً با بزرگترین ترس خود روبرو شوید، که میتواند آسیبزا باشد، درمان مواجههای معمولاً با موقعیتی شروع میشود که فقط کمی تهدیدآمیز است و از آنجا به بعد پیشرفت میکند. این رویکرد گام به گام، حساسیتزدایی سیستماتیک نامیده میشود.
حساسیتزدایی سیستماتیک به شما این امکان را میدهد که به تدریج ترسهای خود را به چالش بکشید، اعتماد به نفس ایجاد کنید و مهارتهای لازم برای کنترل وحشت را بیاموزید. حساسیتزدایی سیستماتیک شامل سه بخش است:
- یادگیری مهارتهای آرامش: ابتدا، درمانگر شما یک تکنیک آرامش بخش، مانند تنفس عمیق را به شما آموزش میدهد. شما در جلسات درمانی و به تنهایی در خانه تمرین خواهید کرد. هنگامی که شروع به مقابله با ترسهای خود کردید، از این تکنیک آرامش برای کاهش پاسخ اضطراب فیزیکی خود (مانند لرزش و نفس نفس زدن) و تشویق به آرامش استفاده خواهید کرد.
- ایجاد یک لیست گام به گام: در مرحله بعد، لیستی از 10 تا 20 موقعیت ترسناک ایجاد خواهید کرد که به سمت هدف نهایی شما پیش میروند. به عنوان مثال، اگر هدف نهایی شما غلبه بر ترس از پرواز است، میتوانید با نگاه کردن به عکسهای هواپیماها شروع کنید و با انجام یک پرواز واقعی به پایان برسانید. هر مرحله باید تا حد امکان خاص و با یک هدف واضح و قابل اندازهگیری باشد.
- انجام مراحل: تحت راهنمایی درمانگر خود، شروع به کار بر روی لیست خواهید کرد. هدف این است که آنقدر در هر موقعیت ترسناک بمانید تا بالاخره ترسهایتان فروکش کند. به این ترتیب، یاد خواهید گرفت که این احساسات به شما آسیبی نمیرسانند و از بین میروند. هر بار که اضطراب خیلی شدید میشود، به تکنیک آرامشی که یاد گرفتهاید، روی خواهید آورد. وقتی دوباره آرام شدید، میتوانید توجه خود را به موقعیت برگردانید. به این ترتیب، مراحل را تا زمانی که بتوانید هر یک را بدون احساس پریشانی بیش از حد، تکمیل کنید، طی خواهید کرد.
روان درمانی وجودی (اگزیستانسیالیسم)
یکی از پیشفرضهای درمان وجودی این است که اضطراب بخشی از شرایط انسانی است. درمان وجودی میتواند در درمان نگرانیهای روانشناختی مفید باشد. مداخلات اغلب با هدف افزایش خودآگاهی و خودشناسی انجام میشوند. رواندرمانگران وجودی سعی میکنند انواع علائم، از جمله اضطراب بیش از حد، شرم، ناامیدی، افسردگی، گناه، خشم، غضب، رنجش، تلخی، روانپریشی و خشونت را درک و کاهش دهند. آنها همچنین بر تجربیات تقویتکننده زندگی مانند روابط، عشق، مراقبت، تعهد، شجاعت، خلاقیت، معنویت، پذیرش و تعالی تمرکز میکنند.
درمانهای شناختی بیوفیدبک
بیوفیدبک تکنیکی است که شامل نظارت بر وضعیت فیزیولوژیکی فرد و ارسال این اطلاعات به خود فرد میشود. دادههای جمعآوریشده به افراد اجازه میدهد تا جنبههایی از فیزیولوژی خود را آگاهانه کنترل کنند. به عنوان مثال با استفاده از تکنیکهای آرامشبخش برای کاهش سرعت ضربان قلب این یادگیری برای کمک به مدیریت علائم انواع بیماریهای پزشکی و روانی مثل اضطراب استفاده میشود.
نوروفیدبک نوعی بیوفیدبک است که شامل اطلاعاتی در مورد فعالیت مغز است که از طریق روشی مانند الکتروانسفالوگرام (اندازه گیری فعالیت الکتریکی مغز) ثبت میشود. سایر اشکال رایج بیوفیدبک شامل بیوفیدبک الکترومیوگرافی (که تنش عضلانی را اندازهگیری میکند)، بیوفیدبک حرارتی (که دمای بدن را اندازهگیری میکند)، آموزش پاسخ گالوانیک پوست (که عرق را اندازهگیری میکند) و تغییر پذیری ضربان قلب (که ضربان قلب و نبض را اندازهگیری میکند) است.
درمان استرس و اضطراب با دارو درمانی
درمان دارویی باید تنها با تشخیص و تجویز روانپزشک (و نه حتی روانشناس) انجام شود. عوارض مصرف خودسرانه دارو، میتواند بسیار جدی بوده و حال بیمار را وخیم کند. سه نوع اصلی داروی ضد اضطراب که عموما تجویز میشوند عبارتند از بنزودیازپینها(Benzodiazepine)، مهارکنندههای بازجذب سروتونین(SSRI) و مهارکنندههای بازجذب سروتونیننوراپی نفرین (SNRI). با این حال، داروهای دیگری از جمله بوسپیرون (Buspirone)، مسدودکنندههای بتا(Beta blocker) و بوپروپیون (Bupropion) نیز ممکن است استفاده شوند.
بنزودیازپینها برای اضطراب
بنزودیازپینها (که به عنوان آرامبخش نیز شناخته میشوند) رایجترین نوع دارو برای اضطراب هستند. داروهایی مانند آلپرازولام، کلونازپام، دیازپام و لورازپام به سرعت اثر میکنند و معمولاً ظرف 30 دقیقه تا یک ساعت باعث تسکین اضطراب میشوند. این امر باعث میشود که مصرف آنها در طول حمله پانیک یا سایر دورههای اضطراب شدید بسیار مؤثر باشد. با این حال، آنها از نظر جسمی اعتیاد آور هستند. به دلیل احتمال سوء مصرف، برای درمان طولانی مدت توصیه نمیشوند.
داروهای ضد افسردگی SSRI و SNRI برای اضطراب
بسیاری از داروهایی که در ابتدا برای درمان افسردگی تایید شده بودند، برای اضطراب نیز تجویز میشوند. SSRIها در دسترس بودن یک ماده شیمیایی مغز به نام سروتونین (معروف به هورمون شادی) را افزایش میدهند که در تنظیم خلقوخو و اضطراب نقش دارد. در مقایسه با بنزودیازپینها، خطر وابستگی و سوءمصرف با این داروها کمتر است. با این حال، داروهای ضد افسردگی برای شروع تسکین علائم اضطراب به ۴ تا ۶ هفته زمان نیاز دارند، بنابراین نمیتوان آنها را برای اثر فوری مصرف کرد. استفاده از آنها محدود به مشکلات اضطراب مزمن است که نیاز به درمان مداوم دارند.
SNRIها نوع دیگری از داروهای ضد افسردگی هستند که ممکن است برای درمان اضطراب تجویز شوند. SNRIها، سروتونین و همچنین یک ماده شیمیایی دیگر به نام نوراپی نفرین را افزایش میدهند.
داروی ضد اضطراب بوسپیرون (Buspirone)
بوسپیرون یک داروی ضد اضطراب جدیدتر است که به عنوان یک آرامبخش ملایم عمل میکند. بوسپیرون با افزایش سروتونین در مغز (مانند SSRIها) و کاهش دوپامین، اضطراب را تسکین میدهد. در مقایسه با بنزودیازپینها، بوسپیرون کند اثر است (حدود دو هفته طول میکشد تا شروع به کار کند). با این حال، به اندازه بنزودیازپینها آرامبخش نیست، حافظه و هماهنگی را مختل نمیکند و اثرات ترک آن حداقل است.
مسدودکنندههای بتا (Beta blocker)
مسدودکنندههای بتا از جمله داروهایی مانند پروپرانولول یا ایندرال، نوعی دارو هستند که برای درمان فشار خون بالا و مشکلات قلبی استفاده میشوند. با این حال، آنها گاهی برای اضطراب نیز تجویز میشوند. مسدودکنندههای بتا با مسدود کردن اثرات اپینفرین (آدرنالین) و نوراپینفرین (نورآدرنالین) یعنی هورمونهای استرس دخیل در پاسخ جنگ یا گریز، عمل میکنند. این به کنترل علائم جسمی اضطراب، مانند ضربان قلب سریع، لرزش صدا، تعریق، سرگیجه و لرزش دستها کمک میکند.
داروی ضد افسردگی بوپروپیون (Bupropion)
بوپروپیون که با نامهای تجاری ولبان (Wellbutrin)، و زیبان (Zyban) در ایران شناخته میشود، یک داروی ضد افسردگی است. با این حال، شواهدی وجود دارد که نشان میدهد ممکن است یک گزینه درمانی مؤثر برای اضطراب و اختلالات هراس نیز باشد.
داروی ضد حساسیت هیدروکسیزین (Hydroxyzine)
هیدروکسیزین یک آنتیهیستامین است که اغلب برای تسکین واکنشهای آلرژیک استفاده میشود. با این حال، میتوان از آن برای درمان علائم اضطراب مانند تنش و عصبی بودن نیز استفاده کرد. این دارو با تغییر سطح هیستامین و سروتونین بدن منجر به تغییر در خلق و خو میشود. معمولاً به عنوان یک راه حل کوتاه مدت برای اضطراب حاد تجویز میشود، به این معنی که شما فقط زمانی که علائم اضطراب ظاهر میشوند از این دارو استفاده میکنید.
درمان استرس و اضطراب با تغییر سبک زندگی
با افزایش سرعت زندگی، مدیریت اضطراب و استرس هرگز تا این حد حیاتی نبوده است. کار، تعهدات شخصی یا ارتباط مداوم دیجیتال، باعث شده است که بسیاری از ما خود را درگیر استرس روزانه میبینیم. خوشبختانه، استراتژیهای موثری وجود دارد که میتواند به کاهش اضطراب و ارتقای سلامت روان کمک کند.
1- همه چیز را در مورد اضطراب یاد بگیرید
ضرب المثل قدیمی «دانش قدرت است» در اینجا صدق میکند. یادگیری همه چیز در مورد اضطراب برای بهبودی ضروری است. به عنوان مثال، دانستن درباره فیزیولوژی پاسخ گریز یا جنگ که روش بدن برای مقابله با خطر قریب الوقوع است، مهم است. برای افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی، این پاسخ به طور نامناسبی در موقعیتهایی که عموماً بیضرر هستند، ایجاد میشود. آموزش راهی مهم برای تقویت کنترل بر علائم است.
2- مدیتیشن و ذهن آگاهی را تمرین کنید
ذهن آگاهی شامل حضور در لحظه و درگیری کامل با کاری است که اکنون انجام میدهید. مطالعات نشان دادهاند که مدیتیشن ذهن آگاهی میتواند با کمک به فرد برای رها کردن افکار و نگرانیهای مربوط به آینده یا پشیمانی از گذشته، استرس و اضطراب را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. گنجاندن تمرینات کوتاه و روزانه ذهن آگاهی یک قدم موثر در جهت بهبودی است. میتوانید هر روز ۵ تا ۱۰ دقیقه را صرف تمرکز روی تنفس یا احساسات بدن خود کنید و حواسپرتیها را کنار بگذارید.
3- تکنیکهای صحیح تنفس را یاد بگیرید
علائم فیزیکی اضطراب ممکن است توسط تنفس سریع (هیپرونتیلاسیون) (یا نفس نفس زدن) ایجاد شود که سطح اکسیژن را افزایش داده و میزان دی اکسید کربن را در خون کاهش میدهد. دی اکسید کربن به تنظیم واکنش بدن به اضطراب و وحشت کمک میکند.
برای فردی که از اضطراب رنج میبرد، یادگیری نحوه تنفس از دیافراگم به جای قفسه سینه میتواند مفید باشد تا از تنفس سریع در امان بماند. نکته کلیدی این است که اجازه دهید شکم شما هنگام نفس کشیدن منبسط شود. میتوانید با قرار دادن یک دست روی پایین شکم و دست دیگر روی قفسه سینه، مطمئن شوید که به درستی نفس میکشید. تنفس صحیح به این معنی است که شکم شما به جای قفسه سینه حرکت میکند. همچنین به کاهش سرعت تنفس در هنگام احساس اضطراب کمک میکند. همچنین میتوانید سعی کنید نفس خود را برای چند ثانیه نگه دارید. این به افزایش سطح دی اکسید کربن در خون کمک میکند.
4- فعالیت بدنی بیشتری داشته باشید
یک مطالعه ۶ هفتهای از ۱۸۵ دانشجوی دانشگاه نشان داد که شرکت در ورزش هوازی ۲ روز در هفته، استرس را به طور قابل توجهی کاهش میدهد. منابع معتبر ۱۵۰ دقیقه ورزش با شدت متوسط در هفته و همچنین دو روز فعالیت برای تقویت عضلات را توصیه میکند. اگر در حال حاضر غیرفعال هستید، با فعالیتهای ملایم مانند پیادهروی یا دوچرخهسواری آهسته شروع کنید. انتخاب فعالیتی که از آن لذت میبرید میتواند به افزایش شانس شما برای ادامه آن در درازمدت کمک کند.
5- رژیم غذایی مناسبی داشته باشید
ماده معدنی منیزیم به شل شدن بافت عضلانی کمک میکند و کمبود منیزیم میتواند در اضطراب، افسردگی و بیخوابی نقش داشته باشد. مصرف ناکافی ویتامین B و کلسیم نیز میتواند علائم اضطراب را تشدید کند. مطمئن شوید که رژیم غذایی روزانه شما شامل غذاهایی مانند غلات کامل، سبزیجات برگ سبز و لبنیات کمچرب باشد.
نیکوتین (سیگار یا قلیان)، کافئین و داروهای محرک (مانند آنهایی که حاوی کافئین هستند) غدد فوق کلیوی شما را برای ترشح آدرنالین تحریک میکنند که یکی از مواد شیمیایی اصلی استرس است. پس باید از مصرف این مواد خودداری شود. سایر غذاهایی که باید از آنها اجتناب شود شامل نمک و مواد افزودنی مصنوعی مانند مواد نگهدارنده است. غذاهای تازه و فرآوری نشده را انتخاب کنید.
6- به اندازه کافی بخوابید
استرس میتواند باعث شود که در به خواب رفتن مشکل داشته باشید. وقتی کارهای زیادی برای انجام دادن دارید (و چیزهای زیادی برای فکر کردن) خواب شما میتواند مختل شود. اما خواب زمانی است که مغز و بدن شما دوباره شارژ میشوند. اکثر بزرگسالان هر شب به حدود ۷ تا ۹ ساعت خواب نیاز دارند.
اینکه چقدر خوب و چه مدت میخوابید میتواند بر خلق و خو، سطح انرژی، تمرکز و عملکرد کلی شما تأثیر بگذارد. اگر مشکل خواب دارید، مطمئن شوید که یک برنامه خواب آرام و راحت دارید. به عنوان مثال، به موسیقی آرامشبخش گوش دهید، مطمئن شوید که محلی که در آن میخوابید خنک، تاریک و ساکت است، تلفنها و تبلتها را کنار بگذارید و به یک برنامه منظم پایبند باشید.
7- بیشتر بخندید
حس شوخ طبعی نمیتواند همه بیماریها را درمان کند. اما میتواند به شما کمک کند احساس بهتری داشته باشید، حتی اگر مجبور باشید با زور و اجبار، خندهای مصنوعی بر غم و اندوه خود تحمیل کنید. وقتی میخندید، بار ذهنی شما سبک میشود. همچنین باعث تغییرات فیزیکی مثبتی در بدن میشود. خنده، واکنش استرس در بدن شما را آرام میکند. بنابراین کمی جوک بخوانید، کمی جوک تعریف کنید، یک فیلم کمدی تماشا کنید یا با دوستان شوخ طبع خود وقت بگذرانید یا یوگای خنده را امتحان کنید.
8- عزت نفس خود را تقویت کنید
افراد مبتلا به اختلال اضطراب اغلب عزت نفس پایینی دارند. احساس بیارزشی میتواند اضطراب را از بسیاری جهات بدتر کند. این میتواند باعث ایجاد سبکی منفعلانه در تعامل با دیگران شود و ترس از قضاوت شدید را در فرد ایجاد کند. عزت نفس پایین همچنین ممکن است با تأثیر اختلال اضطراب بر زندگی شما مرتبط باشد و مشکلاتی مثل انزوا، احساس شرم و گناه، خلق و خوی افسرده و مشکلات عملکردی در محل کار یا موقعیتهای اجتماعی را در پی داشته باشد. باید برای یادگیری و بهبود عزت نفس خود اقداماتی انجام دهید. بهترین راه مشورت گرفتن از یک روان درمانگر یا مطالعه مقالات علمی و با منبع معتبر در اینباره است.
9- خودتان را در اولویت قرار دهید
شاید بخواهید همه کارها را انجام دهید، اما نمیتوانید، حداقل نه بدون پرداخت هزینه. یادگیری نه گفتن یا واگذاری کارها میتواند به شما در مدیریت فهرست کارها و استرستان کمک کند. داشتن مرزهای سالم در مسیر سلامتی مهم هستند. هر کسی محدودیتهای جسمی و روحی دارد.
بله گفتن ممکن است راهی آسان برای حفظ آرامش، جلوگیری از درگیری و انجام درست کار به نظر برسد. اما در عوض، ممکن است باعث درگیری درونی شما شود زیرا نیازهای شما در درجه دوم اهمیت قرار میگیرند. قرار دادن خودتان در درجه دوم میتواند منجر به استرس، خشم، رنجش و حتی تمایل به انتقام شود و این یک واکنش آرام و مسالمتآمیز در پی ندارد. به یاد داشته باشید، شما در اولویت هستید.
10- قدردانی را تمرین کنید
تمرکز بر جنبههای مثبت زندگی میتواند طرز فکر شما را از استرس به قدردانی تغییر دهد. یادداشتهایی برای قدردانی و نوشتن چند مورد که هر روز بابت آنها سپاسگزار هستید، میتواند به بهبود سلامت روان شما و کاهش اضطراب کمک کند.
11- افکار و احساسات خود را بنویسید
نوشتن افکار و احساساتتان میتواند روش رهایی خوبی برای احساسات سرکوبشدهتان باشد. به این فکر نکنید که چه بنویسید؛ بگذارید اتفاق بیفتد. هر چیزی که به ذهنتان میرسد را بنویسید. هیچکس دیگری لازم نیست آن را بخواند. بنابراین دنبال گرامر یا املای بینقص نباشید. اجازه دهید افکارتان روی کاغذ یا روی صفحه گوشی یا لپ تاپ جاری شوند. پس از اتمام کار، میتوانید آنچه را که نوشتهاید دور بیندازید یا آن را ذخیره کنید تا بعداً به آن فکر کنید.
12- با دیگران ارتباط برقرار کنید
حمایت اجتماعی برای سلامت روان بسیار مهم است. صحبت کردن با دوستان، خانواده یا یک درمانگر در مورد استرس میتواند به شما در پردازش و کاهش اضطراب کمک کند. تعاملات معنادار رو در رو یا حتی به صورت تلفنی یا آنلاین، میتواند خلق و خوی شما را تقویت کند. برای فعالیتهای اجتماعی منظم که حالتان را خوب میکند یا ملاقات با افرادی که شما را حمایت میکنند، برنامهریزی کنید.
13- به موسیقی گوش دهید و خلاق باشید
گوش دادن یا نواختن موسیقی یک روش خوب برای کاهش استرس است. چرا که میتواند حواسپرتی ذهنی ایجاد کند، تنش عضلانی را کاهش دهد و هورمونهای استرس را پایین بیاورد. صدای موسیقی را زیاد کنید و بگذارید ذهنتان جذب موسیقی شود. اگر موسیقی جزو علایق شما نیست، توجه خود را به سرگرمی دیگری که از آن لذت میبرید معطوف کنید. به عنوان مثال، باغبانی، خیاطی، مطالعه یا طراحی را امتحان کنید. کاری را انجام دهید که باعث میشود فقط بر همان کار تمرکز کنید.
14- برای جلوگیری از فرسودگی شغلی، استراحت کنید
احساس غرق شدن در کار به مرور باعث فرسودگی و اضطراب شما میشود. استراحتهای منظم میتواند به شما در تجدید انرژی و آرام شدن ذهن کمک کند. تکنیک پومودورو، که شامل ۲۵ دقیقه کار و ۵ دقیقه استراحت است، برای کاهش استرس ناشی از کار مؤثر است. یک ساعت تنظیم کنید تا به شما یادآوری کند که بایستید، حرکات کششی انجام دهید و نفس بکشید.
نکات عملی و سریع برای آرامسازی ذهن در برابر اضطراب و استرس
در زمان حملههای اضطرابی یا شدید شدن علائم اضطراب و استرس میتوانید از تکنیکهای زیر استفاده کنید:
1- نفس بکشید
در صورت امکان، به مکانی آرام بروید. احتمالا در صورت ایمن بودن، بستن چشمها نیز به کاهش تنش کمک میکند. در غیر این صورت، سعی کنید چیزی برای تمرکز پیدا کنید. یک نفس عمیق و طولانی از طریق بینی خود بکشید. آن را برای چند ثانیه نگه دارید، سپس به آرامی از طریق دهان خود بازدم کنید. یک دست را روی شکم خود قرار دهید تا مطمئن شوید که به اندازه کافی عمیق نفس میکشید. این کار را هر چند بار که لازم است انجام دهید تا احساس آرامش بیشتری پیدا کنید.
2- خودتان را در زمان حال قرار دهید
برای اینکه خودتان را در زمان حال قرار دهید، توجه خود را به آنچه حواستان دریافت میکنند معطوف کنید. سعی کنید حداقل یک چیز پیدا کنید که یکی از حواس شما را درگیر کند، یعنی آن چیز را ببینید یا بشنوید یا حس کنید یا بچشید و بو کنید. اگر ذهنتان منحرف شد، اشکالی ندارد. به سادگی به زمان حال برگردید و ادامه دهید.
3- به یاد داشته باشید که این احساس موقتی است
اگرچه ممکن است در حال حاضر اینطور به نظر نرسد، اما سعی کنید به خودتان یادآوری کنید (حتی اگر راحت هستید با صدای بلند صحبت کنید) که احساسات اضطرابآور گذر خواهند کرد. اضطراب به صورت موج میآید و مهم نیست چقدر شدید باشد، فروکش میکند و آبهای آرامتر به زودی به دنبال آن میآیند.
4- ذهن خود را به یک فکر یا فعالیت مثبت هدایت کنید
سعی کنید یک فکر یا عملی را که با آرامش مرتبط میدانید، پیدا کنید. شاید این فکر یک استراحت کوتاه برای درست کردن چای یا گوش دادن به موسیقی شادتر باشد. وقتی تغییر فعالیتها امکانپذیر نیست، از تصویرسازی ذهنی برای سفر به جایی که به شما آرامش میدهد استفاده کنید. به اصطلاح، به مکان شاد خود بروید.
5- بدن خود را حرکت دهید
حرکت فیزیکی میتواند اضطراب را کاهش دهد و به شما کمک کند در زمان حال بمانید. در صورت امکان، وقتی اضطراب شروع به افزایش میکند، سعی کنید در فضای باز قدم بزنید. اگر نمیتوانید این کار را انجام دهید، سعی کنید در صندلی خود حرکات کششی انجام دهید یا در اتاق حرکت کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
روان درمانگر، روانشناس و روانپزشک، شریک شما در مراقبت از روان شما هستند. اگر احساس میکنید که اضطراب شما بیش از حد آزاردهنده و از کنترل شما خارج شده است، یا درمان اختلال اضطراب مؤثر نیست یا در مورد داروهای خود سؤالی دارید، با درمانگر یا روانپزشک خود تماس بگیرید. با هم میتوانید بفهمید که چگونه میتوانید به بهترین شکل رو به جلو و به سمت بهبودی حرکت کنید.
توصیهای از تیم دارو دات کام به شما
استرس و اضطراب میتوانند بسیار فرسایشی باشند و حتی در دورهای کوتاه فرد مبتلا را از پای بیندازند. نباید ناامید شوید و بگذارید آنها سراسر وجودتان را بگیرند. هر بار که احساس ناتوانی کردید، به یاد بیاورید که شما از اضطراب خود قویتر هستید و توان مدیریت این شرایط را دارید. میتوانید بدون سرزنش خود، از درمانگران و روانپزشکان کمک بگیرید و در این جنگ، پیروز شوید.
استرس و اضطراب جزئی از وجود شما نیستند، حتی اگر مدت زیادی است که حضور دارند، نباید این حضور را به رسمیت بشناسید. تلاش خود برای از بین بردن این عناصر نامطلوب را ادامه دهید و مطمئن باشید که مدیریت یا درمان استرس و اضطراب امکان پذیر است.