فواید و خواص انار برای سلامتی چیست؟

جدول ارزش غذایی انار

دانه‌های انار (آریل‌ها) مجموعه‌ای غنی از مواد مغذی هستند که پایه‌ای علمی برای بررسی فواید این میوه فراهم می‌کنند. جدول زیر ارزش غذایی یک عدد انار متوسط را نشان می‌دهد:

این جدول نشان می‌دهد که انار با وجود کالری نسبتاً کم، منبعی غنی از مواد حیاتی برای بدن است و همین ترکیب باعث می‌شود یکی از پرارزش‌ترین میوه‌ها برای حفظ سلامت عمومی به شمار آید.

10 خواص و فواید انار برای سلامتی چیست؟

انار به‌عنوان یک میوه کاربردی شناخته می‌شود، یعنی غذایی که علاوه بر ارزش تغذیه‌ای، آثار درمانی دارد. این خواص حاصل ترکیب منحصربه‌فرد مواد گیاهی فعال آن، به‌ویژه پلی‌فنول‌هاست که در کنار مواد مغذی ضروری، نقش مهمی در بهبود عملکرد بدن دارند. در ادامه، ده فایده‌ مهم انار برای سلامت بدن بررسی می‌شود.

سرشار از مواد مغذی

انار از نظر ارزش غذایی، یکی از غنی‌ترین میوه‌هاست. این میوه چربی کمی دارد اما سرشار از فیبر، ویتامین و مواد معدنی است و با حدود ۲۳۴ کالری در هر عدد، مقادیر قابل‌توجهی از مواد مفید را به بدن می‌رساند.

وجود پروتئین، کربوهیدرات، پتاسیم و منیزیم در انار به عملکرد سلول‌ها در سراسر بدن کمک می‌کند. همین پایه‌ تغذیه‌ای سالم، بستر لازم برای بهره‌گیری از ترکیبات فعال‌تر مانند پونیکالاگین‌ها و الاژیتانین‌ها را فراهم می‌کند، که مسئول اثرات آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی شناخته‌شده‌ی انار هستند.

غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها

یکی از مهم‌ترین دلایل تأثیر مثبت انار بر سلامت، میزان بالای آنتی‌اکسیدان‌های آن است. انار حاوی ترکیبات پلی‌فنلی قدرتمندی مانند پونیکالاگین، آنتوسیانین و تانن‌های قابل‌هیدرولیز است که سلول‌های بدن را از آسیب ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کنند.

رادیکال‌های آزاد مولکول‌های ناپایداری هستند که می‌توانند باعث استرس اکسیداتیو شوند، عاملی که در بروز بسیاری از بیماری‌های مزمن نقش دارد. آنتی‌اکسیدان‌ها با خنثی‌سازی این مولکول‌ها، مانع تخریب سلولی و ایجاد بیماری می‌شوند. بنابراین، مصرف میوه‌هایی مانند انار راهی طبیعی برای کاهش استرس اکسیداتیو و پیشگیری از بیماری‌هاست.

پوست انار نیز سرشار از آنتی‌اکسیدان است، برای آگاهی از خواص آن مطلب زیر را مطالعه کنید:

بیشتر بخوانید:

خواص پوست انار برای سلامتی؛ از درمان عفونت تا زیبایی پوست

ممکن است به کنترل التهاب کمک کند

التهاب مزمن یکی از عوامل اصلی بسیاری از بیماری‌های شایع امروزی است. شواهد نشان می‌دهند که انار می‌تواند به کاهش این فرآیند کمک کند. این اثر بیشتر به ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی آن، به‌ویژه پونیکالاگین‌ها، نسبت داده می‌شود.

مطالعات نشان داده‌اند مصرف انار ممکن است از التهاب‌های خفیف اما دائمی مرتبط با بیماری‌های قلبی و دیابت جلوگیری کند. تحقیقات روی آب انار هم کاهش نشانگرهای خاص التهاب در بدن را گزارش کرده‌اند. البته باید با دید علمی به این یافته‌ها نگاه کرد، زیرا برای تأیید قطعی این اثرات در گروه‌های انسانی مختلف، پژوهش‌های بیشتری لازم است.

خواص ضدسرطانی

پژوهش‌های اولیه حاکی از آن‌اند که ترکیبات موجود در انار ممکن است در مهار رشد سلول‌های سرطانی نقش داشته باشند. باید توجه داشت که این نتایج هنوز قطعی نیست و بیشتر در حیوانات مشاهده شده‌ است.

در مطالعات حیوانی، عصاره‌ انار روند رشد تومورهای اولیه کبد را کند کرده و پژوهش‌های قدیمی‌تر هم اثرات احتمالی آن را در سرطان پروستات نشان داده‌اند. نکته‌ مهم این است که سخن از «کند کردن رشد تومور» است نه درمان یا علاج سرطان. این تفاوت نشان می‌دهد که انار ممکن است نقشی پیشگیرانه یا کمکی در سبک تغذیه‌ سالم و مراقبت از بدن داشته باشد، نه جایگزینی برای درمان‌های پزشکی.

کمک به سلامت قلب

شواهد علمی نشان می‌دهد انار می‌تواند برای سلامت قلب فواید متعددی داشته باشد، به‌ویژه به‌دلیل مقدار بالای ترکیبات پلی‌فنولی‌اش. این ترکیبات از راه‌های مختلف به تقویت عملکرد قلب کمک می‌کنند.

در یکی از مطالعات انجام‌شده روی افراد مبتلا به بیماری قلبی، نوشیدن آب‌انار باعث کاهش دفعات و شدت دردهای قفسه‌سینه شد. همان مطالعه نشان داد که برخی شاخص‌های زیستی در بدن این افراد نیز بهبود یافته‌اند و این تغییرات نشانگر اثر محافظتی انار بر قلب است.

پژوهش‌های دیگر هم تأیید کرده‌اند که مصرف روزانه‌ آب‌انار به مدت دو ماه می‌تواند فشارخون سیستولیک و دیاستولیک را در برخی افراد کاهش دهد. این نتایج هم از گزارش‌های شخصی بیماران (کاهش درد سینه) و هم از داده‌های فیزیولوژیکی عینی (کاهش فشارخون و بهبود شاخص‌ها) پشتیبانی می‌شود.

تقویت سلامت دستگاه ادراری

انار ممکن است نقش ویژه‌ای در حفظ سلامت دستگاه ادراری، به‌خصوص در پیشگیری از سنگ کلیه داشته باشد. شواهد حاصل از مطالعات آزمایشگاهی و انسانی نشان می‌دهد عصاره‌ انار می‌تواند از تشکیل سنگ‌های کلیوی جلوگیری کند.

پژوهشی در سال ۲۰۱۴ مشخص شد عصاره‌ انار توانایی مهار سازوکار اصلی تشکیل سنگ را در افراد دارای سابقه‌ سنگ‌های مکرر دارد. بررسی‌های انجام‌شده روی حیوانات نیز نشان داده‌اند این عصاره به تنظیم میزان اگزالات، کلسیم و فسفات خون کمک می‌کند.

از آنجا که این مواد جزء اصلی سنگ کلیه هستند، تنظیم مقدارشان احتمال رسوب و تشکیل سنگ را کاهش می‌دهد. در نتیجه، انار به‌طور ویژه از جمع شدن و سفت شدن مواد معدنی در مجرای ادرار جلوگیری می‌کند.

خواص ضد‌میکروبی

ترکیبات موجود در انار خاصیت ضد‌میکروبی دارند و می‌توانند با برخی میکروب‌های زیان‌بار مبارزه کنند، به‌ویژه آن‌هایی که سلامت دهان و دندان را تهدید می‌کنند. این ترکیبات با کاهش رشد باکتری‌های مسئول بوی بد دهان و پوسیدگی دندان، از سلامت دهان محافظت می‌کنند. اگرچه بیشتر مطالعات بر تأثیر موضعی انار در دهان تمرکز دارند، این یافته می‌تواند پیامدهای گسترده‌تری نیز داشته باشد.

در پزشکی، مفهوم ارتباط دهان و بدن مطرح است؛ یعنی التهاب یا عفونت مزمن دهان ممکن است زمینه‌ساز بروز بیماری‌های قلبی یا سایر اختلالات التهابی شود. بنابراین بهبود وضعیت میکروبی دهان از طریق خاصیت ضد‌میکروبی انار، می‌تواند به‌صورت غیر‌مستقیم خطر برخی بیماری‌های مزمن را کاهش دهد.

افزایش استقامت بدن در ورزش

پلی‌فنول‌های موجود در انار می‌توانند در عملکرد فیزیکی و بازیابی بدن پس از ورزش نقش مثبت داشته باشند، هرچند شواهد در این زمینه کافی نیستند. در یک مطالعه‌ کوچک بر روی دوچرخه‌سواران حرفه‌ای، مصرف عصاره‌ انار باعث افزایش مدت‌زمان تحمل فشار و بهبود عملکرد کلی آن‌ها شد. پژوهش‌های دیگری نیز نشان داده‌اند که مکمل‌های انار ممکن است استقامت و بازیابی عضلانی را افزایش دهند.

بااین‌حال، تفاوت مهمی وجود دارد؛ برخی مطالعات که از آب‌انار استفاده کردند، تأثیری در بازسازی عضلانی پس از ورزش مشاهده نکردند. این تفاوت نشان می‌دهد شکل مصرف و میزان دوز ترکیبات فعال اهمیت زیادی دارد.

بهبود سلامت مغز

انار دارای گروه خاصی از آنتی‌اکسیدان‌ها به نام الاژیتانین‌هاست که خواص محافظتی برای مغز دارند. این ترکیبات با کاهش التهاب و آسیب اکسیداتیو در بدن، از سلول‌های عصبی محافظت می‌کنند. برخی مطالعات نشان داده‌اند الاژیتانین‌ها ممکن است از مغز در برابر بیماری‌های تخریبی عصبی مانند آلزایمر و پارکینسون محافظت کنند، زیرا به کاهش آسیب اکسیداتیو و افزایش بقای سلول‌های مغزی کمک می‌کنند.

نکته‌ جالب در سازوکار این اثر، نقش روده‌ انسان است. خود الاژیتانین‌ها جذب مستقیم نمی‌شوند، بلکه باکتری‌های مفید روده آنها را به ترکیبی به نام یورولیتین A تبدیل می‌کنند. این ماده‌ حاصل از متابولیسم روده‌ای است که می‌تواند از سد مغزی عبور کند و اثر ضدالتهابی‌اش را در مغز نشان دهد.

بنابراین اثر محافظتی انار بر مغز کاملاً وابسته به سلامت میکروبیوم روده است. دستگاه گوارش سالم توانایی تبدیل این ترکیبات به فرم فعال‌شان را دارد. این ارتباط مستقیم میان روده و مغز، همان چیزی است که به آن محور روده–مغز گفته می‌شود و نمونه‌ای از تأثیر متقابل تغذیه و عملکرد عصبی است.

بهبود سلامت گوارش

انار از سلامت دستگاه گوارش دو طریق حمایت می‌کند: اثرات پری‌بیوتیکی و محتوای بالای فیبر آن. تحقیقات آزمایشگاهی نشان داده‌اند که انار می‌تواند باعث افزایش باکتری‌های مفید روده شود، به این معنی که دارای خاصیت پری‌بیوتیکی است.

پری‌بیوتیک‌ها به‌عنوان غذا برای باکتری‌های خوب روده عمل می‌کنند و به پایداری تعادل میکروبیوم گوارشی کمک می‌کنند. از سوی دیگر، دانه‌های انار سرشار از فیبر هستند و در هر عدد انار حدود ۱۱.۳ گرم فیبر وجود دارد. فیبر برای تنظیم حرکات معده و روده و پیشگیری از برخی مشکلات گوارشی ضروری است.

نکته‌ مهم این است که بخش عمده‌ فیبر در دانه‌هاست، نه در آب‌انار، بنابراین مصرف کامل دانه‌ها فواید بیشتری دارد. سلامت دستگاه گوارش بنیان بسیاری از عملکردهای بدن است؛ از جذب مؤثر مواد مغذی گرفته تا کاهش التهاب عمومی و حتی تولید ترکیبات محافظت‌کننده از مغز مانند یورولیتین A.

بهترین روش برای خوردن انار چیست؟

مؤثرترین روش برای استفاده کامل از مواد مغذی انار، خوردن دانه‌های قرمز و آبدارش به‌صورت کامل است. با این روش، فیبر غذایی نیز دریافت می‌شود؛ عنصری که برای سلامت دستگاه گوارش ضروری است و در آب‌انار تقریباً وجود ندارد.

چند دستور غذایی برای مصرف انار

• استفاده روی تست آووکادو
• افزودن به سالادها
• ترکیب در ماست
• اضافه کردن به اسموتی‌ها

در مقاله زیر خواص آب انار در تقویت سلامتی بدن بررسی شده است:

بیشتر بخوانید:

خواص آب انار برای سلامتی

اگر روزانه انار بخورید چه اتفاقی می‌افتد؟

مصرف روزانه انار در طول زمان تأثیر مثبتی روی بدن دارد. مطالعات نشان داده‌اند که نوشیدن یا خوردن انار می‌تواند فشارخون را پایین بیاورد و سلامت قلب را تقویت کند. خاصیت آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی آن باعث شادابی پوست و کاهش چین‌وچروک می‌شود و همچنین به بهبود تمرکز، حافظه و عملکرد ذهن کمک می‌کند و ممکن است از کاهش توانایی شناختی در سنین بالاتر جلوگیری کند.

آیا انار برای سلامت کلیه مفید است؟

انار برای کلیه‌های سالم مفید است و می‌تواند از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری کند، اما به‌دلیل پتاسیم بالا برای افراد مبتلا به بیماری کلیوی مناسب نیست، چون ممکن است باعث افزایش خطر تجمع پتاسیم در خون شود.

چه کسی نباید انار بخورد؟

در حالی‌که انار برای بیشتر افراد مفید است، برخی گروه‌ها باید در مصرف آن احتیاط کنند یا پیش از مصرف زیاد، با پزشک مشورت کنند:

• افراد مصرف‌کننده داروی فشارخون: انار خودش می‌تواند فشارخون را پایین بیاورد، بنابراین ترکیبش با داروهای کاهنده فشار ممکن است باعث افت شدید فشار شود.
• افراد مبتلا به بیماری کلیوی: به‌دلیل پتاسیم زیاد، انار می‌تواند در تنظیم سطح پتاسیم اختلال ایجاد کند و برای کسانی با کلیه‌های ضعیف خطرآفرین باشد.
• افراد مبتلا به دیابت: چون انار نسبتاً شیرین است، حتی با وجود فیبر مفید در دانه‌ها باید مقدار مصرف کنترل شود تا سطح قند خون دچار نوسان نشود.