دلایل معده درد چیست؟
هر فردی در هر سنی ممکن است با درد معده مواجه شود. در این مقاله از دارو دات کام با انواع، علل، روش‌های تشخیص و درمان‌های دارویی و غیردارویی دردهای شکم و معده آشنا می‌شویم.
انواع دردهای شکم کدامند؟
درد شکم می‌تواند اشکال مختلفی داشته باشد و معانی مختلفی داشته باشد.
ممکن است به صورت‌های زیر احساس شود:
- خفیف یا شدید
- مبهم یا تیز
- سوزش یا درد
- گرفتگی یا قولنج
- دائم یا متناوب
- موضعی (در یک نقطه) یا عمومی (در تمام بدن)
- دردهای ارجاعی مانند درد قلبی
علت درد شکم چیست؟
ما اغلب درد شکم را به عنوان «درد معده» یا «معده درد» در نظر می‌گیریم، اما درد شکم می‌تواند از اندام‌های دیگری علاوه بر معده نیز ناشی شود که هرکدام را به اختصار توضیح می دهیم.
برخی از علل درد شکم مرتبط با سیستم گوارش عبارتند از:
- گاستروانتریت یا مسمومیت غذایی
- بیماری رفلاکس معده به مری (GORD) یا فتق هیاتوس
- زخم معده
- سنگ کیسه صفرا
- پانکراتیت
- آپاندیسیت
سایر علل درد شکم مرتبط با روده عبارتند از:
- سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS)
- عدم تحمل لاکتوز
- بیماری التهابی روده
- دیورتیکولیت و بیماری دیورتیکولار
- انسداد روده
درد شکم همچنین می‌تواند ناشی از مشکلات سایر اندام‌ها باشد، مانند:
- درد قاعدگی
- سنگ کلیه
- عفونت دستگاه ادراری
- حمله قلبی
بسیاری از داروها می‌توانند باعث درد شکم به عنوان یک عارضه جانبی شوند، از جمله:
- داروهای ضد التهاب
- آسپرین
- داروهایی برای کمک به مدیریت علائم زوال عقل
معده درد چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک شما سوالات دقیقی در مورد درد شکم شما خواهد پرسید. آنها می‌خواهند بدانند:
- کجا آن را احساس می‌کنید.
- چه احساسی دارد.
- چه مدت است که آن را دارید.
- آیا درد می‌آید و می‌رود.
- آیا بدتر می‌شود.
- آیا در یک مکان می‌ماند یا حرکت می‌کند.
- چه چیزی آن را بهتر یا بدتر می‌کند.
- چه علائم دیگری دارید.
برای تشخیص معده درد چه اقدامات آزمایشگاهی و تصویر برداری لازم است؟
پزشکان بعد از گرفتن شرح حال کامل و معاینه فیزیکی ممکن است آزمایش‌هایی مانند موارد زیر را به شما پیشنهاد دهد:
- آزمایش خون
- آزمایش ادرار
- آزمایش مدفوع
- سونوگرافی، عکس‌برداری با اشعه ایکس، سی‌تی‌اسکن یا ام‌آر‌آی از شکم
- آندوسکوپی یا کولونوسکوپی – که در آن یک لوله بلند و انعطاف‌پذیر با دوربین برای معاینه معده یا روده شما در حالی که تحت آرام‌بخش هستید استفاده می‌شود.
- الکتروکاردیوگرام (ECG)
همچنین ممکن است شما را برای انجام برخی آزمایش‌ها و درمان‌ها به پزشک متخصص ارجاع دهند.
محل درد معده چه چیزی را به شما می‌گوید؟
محل درد، سرنخ مهمی برای درد شکم شماست، هر چند تنها عامل نیست ولی ممکن است نشان دهد کدام اندام‌ها درگیر هستند.
پزشکان به منظور بررسی درد، شکم را به 4 بخش تقسیم می کنند:
- ¼ بالا راست مشکلات مرتبط با معده، کبد، کیسه صفرا،روده بزرگ، کلیه راست و بخش تحتانی ریه راست
- ¼ بالا چپ مشکلات مرتبط با طحال، معده، کلیه چپ، روده بزرگ و بخش تحتانی ریه چپ
- ¼ پایین چپ مشکلات مرتبط با کلیه چپ، روده بزرگ و تخمدان چپ
- ¼ پایین راست مشکلات مرتبط با کلیه راست، روده بزرگ، آپاندیس و تخمدان راست
همچنین اگر درد از قفسه سینه می آید می تواند علل قلبی و ریوی نیز مطرح باشد.
چگونه معده درد را درمان کنم؟
همه علل درد بالای شکم را نمی‌توان به طور موثر در خانه درمان کرد. اگر نمی‌دانید چه چیزی باعث درد شکم شما می‌شود، مهم است که آن را کشف کنید، به خصوص اگر به خودی خود از بین نرود. به یاد داشته باشید که حتی موارد خفیف نیز می‌توانند جدی باشند. با این حال، اگر کاملاً مطمئن هستید که درد معده شما مربوط به هضم است، می‌توانید با موارد زیر خود را درمان کنید:
- استراحت روده: غذا خوردن را متوقف کنید یا فقط غذاهای آسان هضم مانند کراکر یا موز بخورید.
- هیدراتاسیون: مقدار زیادی آب بنوشید.
- گرما درمانی: یک بطری آب گرم یا غوطه‌ور شدن در وان حمام را امتحان کنید.
- درمان‌های خانگی برای نفخ: شیرین بیان، برای سوء هاضمه، زنجبیل یا نعناع را برای کمک به شل شدن عضلات روده خود امتحان کنید.
برای معده درد چه دارویی مصرف کنم؟
درد خفیف شکم گاهی اوقات می‌تواند با داروهای موجود در داروخانه درمان شود.
برخی از داروهایی که در صورت مشخص بودن علت، ممکن است برای درمان درد شکم (و علائم مرتبط) توصیه شوند عبارتند از:
- داروهای مسکن ساده
- داروهای ضد اسپاسم برای کاهش اسپاسم در دیواره روده
- داروهای ضد نفخ
- آنتی‌اسیدها برای سوزش سر دل یا سوء هاضمه
You should not use aspirin or anti-inflammatory medicines, such as ibuprofen, to treat abdominal pain other than period pain. These medicines may cause or irritate a stomach or bowel problem.
شما نباید از آسپرین یا داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن برای درمان درد شکم به غیر از درد قاعدگی استفاده کنید. این داروها ممکن است باعث ایجاد یا تحریک مشکل معده یا روده شوند. (منبع)
چطور میتونم از خودم در برابر معده درد مراقبت کنم؟
نکات زیر ممکن است به جلوگیری از درد معده کمک کند:
- آهسته‌تر غذا خوردن
- خوردن غذاهای چرب یا فرآوری‌شده کمتر
- شناسایی عدم تحمل غذایی و آلرژی‌ها
- نوشیدن آب بیشتر
- کاهش استرس، در صورت امکان
- شرکت در ورزش منظم
با این حال، اگر فردی درد معده‌ای دارد که خود به خود برطرف نمی‌شود یا دردی که در کیفیت زندگی او اختلال ایجاد می‌کند، باید برای آزمایش و درمان با یک پزشک متخصص مراجعه کند.
چه زمانی با اورژانس تماس بگیریم؟
- درد معده خیلی ناگهانی یا شدید ایجاد شده است.
- وقتی به معده‌تان دست می‌زنید، درد می‌گیرد.
- خون بالا می‌آورید یا استفراغ‌تان شبیه قهوه آسیاب شده است.
- مدفوعتان خونی یا سیاه و چسبناک و بسیار بدبو است.
- نمی‌توانید ادرار کنید.
- نمی‌توانید مدفوع کنید یا گاز دفع کنید.
- نمی‌توانید نفس بکشید.
- درد قفسه سینه دارید.
- دیابت دارید و استفراغ می‌کنید.
- اگر فرد بر اثر معده درد غش کرده است.
چه زمانی باید برای درد شکم به پزشک مراجعه کنم؟
در هر کدام از شرایط زیر لازم است به پزشک مراجعه کنید:
- درد معده به سرعت بدتر می‌شود.
- درد یا نفخ معده از بین نمی‌رود یا دوباره برمی‌گردد.
- درد معده و مشکل در بلع غذا دارید.
- بدون تلاش وزن کم می‌کنید.
- ناگهان تعداد دفعات ادرار تان بیشتر یا کمتر می‌شود.
- ادرار کردن ناگهان دردناک می‌شود.
- از مقعد یا واژن خونریزی می‌کنید، یا ترشحات غیرطبیعی از واژن دارید.
- اسهال دارید که پس از چند روز از بین نمی‌رود.
توصیه‌ای تیم دارو دات کام به شما
عوامل زیادی می‌توانند باعث درد شکم شوند که اجتناب‌ناپذیر است و همه ما هر از گاهی آن را تجربه خواهیم کرد. علل شایع، مانند نفخ و سوء هاضمه، مسمومیت غذایی یا اسهال ممکن است فوراً قابل تشخیص یا قابل درمان باشند.
اما گاهی اوقات درد شکم نشانه یک بیماری ناشناخته یا جدی است که نباید در پیگیری آن کوتاهی کرد. حتی اگر درد معده شما خفیف باشد، اگر از بین نرفت، دوباره عود کرد یا بدتر شد، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
نظرات