آیا شیره انگور قند دارد؟
بله، شیره انگور حاوی قند طبیعی بالایی است که از فرآیند جوشاندن و تغلیظ انگور به دست می‌آید.
هر قاشق غذاخوری شیره انگور (تقریباً ۲۰ گرم) حاوی ۱۰ تا ۱۵ گرم قند است که این میزان قند، تقریباً برابر با قند موجود در یک قاشق غذاخوری شکر تصفیه‌شده است.
با این حال، تفاوت کلیدی در اینجاست که برخلاف شکر، شیره انگور علاوه بر قند، منبعی غنی از مواد مغذی مفید مانند پتاسیم و آنتی‌اکسیدان‌ها محسوب می‌شود.
شکر موجود در شیره انگور طبیعی است و به همین دلیل به‌سرعت جذب بدن شده و انرژی فوری تأمین می‌کند. همچنین شیره به درمان کم‌خونی، کنترل فشار خون بالا و پیشگیری از حملات قلبی کمک می‌کند. با این حال، افراد مبتلا به دیابت باید آن را با احتیاط مصرف کنند.
نوع قند موجود در شیره انگور چیست؟
نوع قند موجود در شیره انگور همان قندهای طبیعی میوه (گلوکز + فروکتوز) است که ممکن است در برخی فرآیندها مقدار اندکی ساکارز نیز اضافه شود.
برای توضیح این بخش، ابتدا باید روشن کنیم که شیره انگور چیست و چگونه تهیه می‌شود:
شیره انگور (Grape Molasses یا Concentrated Grape Syrup) معمولاً از تغلیظ آب انگور به دست می‌آید. یعنی ابتدا انگور را له می‌کنند یا آب آن را می‌گیرند؛ سپس با تبخیر بخشی از آب، عصاره غلیظ‌تری به دست می‌آید.
در این فرآیند، بخش قابل توجهی از فیبر و مواد جامد غیرقندی حذف می‌شود و قندهای موجود که عمدتاً گلوکز و فروکتوز هستند، در عصاره غلیظ باقی می‌مانند. این به معنای آن است که غلظت قند شیره انگور، با حذف آب و کاهش حجم، نسبت به انگور بالاتر خواهد بود.
- آب انگور خام (بدون شکر افزوده) در هر فنجان (~۲۳۷ میلی‌لیتر) حدود ۳۶ گرم قند طبیعی دارد.
- هر قاشق غذاخوری شیره (حدود ۲۰ گرم) می‌تواند ۱۰ تا ۱۵ گرم قند تأمین کند که معادل یک قاشق شکر است، اما با فواید اضافی مانند پتاسیم و آنتی‌اکسیدان‌ها.
برای آگاهی از میزان قند کشمش، که یکی دیگر از فرآورده‌های طبیعی انگور به شمار می‌رود، پیشنهاد می‌کنیم مطلب زیر را مطالعه کنید:
آیا شیره انگور برای مبتلایان به دیابت مناسب است؟
در مورد اینکه شیره انگور برای دیابتی‌ها خوب است یا خیر، باید بین «امکان مصرف کنترل‌شده» و «خطرات بالقوه» تفاوت قائل شد.
مزایای شیره انگور برای دیابتی‌ها:
- انگور و فرآورده‌های آن حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها، پلی‌فنول‌ها و ترکیباتی مانند رزوراترول هستند که در مطالعات مقدماتی نشان داده‌اند اثرات مفیدی بر سلامت قلب، فشار خون، التهاب و حساسیت به انسولین دارند.
- برخی تحقیقات نشان داده‌اند آب انگور می‌تواند در بهبود گردش خون، کاهش فشار خون و محافظت از عروق مؤثر باشد.
- اما، این اثرات زمانی دیده می‌شوند که مصرف شیره انگور در حد تعادل و با کنترل کلی رژیم غذایی همراه باشد.
محدودیت‌ها و خطرات شیره انگور برای دیابتی‌ها:
- وقتی شیره انگور مصرف می‌شود، چون فیبر نسبتاً زیادی حذف شده است، سرعت جذب قند به خون افزایش می‌یابد؛ در نتیجه قند خون به سرعت بالا می‌رود.
- شیره انگور در مقایسه با انگور تازه، شاخص گلیسمی و لود گلیسمی بالاتری دارد (زیرا آب موجود کاهش یافته و غلظت قند افزایش یافته است). بنابراین برای افراد دیابتی، کنترل مقدار و زمان مصرف شیره انگور بسیار حیاتی است.
- شیره انگور می‌تواند در رژیم دیابتی‌ها جای گیرد، اما نه به عنوان غذای اصلی، بلکه به عنوان جایگزین محدود شکر. بر اساس تحقیقات، شیره بدون افزودنی (۱۰۰% طبیعی) در مقادیر کم، خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش نمی‌دهد و حتی ممکن است به دلیل پلی‌فنول‌ها (مانند رزوراترول) حساسیت به انسولین را بهبود بخشد. اما متخصصان هشدار می‌دهند که قند تغلیظی آن (تا ۷۰ گرم در ۱۰۰ گرم) نیاز به کنترل دارد.
آیا شیره انگور قند خون را بالا می‌برد؟
بله، شیره انگور قند خون را افزایش می‌دهد. یک فنجان شیره (۲۴۰ میلی‌لیتر) می‌تواند قند خون را ۲۰ تا ۳۰ mg/dL افزایش دهد، اما در افراد سالم این spike موقتی است. برای دیابتی‌ها، نظارت با گلوکومتر ضروری است.
در واقع شاخص گلیسمی شیره متوسط است؛ GI شیره حدود ۵۵ تا ۶۵ و کمتر از شکر سفید (۶۵) اما بیشتر از انگور کامل است. از طرفی بدون فیبر، قندها سریع‌تر جذب می‌شوند؛ اما آنتی‌اکسیدان‌ها مانند آنتوسیانین‌ها می‌توانند این اثر را تعدیل کنند.
Several studies have shown that grape molasses has the potential to replace white sugar and chocolate in food formulations.
مطالعات متعدد نشان داده‌اند که شیره انگور پتانسیل جایگزینی شکر سفید و شکلات در فرمولاسیون‌های غذایی را دارد. (منبع)
این محصول می‌تواند به عنوان شیرین‌کننده طبیعی، رنگ‌دهنده و عامل طعم‌دهنده برای بهبود خواص تغذیه‌ای و کاربردی دسرها و شیرینی‌های مختلف استفاده شود.
نکات مهم برای افراد مبتلا به دیابت هنگام مصرف شیره انگور
- حداکثر ۱ قاشق چای‌خوری (۵ گرم) در روز، معادل ۳ تا ۵ گرم قند.
- مصرف شیره انگور همراه با منابع پروتئین، چربی سالم و فیبر (مثل نان سبوس‌دار، مغزها و سبزیجات) می‌تواند سرعت جذب قند را کاهش دهد.
- قبل و بعد از مصرف، سطح قند خون را چک کنید.
- شیره ارگانیک و بدون افزودنی انتخاب کنید.
توصیه‌ای از تیم دارو دات کام به شما
شیره انگور به عنوان یک شیرین‌کننده طبیعی و مغذی، در رژیم غذایی عمومی توصیه می‌شود. با این حال، به دلیل غلظت بالای قندهای ساده، مصرف آن برای افراد مبتلا به دیابت نیازمند احتیاط جدی است.
بنابراین، هرگونه تصمیم برای گنجاندن شیره انگور در برنامه غذایی دیابتی باید صرفاً پس از مشورت با پزشک معالج یا متخصص تغذیه انجام پذیرد تا از کنترل بهینه قند خون و جلوگیری از نوسانات ناخواسته اطمینان حاصل شود.
نظرات