دیابت و سفر؛ باید و نبایدهای مهم!

چک لیست سفر برای افراد دیابتی

چک‌لیست سفر برای افراد مبتلا به دیابت باید شامل داروهای کافی، میان‌وعده‌های ضروری برای درمان افت قند خون، اطلاعات پزشکی و نسخه پزشک، وعده‌های غذایی روزانه و فعالیت‌های سفر باشد.
به یاد داشته باشید که از داروها و تجهیزات دیابت در برابر دماهای متفاوت محافظت کرده تا آسیبی به داروهای شما وارد نشود.

ما در ادامه یک چک‌لیست جامع و کامل برای دیابت و سفر شما آماده کرده‌ایم که به شرح زیر است:

داروهای ضروری مورد نیاز برای سفر افراد مبتلا به دیابت

• داروها و قرص‌های تجویزی و نسخه‌ای
• انسولین کافی به همراه چند دوز اضافی
• سایر داروهای تزریقی
• سرنگ‌ها یا قلم‌های انسولین
• سرنگ گلوکاگون برای موارد افت شدید قند خون
• ست تزریق پمپ انسولین
• کارتریج‌ها / پادها
• ویال انسولین برای پر کردن کارتریج‌ها
• قلم انسولین جایگزین (در صورت خرابی پمپ)
• باتری اضافی
• ضدعفونی‌کننده دست و چسب زخم

لیست تجهیزات تست و کنترل قندخون

• دستگاه اندازه‌گیری قند خون (گلوکومتر)
• نوار تست قند
• لنست‌ها (سوزن‌های نمونه‌گیری)
• سنسور / فرستنده / گیرنده CGM (مانیتور مداوم قند)
• شارژر یا کابل‌های CGM
• باتری اضافی
• پد الکلی
• ضدعفونی‌کننده دست
• کیف کوچک شخصی برای حمل انسولین و لوازم در کیف دستی
• برچسب نسخه روی همه داروها و تجهیزات
• ظرف کوچک مخصوص زباله سوزنی (شارپس)
• نوار تست کتون
• کفش راحت یا دمپایی راحتی

تجهیزات مورد نیاز مدیریت افت قند خون در سفر

• میان‌وعده‌های سالم
• کره بادام‌زمینی
• میوه و جعبه‌های آب‌میوه
• آب‌نبات سفت
• قرص قند (گلوکز)
• آمپول گلوکاگون

مدارک مورد نیاز افراد دیابتی برای سفر

• نسخه و نامه پزشک‌تان
• کارت شناسایی دیابت
• دستبند یا گردنبند هشدار پزشکی
• به همراه داشتن داروهای نسخه‌ای اضافه‌تر
• کارت بیمه درمانی یا بیمه‌نامه سفر

نکته! برای سفرهای بین‌المللی، حتما به سایت انجمن بین‌المللی کمک‌های پزشکی به مسافران (IAMAT) مراجعه کنید.

به همراه داشتن مستندات بیماری

• نامه‌ای از پزشک درباره وضعیت و داروهایتان بگیرید.
• یک دستبند پزشکی با عنوان «دیابت دارم» داشته باشید.
• بیمه مسافرتی تهیه کنید که بیماری‌های زمینه‌ای مثل دیابت را پوشش دهد.
• کارت سلامت با اطلاعات تماس اضطراری و شماره پزشک همراه داشته باشید.
• اگر به کشورهایی سفر می‌کنید که زبان‌شان را نمی‌دانید، می‌توانید از طریق سایت‌های معتبر یا مراکز درمانی، کارت پزشکی به زبان کشور مقصد تهیه کنید که وضعیت دیابت شما و نیازهای احتمالی‌تان را توضیح دهد. این کارت در مواقع اورژانسی بسیار مفید است.

داروها و وسایل مورد نیاز در سفر برای افراد دیابتی

بهتر است در مورد دارو و تجهیزات پزشکی محتاط باشید و همیشه بیشتر از نیاز خود بردارید. مثلاً اگر قرار است یک هفته سفر کنید، وسایل دو هفته را همراه داشته باشید:

• انسولین
• داروها
• نوارهای تست قند خون
• دستگاه پایش مداوم قند خون (CGM)
• پمپ انسولین و وسایل آن مانند باتری، سوزن‌های لانست و سرنگ

افرادی که از پمپ انسولین استفاده می‌کنند، حتماً باید انسولین اضافی برای مواقع خرابی پمپ به همراه داشته باشند.

لوازم آزمایش و تست قند خون برای سفر

اگر به طور منظم قند خون‌تان را چک می‌کنید، وسایل تست اضافه همراه داشته باشید. احتمالا در طول سفر نیاز دارید بیشتر از حالت عادی قند خون‌تان را کنترل کنید.

اگر نمی‌دانید چند بار باید تست انجام دهید، حتماً پیش از سفر با پزشک متخصص غدد مشورت کنید.

اگر از دستگاه‌های پیشرفته مانند پمپ انسولین یا مانیتور مداوم قند (CGM) استفاده می‌کنید، قطعات یدکی را همراه داشته باشید.

مدیریت قند خون پایین

• تا حد امکان به برنامه غذایی و ورزشی خود پایبند باشید.
• همیشه منبعی از قند سریع‌الاثر مانند قرص گلوکز یا آب‌نبات همراه داشته باشید (از آب‌نبات بدون قند استفاده نکنید) تا در صورت افت قند خون از آن استفاده کنید.
• میان‌وعده‌های اضافی مانند بیسکوییت، پنیر یا میوه همراه داشته باشید تا در صورت تأخیر در وعده‌ها دچار افت قند نشوید.
• آب فراوان بنوشید؛ مخصوصاً در پروازها.
• پیش از وعده‌های سنگین، ابتدا سالاد بخورید یا از جایگزین‌های هوشمند مثل برنج قهوه‌ای استفاده کنید.

افراد دیابتی قبل از ورزش باید نکاتی را درنظر بگیرند که ما در مقاله زیر به طور کامل در مورد آنها صحبت کردیم:

چه چیزی باید در کیف دستی‌تان باشد؟

• انسولین و سایر داروها
• سنسورها و قطعات یدکی دستگاه‌ها
• کارت شناسایی دیابت یا دستبند هشدار پزشکی
• نامه پزشک
• نسخه پزشکی
• خوراکی برای درمان افت قند خون (مثل قند، آبمیوه، شکلات)
• تنقلات اضافی برای تاخیر احتمالی (مثل آجیل، میوه یا ساندویچ)

پیشنهاد! داروها و وسایل را در چند کیف مختلف تقسیم کنید تا اگر یکی گم شد، دیگری باقی بماند.

علائم افت قند خون که باید در طول سفر حتما به آن توجه داشته باشید یا به اطرافیان خود در این مورد توضیح دهید را می‌توانید به صورت کامل در مطلب زیر مطالعه کنید:

چگونه از انسولین در سفر مراقبت کنم؟

در مورد نگهداری از انسولین در مقصد این نکات را در نظر بگیرید:

در آب‌وهوای گرم

• انسولین نباید در معرض گرما باشد، زیرا خراب می‌شود. انسولین خراب رنگ کدر دارد یا تغییر رنگ می‌دهد.
• آن را در یخچال هتل یا کیف یخچال‌دار (کول‌باکس) نگهداری کنید (یخ مستقیم به دارو نخورد).

در آب‌وهوای سرد

• انسولین نباید یخ بزند. آن را نزدیک بدن، در جیب داخلی یا کیسه‌ی عایق نگه دارید.

هشدار! یخچال اتاق‌های هتل ممکن است نوسانات دمایی زیادی داشته باشند و به دارو آسیب بزنند. قبل از استفاده از آن، با پذیرش هتل صحبت کنید یا تجهیزات دمایی خودتان را همراه ببرید.

برای آگاهی از تجهیزات مورد نیاز روزانه‌ای که باید افراد مبتلا به دیابت برای بیرون رفتن با خود حمل کنند، مقاله زیر را مطالعه کنید:

آمادگی‌های لازم قبل از سفر برای افراد دیابتی

برای سفر امن با دیابت، باید به نکات زیر توجه کنید:

• ویزیت پزشک را قبل از سفر انجام دهید و در صورت نیاز واکسن‌ها را چند هفته قبل دریافت کنید.
• نامه‌ای از پزشک همراه داشته باشید که نحوه کنترل دیابت و داروها، انسولین یا تجهیزات مورد استفاده را مشخص کند.
• نسخه داروها و تجهیزات دیابت همیشه همراه باشد و مقدار اضافی برای شرایط اضطراری داشته باشید.
• داروها و تجهیزات را در کیف دستی در دسترس نگه دارید و در دو محل جداگانه قرار دهید.
• در سفر با هواپیما، شرکت هواپیمایی را مطلع کنید و میان‌وعده مناسب همراه داشته باشید.
• برنامه مصرف دارو و انسولین را با توجه به تغییر منطقه زمانی و برنامه غذایی تنظیم کنید.
• حداقل سه روز قبل از سفر برنامه خواب خود را تنظیم کنید تا تعادل قند خون حفظ شود.

نکات مهم برای دیابتی‌ها در سفرهای داخلی

اگر در داخل کشور سفر می‌کنید (مثلاً با پروازهای داخلی)، داشتن نسخه پزشک و برگه معرفی از داروخانه برای حمل انسولین و سرنگ، می‌تواند فرآیند بازرسی را ساده‌تر کند.

همچنین در سفرهای زمینی (اتوبوس یا خودروی شخصی)، از کیف عایق دما برای نگهداری انسولین استفاده کنید تا از تغییرات دمایی محافظت شود.

نکات مهم برای دیابتی‌ها در سفرهای هوایی

اگر با هواپیما سفر می‌کنید و دیابت دارید، به این نکات توجه کنید:

• داروهای خود را در بسته‌بندی اصلی نگه دارید.
• دستگاه CGM یا پمپ انسولین ممکن است در اثر عبور از دستگاه X-ray آسیب ببیند؛ بنابراین در فرودگاه از مأمور امنیت بخواهید بازرسی فیزیکی یا از طریق فلز‌یاب انجام دهند.
• برچسب نسخه دارویی روی بطری‌های انسولین و دیگر وسایل را جدا نکنید. ماموران امنیت پرواز (TSA) ممکن است برای عبور از ایست بازرسی امنیتی، این برچسب‌ها را بررسی کنند.
• گرما و سرما می‌توانند به داروها و وسایل دیابتی آسیب بزنند. بنابراین آن‌ها را در مکان‌هایی که بیش از حد گرم یا سرد می‌شوند، قرار ندهید؛ مثل: نور مستقیم آفتاب، صندوق عقب ماشین، یا محفظه بار هواپیما.
• تمام داروها و وسایل مورد نیاز دیابت‌تان را همیشه همراه خودتان داشته باشید. آن‌ها را داخل چمدان یا بار تحویلی قرار ندهید، چون همیشه امکان دسترسی به آن‌ها وجود ندارد و احتمال گم شدن یا تأخیر در تحویل چمدان‌ها نیز هست.
• در فرودگاه، افراد مبتلا به دیابت اجازه دارند بیش از ۱۰۰ میلی‌لیتر مایعات مثل داروهای مایع، آب‌میوه‌های قنددار برای درمان افت قند خون، یا ژل‌های خنک‌کننده انسولین را داخل کیف دستی خود داشته باشند. برای جلوگیری از آسیب دیدن پمپ انسولین یا دستگاه‌های CGM در گیت امنیتی، می‌توانید درخواست بازرسی دستی بدهید.

نکاتی که وقتی به مقصد رسیدید باید در نظر داشته باشید!

اگر پرواز طولانی دارید و از مناطق زمانی عبور می‌کنید:

• سفر به شرق روز را کوتاه‌تر می‌کند؛ پس احتمالاً باید دوز انسولین را کاهش دهید.
• سفر به غرب روز را طولانی‌تر می‌کند؛ احتمالاً نیاز باشد دوز انسولین بیشتر شود.

مهم: درباره تنظیم دوز و همچنین ساعت دستگاه‌ها (پمپ، CGM، فری‌استایل لیبره) با پزشک یا تیم درمانی صحبت کنید.

نکات مهم برای دیابتی‌ها در سفر جاده‌ای

• علاوه بر وسایل اضافی و میان‌وعده‌های سالم، محل داروخانه‌ها، استراحت‌گاه‌ها و مراکز درمانی در طول مسیر و مقصد را مشخص کنید.
• در سفر جاده‌ای نیز هر ساعت توقف کرده و پیاده‌روی کوتاهی انجام دهید.

نکات مهم در طول سفر برای افراد مبتلا به دیابت

تعطیلات به معنای توقف مراقبت‌های دیابتی نیست. رعایت نکات مراقبتی، از وقوع موارد اورژانسی و خراب شدن سفر جلوگیری می‌کند.

مواردی که باید در طول سفر به آنها توجه کنید شامل موارد زیر است:

جدول میزان قند خون نرمال بعد از غذا و ناشتا را برای سنین مختلف در مطلب زیر می‌توانید بخوانید:

علائم هشداردهنده دیابت در سفر

علائم افت قند خون (هیپوگلایسمی) عبارت‌اند از:

• سرگیجه
• تپش قلب
• گرسنگی
• عصبانیت یا گیجی
• لرزش
• تعریق

همچنین علائم افزایش قند خون (هایپرگلایسمی) نیز به شرح زیر است:

• گیجی
• خشکی دهان
• بوی میوه‌ای از دهان
• سردرد
• حالت تهوع
• تنگی نفس
• درد شکم

نکته! حتما به همسفران خود اطلاع دهید که دیابت دارید و علائم هشداردهنده را به آنها بگویید.

چه زمانی در سفر باید به پزشک مراجعه کنید؟

در صورت بروز علائم کتواسیدوز دیابتی (یک وضعیت اورژانس پزشکی جدی)، سریعاً به اورژانس مراجعه کنید. علائم شامل موارد زیر است:

• تشنگی شدید
• ادرار مکرر
• تهوع
• درد شکم
• بوی میوه‌ای دهان
• گیجی
• تنفس تند و عمیق

اگر در بیمارستان سطح قند خون با واحدی متفاوت اعلام شد، نگران نباشید. در برخی کشورها قند خون را با واحد میلی‌گرم بر دسی‌لیتر (mg/dL) می‌سنجند، نه میلی‌مول بر لیتر (mmol/L).

می‌توانید از  استفاده کنید تا مقادیر را به واحد مورد نظر خود تبدیل نمایید:

توصیه‌ای از تیم دارو دات کام به شما

داشتن دیابت مانعی برای سفر رفتن نیست، فقط به برنامه‌ریزی بیشتری نیاز دارد. حتما وقتی در سفر هستید، باید مراقب قند خون و برنامه دارویی‌تان باشید.

غذاهای جدید و فعالیت‌های بیشتر یا کمتر می‌تواند قند خون را تغییر دهد. با کمی برنامه‌ریزی و آمادگی، می‌توانید از انواع سفرها لذت ببرید.

تنها کافی است به نیازهای خود توجه داشته باشید و وسایل لازم را به درستی بسته‌بندی کنید. همچنین فراموش نکنید که برای پاسخ به سؤالات خود و دریافت بهترین منابع برای سفر، از پزشک خود کمک بگیرید.

اگر سوال یا تجربه‌ای دارید، با ما به اشتراک بگذارید.