وسواس فکری-عملی (OCD) چیست؟ علائم، دلایل و روش‌های درمان علمی

مقدمه و شناخت بیماری

اختلال وسواس فکری-عملی(OCD) چیست؟

اختلال وسواس فکری-عملی (Obsessive compulsive disorder–OCD) الگویی از افکار و ترس‌های ناخواسته را نشان می‌دهد که به عنوان وسواس شناخته می‌شوند. این وسواس‌ها شما را به انجام رفتارهای تکراری، که به آنها اجبار نیز گفته می‌شود، سوق می‌دهند. این وسواس‌ها و اجبارها مانع فعالیت‌های روزانه می‌شوند و پریشانی زیادی ایجاد می‌کنند.

افکار اضطرابی آنقدر زیاد می‌شود که در نهایت، شما احساس می‌کنید که برای کاهش استرس خود مجبور به انجام اعمال اجباری هستید. حتی اگر سعی کنید افکار یا تمایلات آزاردهنده را نادیده بگیرید یا از شر آنها خلاص شوید، آنها دوباره برمی‌گردند. این امر شما را به سمت عمل بر مبنای کاهش اضطراب سوق می‌دهد. این چرخه معیوب OCD است.

OCD اغلب حول محور موضوعات خاصی مانند ترس بیش از حد از آلوده شدن به میکروب‌ها متمرکز است. مثلا برای کاهش ترس از آلودگی، ممکن است دستان خود را بارها و بارها بشویید تا زمانی که زخم و ترک بخورند.

اگر OCD دارید، ممکن است از این بیماری شرمنده، خجالت‌زده و ناامید باشید. اما درمان می‌تواند مؤثر باشد.

تفاوت بین OCD و OCPD چیست؟

اگرچه به نظر می‌رسد اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) و اختلال شخصیت وسواس فکری-عملی (OCPD) شبیه به هم هستند، اما شرایط متفاوتی دارند.

OCPD یک اختلال شخصیتی است که باعث اشتغال ذهنی گسترده به کمال‌گرایی، سازماندهی و کنترل می‌شود. افراد مبتلا به OCD معمولاً از مشکل‌ساز بودن وسواس‌ها و اجبارهای خود آگاه هستند و می‌پذیرند که برای درمان این بیماری به کمک حرفه‌ای نیاز دارند اما افراد مبتلا به OCPD معمولاً فکر نمی‌کنند که مشکلی در رفتار و باورهایشان وجود دارد.

اختلال وسواس فکری-عملی چه تفاوتی با «وسواس بودن» دارد؟

«وسواس» یا «وسواسی بودن» اصطلاحاتی هستند که معمولاً در زبان روزمره استفاده می‌شوند. این کاربردهای غیررسمی‌تر این کلمه به این معنی است که کسی با یک موضوع، یک ایده یا حتی یک شخص مشغول است. «وسواسی بودن» (به این معنای روزمره) به این معنی نیست که فرد در زندگی روزمره خود مشکلاتی دارد. حتی ممکن است یک جزء لذت‌بخش در تجربه «وسواسی بودن» وجود داشته باشد.

به عنوان مثال، شما می‌توانید به یک آهنگ جدید که از رادیو می‌شنوید «وسواس» داشته باشید، اما با وجود این وسواس، همچنان می‌توانید با دوست خود برای شام قرار بگذارید، به موقع برای خواب آماده شوید، صبح‌ها به موقع سر کار حاضر شوید و غیره.

اختلال وسواس فکری-عملی چه کسانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد؟

اختلال وسواس فکری-عملی می‌تواند هر کسی را تحت تأثیر قرار دهد. میانگین سن شروع اختلال ۱۹ سالگی است. حدود ۵۰٪ از افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی، علائم خود را در دوران کودکی و نوجوانی نشان می‌دهند. به ندرت پیش می‌آید که کسی پس از 30 سالگی به اختلال وسواس فکری-عملی مبتلا شود. پسران اغلب در سنین پایین‌تری نسبت به دختران به OCD مبتلا می‌شوند.

عوامل خطر برای OCD عبارتند از:

• سابقه خانوادگی: افرادی که یکی از بستگان درجه یک آنها (مانند والدین، خواهر و برادر یا فرزند) مبتلا به OCD است، در معرض خطر بیشتری قرار دارند. این امر به ویژه در صورتی صادق است که آن خویشاوند در کودکی یا نوجوانی به OCD مبتلا شده باشد.
• ساختار و عملکرد مغز: مطالعات تصویربرداری نشان داده است که افراد مبتلا به OCD در قسمت‌های خاصی از مغز تفاوت‌هایی دارند. محققان باید مطالعات بیشتری انجام دهند تا ارتباط بین تفاوت‌های مغزی و OCD را درک کنند.
• آسیب‌های دوران کودکی(مانند کودک آزاری): برخی مطالعات ارتباطی بین تروما در دوران کودکی و OCD یافته‌اند. اما برای درک بهتر این رابطه، تحقیقات بیشتری لازم است.
  در برخی موارد، کودکان ممکن است پس از عفونت استرپتوکوکی، OCD یا علائم OCD را بروز دهند. این اختلال، اختلالات عصبی-روانی خود ایمنی کودکان مرتبط با عفونت‌های استرپتوکوکی (PANDAS) نامیده می‌شود.

اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) چقدر شایع است؟

متن انگلیسی:

Obsessive-Compulsive Disorder (OCD) is a prevalent psychiatric disorder affecting 1% to 3% of the global population.

ترجمه متن:

اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) یک اختلال روانپزشکی شایع است که ۱ تا ۳ درصد از جمعیت جهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

(منبع)

تحقیقی در سال 2008 نشان داد که تخمین ابتلای مادام‌العمر و 12 ماهه برای اختلال وسواس فکری-عملی به ترتیب 2.3٪ و 1.2٪ است. در مقابل، 28.2٪ از افراد گزارش دادند که در برهه‌ای از زندگی خود وسواس یا اجبار (O/C) را تجربه کرده‌اند که رایج‌ترین آنها وارسی کردن (15.4٪)، احتکار (14.4٪) یا مرتب کردن (9.1٪) بود.

انواع وسواس فکری-عملی

اختلال وسواس فکری-عملی خود را در اشکال مختلفی نشان می‌دهد و مطمئناً فراتر از تصور غلط رایج است که OCD صرفاً شستن دست‌ها یا چک کردن کلیدهای برق است. اگرچه اینها اجبارهای مشهور OCD هستند، اما چنین برداشت‌هایی افکار پریشانی را که قبل از چنین رفتارهایی رخ می‌دهند، نادیده می‌گیرند و همچنین ویرانی مطلقی را که اجبارهای مداوم (صرف نظر از اینکه چه هستند) می‌توانند ایجاد کنند، برجسته نمی‌کنند.

اگرچه اشکال بی‌نهایت OCD وجود دارد، اما به طور سنتی در نظر گرفته شده است که OCD یک فرد در یکی از این پنج دسته اصلی قرار می‌گیرد، و مضامین اغلب بین دسته‌ها نیز همپوشانی دارند:

• چک کردن
• آلودگی / آلودگی ذهنی
• تقارن و نظم و ترتیب
• نشخوار فکری / افکار مزاحم
• احتکار

علائم و علت‌ها

علائم اختلال وسواس فکری-عملی OCD چیست؟

دو علامت مشخص اختلال وسواس فکری عملی، افکار وسواسی و اعمال اجباری هستند. این علائم به اندازه‌ای بد هستند که وقت‌گیر باشند، باعث اختلال عملکردی شوند یا به طور قابل توجهی ناراحت‌کننده باشند. افراد مبتلا به OCD از غیرمنطقی بودن این افکار و بی‌ربط بودن اعمال اجباری برای مقابله با افکار آگاهند اما توان مقابله ندارند.

وسواس در OCD

وسواس‌ها افکار، امیال یا تصاویر ناخواسته، مزاحم، عودکننده و مداومی هستند که باعث ایجاد احساسات ناراحت‌کننده‌ای مانند اضطراب، ترس یا انزجار می‌شوند. اکثر افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی می‌دانند که این افکار محصول ذهن آنها هستند و بیش از حد یا غیرمنطقی هستند. با این حال، پریشانی ناشی از این افکار مزاحم را نمی‌توان با منطق یا استدلال حل کرد.

اکثر افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی سعی می‌کنند با انجام اعمال وسواسی، پریشانی ناشی از تفکر وسواسی را کاهش دهند. به عنوان مثال، اگر نگران باشند که با لمس چیزهایی مانند دستگیره در آلوده شوند، ممکن است به طور اجباری و بیش از حد دست‌های خود را بشویند. آنها همچنین ممکن است سعی کنند وسواس‌ها را نادیده بگیرند یا سرکوب کنند یا خود را با فعالیت‌های دیگر سرگرم کنند.

نمونه‌هایی از محتوای رایج افکار وسواسی:

• ترس از آلودگی توسط افراد یا محیط
• افکار یا تصاویر جنسی آزاردهنده
• افکار یا ترس‌های مذهبی، اغلب کفرآمیز
• ترس از ارتکاب پرخاشگری یا آسیب دیدن (خود یا عزیزان)
• نگرانی شدید از اینکه چیزی کامل نیست
• نگرانی شدید در مورد نظم، تقارن یا دقت
• ترس از گم کردن یا دور انداختن چیزی مهم
• همچنین می‌تواند افکار، تصاویر، صداها، کلمات یا موسیقی به ظاهر بی‌معنی باشد

اجبار در OCD

وسواس‌های عملی، رفتارهای تکراری یا اعمال ذهنی هستند که فرد احساس می‌کند در پاسخ به یک وسواس، مجبور به انجام آنها است. این رفتارها معمولاً به طور موقت از پریشانی فرد در رابطه با یک وسواس جلوگیری می‌کنند یا آن را کاهش می‌دهند و سپس احتمال بیشتری وجود دارد که در آینده نیز همین کار را انجام دهند. وسواس‌های عملی ممکن است پاسخ‌های بیش از حدی باشند که مستقیماً به یک وسواس مربوط می‌شوند (مانند شستن بیش از حد دست‌ها به دلیل ترس از آلودگی) یا اعمالی باشند که کاملاً به وسواس ربطی ندارند.

در شدیدترین موارد، تکرار مداوم یک سری آداب و رسوم ممکن است روز را پر کند و انجام یک روال عادی را غیر ممکن سازد.

نمونه‌هایی از وسواس‌های عملی:

• شستن دست یا دوش گرفتن بیش از حد یا شستن مکرر خود یا دست با آدابی خاص
• تمیز کردن مکرر اشیاء خانه
• مرتب کردن یش از حد یا منظم قرار دادن اشیا به روشی خاص
• چک کردن مکرر قفل‌ها، کلیدها، لوازم خانگی، درها و غیره
• جستجوی مکرر برای تأیید یا اطمینان خاطر
• آداب و رسوم مربوط به اعداد، مانند شمارش، تکرار یا انجام کارها به تعداد دفعات مشخص (مثلاً سه بار)

افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) همچنین ممکن است از افراد، مکان‌ها یا موقعیت‌های خاصی که باعث پریشانی آنها می‌شود و وسواس‌ها و/یا اجبارهایشان را برمی‌انگیزد، اجتناب کنند. به عنوان مثال، آنها ممکن است از بیرون رفتن از خانه خودداری کنند زیرا در مورد آلوده کردن خانه و اعضای خانواده هنگام بازگشت وسواس دارند. اجتناب از این موارد ممکن است توانایی آنها در عملکرد عادی در زندگی را بیشتر مختل کند و ممکن است برای سایر زمینه‌های سلامت روان یا جسمی مضر باشد.

چه چیزی باعث اختلال وسواس فکری-عملی OCD می‌شود؟

محققان دقیقاً نمی‌دانند چه چیزی باعث اختلال وسواس فکری-عملی می‌شود. اما آنها فکر می‌کنند عوامل مختلفی در ایجاد آن نقش دارند، از جمله:

• ژنتیک: مطالعات نشان می‌دهد افرادی که یکی از بستگان درجه یک آنها (والدین بیولوژیکی یا خواهر و برادر) مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی است، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستند. اگر آن خویشاوند در کودکی یا نوجوانی به اختلال وسواس فکری-عملی مبتلا شده باشد، این خطر افزایش می‌یابد.
• تغییرات مغزی: مطالعات تصویربرداری، تفاوت‌هایی را در قشر پیشانی و ساختارهای زیرقشری مغز در افرادی که مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی هستند، نشان داده‌اند. اختلال وسواس فکری-عملی همچنین با سایر بیماری‌های عصبی که نواحی مشابهی از مغز را تحت تأثیر قرار می‌دهند، از جمله بیماری پارکینسون، سندرم تورت(یک اختلال عصبی رشدی) و صرع، مرتبط است.
• سندرم پانداس: پانداس مخفف «اختلالات عصبی-روانی خود ایمنی کودکان مرتبط با عفونت‌های استرپتوکوکی» است. این سندرم گروهی از بیماری‌ها را توصیف می‌کند که می‌توانند کودکانی را که عفونت‌های استرپتوکوکی مانند گلودرد استرپتوکوکی یا تب مخملک داشته‌اند، تحت تأثیر قرار دهند. اختلال وسواس فکری-عملی یکی از این بیماری‌ها است.
• ترومای دوران کودکی: برخی مطالعات ارتباط بین ترومای دوران کودکی، مانند سوءاستفاده یا غفلت، و ایجاد اختلال وسواس فکری-عملی را نشان می‌دهند.
• رویدادهای زندگی: اختلال وسواس فکری عملی ممکن است در افرادی که مورد آزار و اذیت، یا بی‌توجهی قرار گرفته‌اند، شایع‌تر باشد و گاهی اوقات پس از یک رویداد مهم زندگی مانند زایمان یا سوگواری شروع می‌شود.
• شخصیت: افراد منظم، دقیق، روشمند با استانداردهای شخصی بالا ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به اختلال وسواس فکری عملی باشند، همچنین افرادی که عموماً بسیار مضطرب هستند یا احساس مسئولیت بسیار زیادی نسبت به خود و دیگران دارند.

عوارض و خطرات وسواس فکری-عملی

ابتلا به اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) بخاطر همین وسواس‌ها و اجبارها می‌تواند تأثیر زیادی بر زندگی داشته باشد. اینها برخی از تجربیات روزمره زندگی با اختلال وسواس فکری-عملی هستند:

• اختلال در زندگی روزمره

تکرار وسواس‌ها می‌تواند زمان زیادی را صرف کند .در نتیجه اگر شما OCD دارید احتمالا از موقعیت‌های خاصی که باعث تحریک اختلال وسواس فکری-عملی شما می‌شوند، اجتناب می‌کنید. این می‌تواند به این معنی باشد که شما قادر به رفتن به محل کار، دیدن خانواده و دوستان، غذا خوردن در بیرون یا فقط بیرون رفتن نیستید. افکار وسواسی می‌توانند تمرکز را دشوار کرده و شما را خسته کنند.

• تأثیر بر روابط شما

ممکن است احساس کنید که باید اختلال وسواس فکری-عملی خود را از افراد نزدیک خود پنهان کنید. یا شک و تردیدها و اضطراب‌های شما در مورد یک رابطه ممکن است ادامه آن را بسیار دشوار کند. ممکن است کنار آمدن با هرگونه مشکلی در روابط خود را دشوار بیابید.

• احساس شرم یا تنهایی

ممکن است از افکار وسواسی خود شرمنده باشید یا نگران باشید که آنها به معنای بد بودن شما باشند. ممکن است بخواهید این بخش از وجودتان را از دیگران پنهان کنید و بودن در کنار دیگران یا بیرون رفتن برایتان دشوار باشد. این می‌تواند باعث شود احساس انزوا و تنهایی کنید.

• تأثیر بر عزت نفس

احتمالا در مورد افکار یا احساسات خود احساس گناه کنید. ممکن است هنگام مبارزه با اختلال وسواس فکری عملی خود، کارهایی انجام دهید یا چیزهایی بگویید که پشیمان شوید. یا اختلال وسواس فکری عملی مانع از دستیابی شما به کارهایی شود که می‌خواهید انجام دهید. همه اینها می‌تواند بر احساس شما نسبت به خودتان تأثیر بگذارد.

• احساس اضطراب

ممکن است متوجه شوید که وسواس‌ها و اجبارهای شما باعث اضطراب و استرس شما می‌شوند. برخی افراد حتی با انجام دادن اعمال اجباری، اضطرابشان کم نمی‌شود، و برعکس فکر می‌کنند به اندازه کافی خوب عمل نکرده و کنترلی بر اوضاع ندارند.

مشکلات ناشی از اختلال وسواس فکری-عملی عبارتند از:

1. صرف زمان بیش از حد برای شرکت در رفتارهای اجباری و با آداب خاص
2. مشکلات سلامتی، مانند درماتیت تماسی ناشی از شستشوی مکرر دست
3. مشکل در رفتن به محل کار یا مدرسه یا شرکت در فعالیت‌های اجتماعی
4. روابط مشکل‌دار
5. کیفیت پایین زندگی
6. افکار مربوط به خودکشی و رفتارهای مرتبط با خودکشی

تشخیص و آزمایش‌ها

اختلال وسواس فکری-عملی OCD چگونه تشخیص داده می‌شود؟

برخی از افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) وقتی علائم شروع به تأثیر بر سلامت یا تداخل در زندگی‌شان می‌کنند، از پزشک مراقبت‌های اولیه کمک می‌گیرند. یک بزرگسال مبتلا به وسواس شستن دست ممکن است به دلیل ترک خوردن و خونریزی انگشتان به متخصص پوست مراجعه کند، یا والدین ممکن است وقتی کودک مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی با آداب شدید (مثلاً شمردن یا چک کردن) کنترل می‌شود، با پزشک متخصص اطفال مشورت کنند.

خلق و خوی افسرده در OCD بسیار رایج است. در واقع، فرد ممکن است به جای بحث در مورد علائم OCD که شرم‌آور یا توصیف آنها دشوار است، در مورد احساس افسردگی صحبت کند.

پزشک مراقبت‌های اولیه شما احتمالاً شما را برای ارزیابی و درمان به یک متخصص سلامت روان ارجاع می‌دهد.

• یک روانپزشک با پرسیدن از شما در مورد موارد زیر، OCD را تشخیص می‌دهد:افکار وسواسی و رفتارهای اجباری
• پریشانی روانی
• عواقب در روابط مهم
• عواقب در محل کار (یا بازی و مدرسه برای کودک و نوجوان)
• علائم احتمالی سایر بیماری‌های روانی

اکثر افراد مبتلا به OCD می‌دانند که افکار و رفتارهایشان غیرواقعی است. اقلیت قابل توجهی بینش ضعیفی نسبت به علائم خود دارند و تعداد کمی هم هیچ بینشی ندارند. درمان OCD با بینش ضعیف یا بدون بینش دشوارتر است.

اقلیت قابل توجهی از افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی علائم اختلال تیک دارند یا ممکن است در گذشته اختلال تیک داشته باشند.

درمان و دارو‌ها

اختلال وسواس فکری-عملی OCD چگونه درمان می‌شود؟

رایج‌ترین برنامه درمانی برای اختلال وسواس فکری-عملی شامل روان‌درمانی (گفتاردرمانی) و دارودرمانی است.

اگر این درمان به علائم اختلال وسواس فکری-عملی شما کمکی نکند و علائم شما شدید باشد، پزشک شما ممکن است تحریک مغزی را توصیه کند.

روان‌درمانی برای OCD

نوعی از درمان شناختی-رفتاری (CBT) که به عنوان مواجهه و پیشگیری از پاسخ (رفتار اجباری با آداب و روش خاص) (درمان مواجهه ERP) شناخته می‌شود، درمان خط اول برای اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) است. شواهد تحقیقاتی زیادی در مورد اثربخشی ERP برای OCD نسبت به سایر انواع درمان وجود دارد.

در طول جلسات درمان، بیماران به تدریج در معرض موقعیت‌های ترسناک و اجتناب‌شده یا تصاویر مرتبط با وسواس خود قرار می‌گیرند (مواجهه) بدون انجام آداب اجباری (پیشگیری از آیین).-به فرایند کارهای تکراری و از روی اجبار که فرد همیشه طبق یک الگوی ذهنی و به طور منظم و به ترتیب دقیق انجام می‌دهد تا اضطرابش کاهش پیدا کند، آیین می‌گوییم- به عنوان مثال، بیماری که قبل از ترک خانه 30 بار اجاق گاز را برای جلوگیری از آتش‌سوزی بررسی می‌کند، یاد می‌گیرد که به تدریج تعداد دفعاتی را که قبل از ترک خانه بررسی می‌کند، کاهش دهد.

بیماران با ماندن در یک موقعیت ترسناک بدون انجام آیین‌ها و بدون هیچ اتفاق وحشتناکی، یاد می‌گیرند که افکار ترسناک آنها فقط افکار هستند و نتیجه ترسناک حتی بدون انجام آیین نیز رخ نمی‌دهد. افراد یاد می‌گیرند که می‌توانند بدون تکیه بر رفتارهای آیینی با افکار خود کنار بیایند و اضطراب آنها به مرور زمان کاهش می‌یابد.

درمانگران و بیماران با استفاده از دستورالعمل‌های مبتنی بر شواهد، برای تدوین یک برنامه مواجهه که به تدریج از موقعیت‌های با اضطراب کمتر به موقعیت‌های با اضطراب بیشتر حرکت می‌کند، همکاری می‌کنند. مواجهه‌سازی هم در جلسات درمانی و هم در خانه انجام می‌شود. بیمار و درمانگر با هم همکاری می‌کنند و از بیماران خواسته می‌شود کارهایی را انجام دهند که چالش‌برانگیز اما قابل انجام هستند. اضافه کردن رویکردهای شناختی (به عنوان مثال، بازسازی شناختی) به مواجهه‌سازی و پیشگیری از پاسخ (آیین) در درمان اختلال وسواس فکری-عملی می‌تواند مفید باشد.

دارو برای OCD

دسته‌ای از داروها که به عنوان مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) شناخته می‌شوند، درمان خط اول دیگری برای اختلال وسواس فکری-عملی هستند. بسیاری از مطالعات تحقیقاتی نشان داده‌اند که این داروها معمولاً برای اختلال وسواس فکری-عملی مؤثر و از سایر انواع داروها موثرترند.

SSRI های مشهور عبارتند از:

• فلوکستین (Fluoxetine)
• سرترالین (Sertraline)
• اسیتالوپرام (Escitalopram)
• فلووکسامین (Fluvoxamine)
•  پاروکستین (Paroxetine)

SSRIها همچنین برای درمان افسردگی، اختلالات اضطرابی، اختلال بدشکلی بدن، برخی اختلالات خوردن و بسیاری از بیماری‌های روانی دیگر استفاده می‌شوند. دوزهای مؤثر SSRI برای OCD اغلب بیشتر از دوزهایی است که برای درمان افسردگی و برخی از این اختلالات دیگر استفاده می‌شود. اغلب شش تا دوازده هفته طول می‌کشد تا علائم OCD بهبود یابد. یک SSRI باید حداقل به مدت ۱۲ هفته امتحان شود و در این مدت به دوز کافی برسد و حتماً هر روز دارو مصرف شود. اگر OCD به اندازه کافی بهبود نیافت، ممکن است مصرف دوزی بالاتر از حداکثر دوز سازنده مفید باشد (اما این کار نباید با کلومیپرامین یا سیتالوپرام انجام شود).

برای اکثر افراد، SSRIها هیچ عارضه جانبی ایجاد نمی‌کنند یا فقط عوارض جانبی کمی دارند که اغلب با گذشت زمان بهبود می‌یابند. در صورت بروز عوارض جانبی، اغلب می‌توان با استراتژی‌های مختلفی آنها را برطرف کرد تا قابل تحمل شوند یا برطرف شوند. SSRIها اعتیادآور یا عادت‌ساز نیستند.

اگر یک دوره آزمایشی خوب از SSRI به اندازه کافی مفید نباشد، علائم OCD ممکن است با افزودن برخی داروهای دیگر به SSRI بهبود یابد. از طرف دیگر، بیمارانی که با یک داروی SSRI به اندازه کافی بهبود نمی‌یابند، ممکن است با داروی دیگری بهبود یابند.

درمان تحریک عصبی برای OCD

تحریک عمقی مغز (DBS) یک روش درمانی است و ممکن است در موارد نادری که اختلال وسواس فکری-عملی در برابر تمام درمان‌های دارویی و روان درمانی مقاوم است، ارائه شود. در این تکنیک، جراح مغز و اعصاب الکترودهای بسیار نازکی را در عمق مغز قرار می‌دهد تا ناحیه خاصی را که گمان می‌رود در علائم اختلال وسواس فکری-عملی دخیل است، تحریک کند.

این درمان معمولاً برای افرادی که علائم مداوم و ناتوان‌کننده‌ای دارند، ارائه می‌شود.

درمان وسواس فکری-عملی چقدر طول میکشد؟

ممکن است لازم باشد تا ۱۲ هفته از داروهای SSRI استفاده کنید تا متوجه هرگونه بهبودی شوید.

بیشتر افراد حداقل به مدت یک سال به درمان نیاز دارند. اگر بعد از این مدت، علائم مشکل‌ساز کمی داشته باشید یا اصلاً علائمی نداشته باشید، ممکن است بتوانید مصرف دارو را متوقف کنید، اگرچه برخی افراد نیاز دارند سال‌های زیادی از داروهای SSRI مصرف کنند.

روان درمانی برای درمان ریشه‌های وسواس و افکار و اضطراب‌ها نیز می‌تواند تا زمان صلاحدید درمانگر و خواست خود فرد ادامه داشته باشد.

چشم انداز اختلال وسواس فکری-عملی OCD چیست؟

پیش‌آگهی (چشم‌انداز) اختلال وسواس فکری-عملی می‌تواند متفاوت باشد. اختلال وسواس فکری-عملی اغلب یک بیماری مادام‌العمر است که می‌تواند کم و زیاد شود.

افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی که تحت درمان مناسب قرار می‌گیرند، اغلب کیفیت زندگی بالاتر و عملکرد اجتماعی، تحصیلی و یا کاری بهتری را تجربه می‌کنند.

اگر تحت درمان قرار نگیرید، شکستن و درمان چرخه وسواس و اجبار دشوارتر می‌شود، زیرا تغییرات ساختاری در مغز شما رخ می‌دهد. به همین دلیل، اگر شما یا فرزندتان علائمی شبیه به OCD را تجربه می‌کنید، مراجعه به روانپزشک در اسرع وقت بسیار مهم است.

پیشگیری، مدیریت و کنترل

آیا می‌توانم از اختلال وسواس فکری-عملی OCD جلوگیری کنم؟

هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری از اختلال وسواس فکری-عملی وجود ندارد. با این حال، درمان در اسرع وقت ممکن است به جلوگیری از بدتر شدن OCD و اختلال در فعالیت‌ها و روال روزانه شما کمک کند.

زندگی با وسواس فکری عملی

اگر OCD دارم چگونه از خودم مراقبت کنم؟

گذشته از مراجعه به روانپزشک برای درمان وسواس فکری عملی، انجام مراقبت‌های شخصی می‌تواند به مدیریت علائم شما کمک کند. مثال‌ها عبارتند از:

• خواب با کیفیت
• ورزش منظم
• رژیم غذایی سالم
• گذراندن وقت با عزیزانی که از شما حمایت می‌کنند و وسواس فکری عملی را درک می‌کنند
• تمرین تکنیک‌های آرامش‌بخش مانند مدیتیشن، یوگا، ماساژ و تجسم فکری. اگر به دنبال آرامش ذهن و بدن هستید، مقاله مدیتیشن می‌تواند راهنمای خوبی برای شما باشد.
• عضویت در یک گروه حمایتی برای افرادی که وسواس فکری عملی دارند

 راهنمای مراجعه به پزشک

چه زمانی باید در مورد اختلال وسواس فکری-عملی به پزشک مراجعه کنم؟

مهم است که بدانید بین کمال‌گرا بودن (کسی که به نتایج یا عملکرد بی‌عیب و نقص نیاز دارد) و ابتلا به OCD تفاوت وجود دارد. افکار OCD صرفاً نگرانی بیش از حد در مورد مسائل واقعی زندگی شما یا تمایل به تمیز یا مرتب بودن چیزها به روشی خاص نیستند.

از آنجایی که علائم OCD به ندرت بدون درمان از بین می‌روند، هر زمان که افکار یا اعمال وسواسی باعث ناراحتی یا پریشانی قابل توجهی در شما می‌شوند، در توانایی شما در داشتن یک زندگی عادی در خانه یا محل کار اختلال ایجاد می‌کنند یا باعث هر گونه آسیب به شما می‌شوند، باید با یک روانپزشک تماس بگیرید و در صورت تشخیص OCD درمان را شروع کنید.

توصیه ای از تیم دارو دات کام به شما

مهم است به یاد داشته باشید که اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) یک بیماری روانی است. مانند تمام بیماری‌های روانی، درخواست کمک به محض بروز علائم می‌تواند به کاهش اختلالات زندگی شما کمک کند. از کنار این اختلال نباید ساده رد شد و با بهانه‌هایی مثل خوب بودنِ تمیزی یا یک عادت قدیمی، آن را نادیده گرفت.

آسیب‌های OCD می‌تواند پنهان بماند اما از درون باعث صدمات زیادی به روان شما شود. حتی اگر سال‌هاست که با این اختلال درگیر هستید و هنوز به دلایلی به سراغ درمان نرفته‌اید، می‌توانید نقطه شروع درمان را کلید بزنید و از بالا رفتن کیفیت زندگی خود و آرامش ناشی از درمان، بهره‌مند شوید.