بهترین داروها برای معده درد کدامند؟

5/5 - (2 امتیاز)
دکتر محمدعلی رئوفی
123
تاریخ انتشار: 19 آبان 1404 تاریخ بروزرسانی: 19 آبان 1404 |
5 دقیقه
0 نظر

انتخاب بهترین دارو برای درمان معده درد، بسته به علت آن متفاوت است. اگر درد، ناشی از ترشح بیش از حد اسید معده یا ریفلاکس باشد، داروهای مهارکننده پمپ پروتون مثل امپرازول یا مسدود کننده گیرنده H2 مثل سایمتیدین، مؤثر هستند.

در موارد نفخ و گاز، سایمتیکون گزینه‌ای ساده و بی‌خطر است و در صورت بروز یبوست یا اسهال، داروهای مسهل یا لوپرامید می‌توانند کمک‌ کننده باشند.

همچنین بیسموت‌ ساب‌ سالیسیلات، برای ناراحتی‌‌های خفیف گوارشی و ترکیبات آنتی‌بیوتیکی برای عفونت‌ های ناشی از هلیکوباکتر پیلوری تجویز می‌‌شود.

در این مقاله از دارو دات کام، ابتدا انواع داروهای رایج برای درمان معده‌ درد را معرفی می‌کنیم، سپس موارد مصرف، عوارض احتمالی و شرایط خاص مانند بارداری یا مصرف همزمان چند دارو را بررسی خواهیم کرد. در پایان نیز به علائمی اشاره می‌کنیم که در صورت بروز، نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارند.

از چه داروهایی برای درمان معده درد استفاده می‌شود؟

دلایل زیادی هستند که می‌ توانند منجر به درد معده شوند، در نتیجه نوع درمان، به عامل زمینه‌ای آن بستگی دارد. اگر بیماری خاصی باعث ناراحتی شما شده است، بهتر است از پزشک درباره روش درمان مناسب سؤال کنید.

در صورتی‌که درد معده‌تان موقتی و مرتبط با بیماری خاصی نیست، می‌توانید از داروهای بدون نسخه یا درمان‌های خانگی برای تسکین آن استفاده کنید. اما اگر درد معده ادامه‌‌دار باشد یا با شرایط جدی‌‌تری مانند آپاندیسیت همراه شود، لازم است حتما تحت درمان پزشکی تخصصی قرار بگیرید.

به‌طورکلی برخی داروهایی که می‌‌توانید بدون نسخه از داروخانه تهیه کنید و می‌توانند در بهبود موقت علائم شما موثر باشند، شامل موارد زیر هستند:

  • برای درد ناشی از گاز معده، داروهایی که حاوی ترکیب سایمتیکون هستند می‌‌توانند مفید باشند.
  • برای سوزش سر دل، مصرف ضد اسید یا کاهش‌ دهنده اسید معده را امتحان کنید.
  • برای یبوست، استفاده از نرم‌کننده مدفوع ملایم یا مسهل می‌ تواند به حرکت طبیعی روده کمک کند.
  • برای دیگر دردهای مرتبط با معده، استامینوفن ممکن است مفید باشد.

توجه! از مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند آسپرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن بدون مشورت پزشک خودداری کنید. این داروها ممکن است باعث تحریک و آسیب به معده شوند.

در مقاله‌ زیر به تفصیل به موضوع دلایل معده‌ درد پرداخته‌ شده است:

 

جدول خلاصه داروهای معده درد:

دارو بهترین برای نحوه عملکرد موارد احتیاطی
ضد اسیدها (Antacids) – شامل شربت آلومینیوم-منیزیم هیدروکسید و سایر شربت‌های بدون نسخه سوزش سر دل، رفلاکس اسید، سوء هاضمه خفیف تا متوسط خنثی‌سازی اسید معده برای تسکین سریع علائم ممکن است منجر به یبوست (آلومینیوم) یا اسهال (منیزیم) شود؛ مصرف بیش از حد می‌تواند خطر سنگ کلیه داشته باشد؛ برای کودکان و زنان باردار با احتیاط مصرف شود
سایمتیکون (Simethicone) درد ناشی از گاز و نفخ از بین بردن حباب‌های گاز در دستگاه گوارش و تسهیل خروج آن حساسیت به دارو، انسداد روده، سوراخ‌شدگی روده؛ دوران بارداری و شیردهی تنها تحت نظر پزشک
بیسموت ساب‌سالیسیلات (Bismuth Subsalicylate) ناراحتی‌های گوارشی، اسهال مسافرتی، تهوع، سوءهاضمه پوشاندن دیواره معده و روده، کاهش التهاب و خاصیت ضدمیکروبی خفیف تغییر رنگ موقت مدفوع یا زبان، یبوست، صدای زنگ در گوش؛ نباید در کودکان یا نوجوانان در حال بهبودی از عفونت‌های ویروسی مصرف شود
لوپرامید (Loperamide) کنترل اسهال حاد یا مزمن کند کردن حرکات روده، افزایش زمان جذب مایعات و الکترولیت‌ها نباید در اسهال همراه با خون یا تب، اسهال باکتریایی، مصرف بیش از دوز مجاز؛ مراقبت در کودکان و واکنش‌های نادر قلبی
مسهل‌ها (Laxatives) یبوست گاه‌به‌گاه افزایش حجم و رطوبت مدفوع یا تحریک حرکات روده مصرف بیش از حد می‌تواند به کم‌آبی، کاهش مواد معدنی، وابستگی بدن شود؛ همراه با آب کافی مصرف شود
آنزیم‌های گوارشی (Digestive Enzymes) نفخ، درد و ناراحتی پس از وعده‌های غذایی پرچرب یا لبنیات، عدم تحمل لاکتوز کمک به تجزیه بهتر غذا و هضم آسان‌تر ممکن است ناراحتی معده یا تهوع خفیف ایجاد شود؛ واکنش‌های آلرژیک نادر
مهارکننده‌های پمپ پروتون (PPIs) – مانند امپرازول، اس امپرازول، لانزوپرازول، پنتوپرازول GERD، سوزش سر دل، زخم معده، محافظت در برابر NSAID مهار آنزیم تولید کننده اسید معده، کاهش سطح اسید و تسکین علائم سردرد، حالت تهوع، اسهال، یبوست، مصرف طولانی ممکن است جذب مواد مغذی را کاهش دهد و خطر عفونت و شکستگی استخوان افزایش یابد
مسدودکننده‌های گیرنده H2 – مانند فاموتیدین و سایمتیدین سوزش سر دل، GERD، سوء هاضمه، کمک به بهبود زخم معده کاهش تولید اسید معده با مسدود کردن گیرنده‌های هیستامین-2 استفاده طولانی باید تحت نظر پزشک باشد؛ ممکن است با سایر داروهای کاهش‌دهنده اسید تداخل داشته باشد
ترکیبات آنتی‌بیوتیکی برای H. pylori – کلاریترومایسین، آموکسی‌سیلین، مترونیدازول به همراه PPI عفونت هلیکوباکتر پیلوری، گاستریت، زخم معده از بین بردن باکتری H. pylori و کاهش التهاب تنها با نسخه پزشک؛ ممکن است اسهال، تهوع، تغییر طعم، واکنش‌های پوستی ایجاد کند
دومپریدون (Domperidone) درد معده ناشی از کندی تخلیه معده، سوء هاضمه، رفلاکس معده تحریک حرکات معده و روده، تسریع تخلیه معده مصرف کوتاه مدت و با نسخه پزشک؛ ممکن است سردرد، خواب‌آلودگی، اختلالات هورمونی ایجاد کند
دی‌سیکلومین (Dicyclomine) اسپاسم معده ناشی از اختلالات روده، IBS شل کردن عضلات صاف معده و روده، کاهش اسپاسم خواب‌آلودگی، خشکی دهان، سرگیجه، تاری دید؛ مصرف تحت نظر پزشک
میزوپروستول (Misoprostol) کاهش خطر زخم معده ناشی از NSAID محافظت از دیواره معده و کاهش تولید اسید منع مصرف در بارداری، امکان سقط جنین، اسهال، تهوع، گرفتگی معده؛ مصرف تنها تحت نظر پزشک

 

داروهای ضد اسید (Antacids) برای ریفلاکس معده و سوء هاضمه

داروهای ضد اسید برای تسکین علائم خفیف تا متوسط سوزش سر دل، ریفلاکس اسید و سوءهاضمه استفاده می‌‌شوند. این علائم معمولا پس از خوردن غذا یا هنگام دراز کشیدن بروز کرده و در اثر تحریک مری توسط اسید معده ایجاد می‌‌شوند.

ضد اسیدها با خنثی کردن اسید موجود در معده عمل کرده و به این ترتیب، احساس سوزش و ناراحتی را کاهش می‌‌دهند. اثر این داروها، در عرض چند دقیقه آغاز شده و تسکینی کوتاه‌مدت ایجاد می‌‌کند، به همین دلیل، برای کنترل علائم گاه‌به‌گاه مناسب هستند.

 

اسامی داروهای ضد اسید معده بدون نیاز به نسخه

بیشتر داروهای آنتی اسید مانند شربت آلومینیوم-منیزیم هیدروکسید، شربت آنتی‌رفلاکس باریج و شربت آلومینیوم ام جی اس بدون نسخه در داروخانه‌ها موجودند و معمولا برای تسکین سریع سوزش معده و سوءهاضمه‌های خفیف استفاده می‌شوند.

 

عوارض احتمالی داروهای ضد اسید معده

ضد اسیدها ممکن است بسته به ترکیب خود، عوارض خفیفی ایجاد کنند. انواع داروهای این دسته با داشتن منیزیم، ممکن است باعث اسهال شوند.

در حالی‌که انواع حاوی کلسیم یا آلومینیوم، می‌توانند یبوست ایجاد کنند. لازم به ذکر است که به‌ندرت، ضداسیدهای کلسیمی ممکن است خطر ایجاد سنگ کلیه را افزایش دهند.

 

نکات مهم قبل از مصرف ضد اسیدها

بهتر است ضد اسیدها را صرفا در صورت نیاز و هنگام بروز علائم یا یک ساعت پس از غذا مصرف کنید. در نظر داشته باشید که این داروها قادر به درمان مشکلات جدی‌ تر مانند زخم معده، آپاندیسیت یا سنگ صفرا نیستند. اگر علائم شما به‌طور مکرر بروز می‌کنند یا با مصرف ضد اسید بهبود نمی‌یابند، باید به پزشک مراجعه کنید.

 

مسهل‌ها (Laxatives) برای یبوست‌های گاه به گاه

مسهل‌ها جهت تسکین یبوست‌ های گاه‌به‌گاه، مانند حرکات روده کم‌ تعداد یا دشوار، مدفوع سخت یا زور زدن هنگام اجابت مزاج استفاده می‌‌شوند. این داروها زمانی مفید هستند که تغییرات رژیم غذایی، مانند افزایش فیبر یا مصرف مایعات، کافی نباشد.

 

اسامی داروهای مسهل بدون نیاز به نسخه

مسهل‌ها بدون نسخه و به اشکال مختلف از جمله پودر، قرص و شیاف در داروخانه‌ها موجود هستند. انواع رایج آن‌ها شامل Metamucil (افزایش حجم مدفوع)، Miralax (جذب آب به مدفوع)، Dulcolax (تحریک حرکات روده) و Colace (نرم‌کننده مدفوع) هستند.

انواع مختلف مسهل‌ها به روش‌های متفاوت عمل می‌کنند، به‌طوریکه برخی حجم یا رطوبت مدفوع را افزایش داده در حالی که برخی دیگر، حرکات روده را تحریک می‌کنند. همچنین برخی ظرف چند ساعت اثر کرده و برخی دیگر ممکن است یک روز یا بیشتر، طول بکشند.

 

عوارض احتمالی مسهل‌ها

مسهل‌ها گاهی می‌توانند باعث نفخ، ایجاد گاز یا گرفتگی شکم شوند. استفاده مکرر از آن‌ها نیز ممکن است به کم‌آبی، کاهش سطح مواد معدنی یا وابستگی بدن به دارو برای اجابت مزاج منجر شود.

 

نکات مهم قبل از مصرف مسهل‌ها

مسهل‌ها را فقط در صورت نیاز مصرف کنید و همیشه دستورالعمل روی بسته‌بندی را رعایت کنید. همچنین همراه با آن‌ها آب کافی بنوشید.

مسهل‌های محرک نباید روزانه استفاده شوند، زیرا ممکن است به مرور زمان باعث ضعیف شدن استخوان‌ها شوند. اگر اغلب دچار یبوست هستید یا برای داشتن حرکات منظم روده نیاز به کمک دارید، با پزشک مشورت کنید.

 

آنزیم‌های گوارشی (Digestive Enzymes) برای عدم تحمل‌های غذایی

آنزیم‌های گوارشی به کاهش نفخ، گاز و درد معده پس از خوردن غذا به‌ویژه پس از مصرف وعده‌های غذایی پرچرب، پر پروتئین یا لبنیات، کمک می‌کنند. این داروها اغلب توسط افرادی با عدم تحمل لاکتوز یا کمبود آنزیم استفاده می‌شوند.

این مکمل‌ها، حاوی آنزیم‌هایی هستند که به بدن کمک می‌کنند غذا را بهتر تجزیه کند. این موضوع هضم غذا را آسان‌تر کرده و می‌تواند نفخ، گرفتگی یا احساس سیری بیش از حد را کاهش دهد.

 

اسامی آنزیم‌های گوارشی معده بدون نیاز به نسخه

مکمل‌های آنزیم گوارشی بدون نسخه و به شکل قرص یا کپسول در دسترس هستند. از برندهای رایج می‌توان به Lactaid، Digestive Advantage و Zenwise اشاره کرد.

 

عوارض احتمالی آنزیم‌های گوارشی

بیشتر افراد، حین مصرف این داروها عارضه‌ای را تجربه نمی‌کنند، اما برخی ممکن است ناراحتی خفیف معده یا حالت تهوع داشته باشند. واکنش‌های آلرژیک به این دسته از داروها، نادر هستند.

 

نکات مهم قبل از مصرف آنزیم‌های گوارشی

آنزیم‌ها را در ابتدای وعده غذایی مصرف کنید و در صورت نیاز، همراه با غذاهای محرک از آن‌ها استفاده کنید. در صورت بروز علائم مکرر یا تشخیص کمبود آنزیم، با پزشک مشورت کنید.

 

داروهای ضد اسید (Antacids) برای ریفلاکس معده و سوء هاضمه

 

مهارکننده‌های پمپ پروتون (PPIs) برای GERD

مهارکننده‌های پمپ پروتون (Proton pump inhibitors – PPIs)، برای درمان مشکلات مرتبط با اسید معده مانند سوزش سر دل، رفلاکس اسید، بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) و زخم معده استفاده می‌شوند.

همچنین ممکن است برای محافظت از دیواره معده در افرادی که به‌طور منظم داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مصرف می‌کنند نیز، این دسته از داروها تجویز شوند.

این داروها، آنزیمی در معده که مسئول تولید اسید است را مسدود کرده و در نتیجه، کاهش سطح اسید باعث تسکین علائم و تسهیل بهبود می‌شود.

 

اسامی مهارکننده‌های پمپ پروتون بدون نیاز به نسخه

برخی از PPIs مانند امپرازول (Prilosec OTC)، اس امپرازول (Nexium 24HR)، لانزوپرازول (Prevacid 24HR) و پنتوپرازول بدون نسخه، در دسترس هستند. دوزهای قوی‌تر ممکن است توسط پزشک تجویز شود.

 

عوارض احتمالی مهارکننده‌های پمپ پروتون

عوارض احتمالی این داروها شامل سردرد، حالت تهوع، اسهال، یبوست یا خارش است. استفاده طولانی‌مدت ممکن است جذب برخی مواد مغذی مانند منیزیم یا ویتامین B12 را تحت تاثیر قرار داده و خطر برخی عفونت‌ها و شکستگی استخوان‌ها را افزایش دهد.

 

نکات مهم قبل از مصرف مهارکننده‌های پمپ پروتون

این داروها، بهترین اثر را زمانی دارند که ۳۰ دقیقه قبل از وعده غذایی، معمولاً وعده اول روز، مصرف شوند. باید در نظر داشت مصرف این داروها برای تسکین سریع مناسب نیستند و فقط باید طبق دستور مصرف شوند. در صورت نیاز به مصرف طولانی‌مدت، با پزشک مشورت کنید.

 

مسدود کننده گیرنده H2 (H2 Blockers) برای سوزش سر دل و GERD

مسدودکننده‌های گیرنده H2، برای کاهش اسید معده و تسکین مشکلاتی مانند سوزش سر دل، سوءهاضمه و بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) استفاده می‌شوند. این داروها همچنین می‌توانند به بهبود زخم معده یا دوازدهه کمک کرده و از عود مجدد آن‌ها، جلوگیری کنند.

این داروها با مسدود کردن گیرنده‌های هیستامین-2 در دیواره معده، میزان تولید اسید معده را کاهش می‌دهند. این کار سطح اسید را پایین آورده، ناراحتی را کاهش می‌دهد و فرصت بهبود دیواره معده را فراهم می‌کند.

 

اسامی مسدودکننده‌های گیرنده H2 بدون نیاز به نسخه

از مسدودکننده‌های H2 رایج می‌توان به فاموتیدین (Pepcid) و سایمتیدین (Tagamet) اشاره کرد. این داروها هم به صورت بدون نسخه و هم با دوز تجویزی در دسترس هستند و معمولا به شکل قرص یا جویدنی مصرف می‌شوند.

 

نکات مهم قبل از مصرف مسدودکننده‌های گیرنده H2

مسدودکننده‌های H2 معمولا یک یا دو بار در روز، ۳۰ تا ۹۰ دقیقه قبل از غذا یا هنگام خواب مصرف می‌شوند. مصرف کوتاه‌مدت آن‌ها عموما ایمن است، اما استفاده طولانی‌مدت باید تحت نظر پزشک باشد، به‌ویژه در صورت ترکیب با سایر داروهای کاهش‌دهنده اسید مانند مهارکننده‌های پمپ پروتون.

 

سایمتیکون (Simethicone) برای گاز و نفخ

سایمتیکون دارویی برای تسکین درد معده ناشی از تجمع بیش از حد گاز است. این دارو با از بین بردن حباب‌هایی که گاز را در دستگاه گوارش به دام می‌‌اندازند، به خروج آسان‌ تر گاز کمک می‌‌کند.

در نتیجه، احساس سنگینی، نفخ، فشار یا ناراحتی ناشی از گاز اضافی در معده و روده‌ها کاهش پیدا می‌کند. سایمتیکون معمولا به صورت قرص، قطره خوراکی یا کپسول تولید می‌شود.

دوز توصیه‌شده برای بزرگسالان، معمولا یک قرص ۴۰ میلی‌گرمی است که می‌توان آن را تا سه بار در روز، پس از وعده‌های غذایی و طبق نظر پزشک مصرف کرد.

سایمتیکون نباید در افرادی که به ترکیبات آن حساسیت دارند یا انسداد روده و سوراخ‌شدگی دیواره روده دارند، مصرف شود. همچنین، در دوران بارداری و شیردهی مصرف آن فقط باید تحت نظر پزشک انجام گیرد.

 

بیسموت ساب‌سالیسیلات (Bismuth Subsalicylate) برای ناراحتی‌های گوارشی

بیسموت ساب‌سالیسیلات برای تسکین حالت تهوع، سوءهاضمه، ناراحتی معده، سوزش سر دل و اسهال استفاده می‌‌شود. این دارو اغلب برای درمان اسهال مسافرتی یا ناراحتی‌‌های ناشی از پرخوری، مسمومیت غذایی یا عفونت‌های خفیف ویروسی معده توصیه می‌‌شود.

این دارو با پوشاندن دیواره معده و روده، التهاب و از دست دادن مایعات را کاهش می‌دهد. همچنین بیسموت ساب‌سالیسیلات، خاصیت ضدمیکروبی خفیفی نیز دارد که حاوی ترکیبی از نوع سالیسیلات (مشابه آسپرین) است و به کاهش تحریک و التهاب کمک می‌کند.

این دارو بدون نسخه و به دو صورت مایع و قرص جویدنی، در داروخانه‌ها عرضه می‌شود. از محصولات رایج حاوی این ترکیب، می‌توان به Pepto-Bismol و نمونه‌های مشابه آن اشاره کرد.

مصرف بیسموت ساب سالیسیلات ممکن است باعث تیره شدن موقت مدفوع یا زبان شود. این تغییرات بی‌ضرر هستند اما ممکن است باعث نگرانی شوند. در موارد نادر، مصرف بیش از حد آن می‌تواند منجر به یبوست یا ایجاد صدای زنگ در گوش شود.

از آنجا که این دارو حاوی ترکیب سالیسیلات است، نباید در کودکان یا نوجوانانی که در حال بهبودی از عفونت‌های ویروسی هستند، مصرف شود. مصرف این دارو در این شرایط، ممکن است خطر بروز سندرم ری (Reye’s syndrome) را افزایش دهد. اگر اسهال بیش از دو روز ادامه داشت یا بدتر شد، باید به پزشک مراجعه کنید.

 

لوپرامید (Loperamide) برای اسهال

لوپرامید معمولا جهت کنترل اسهال حاد یا مزمن از جمله اسهالی که در اثر عفونت‌ها، سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) یا طی سفر ایجاد می‌‌شود، مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو به کاهش دفعات و فوریت حرکات روده کمک کرده و گرفتگی‌های شکمی مرتبط را نیز تسکین می‌دهد.

لوپرامید بدون نسخه و به شکل قرص، کپسول و محلول خوراکی در داروخانه‌ ها عرضه می‌‌شود. از برندهای رایج این دارو می‌توان به ایمودیوم، ویالوپرا، آمی لوپرا و لومیدکس اشاره کرد.

این دارو با کند کردن حرکات روده، زمان بیشتری را برای جذب مایعات و الکترولیت‌ها فراهم می‌کند. نتیجه آن، مدفوع سفت‌تر، دفعات کمتر اجابت مزاج و کنترل بهتر حرکات روده است.

لوپرامید ممکن است باعث یبوست، خستگی یا ناراحتی خفیف معده شود. در موارد نادر و مخصوصا در صورت مصرف بیش از حد یا همزمان با برخی داروها، می‌تواند واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات جدی در ریتم قلب ایجاد کند.

توجه! اگر اسهال همراه با خون یا تب، یا اسهال ناشی از برخی عفونت‌های باکتریایی دارید، مصرف لوپرامید توصیه نمی‌شود. همچنین از مصرف بیش از دوز مجاز به‌خصوص برای کودکان نیز باید خودداری کنید.

 

ترکیبات آنتی‌بیوتیکی برای درمان هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori)

کلاریترومایسین همراه با آموکسی‌سیلین یا مترونیدازول و یک مهارکننده پمپ پروتون مانند امپرازول یا اسومپرازول، داروهایی هستند که توسط پزشک برای درمان زخم معده یا گاستریت ناشی از عفونت هلیکوباکتر پیلوری تجویز می‌شوند.

این آنتی‌بیوتیک‌ها تنها باید طبق نسخه پزشک و پس از تأیید عفونت، از طریق ارزیابی علائم و انجام آزمایش‌های تشخیصی مصرف شوند.

کلاریترومایسین همراه با آموکسی‌سیلین و امپرازول باید به صورت خوراکی مصرف شوند. دوز توصیه‌شده برای بزرگسالان، شامل یک کپسول امپرازول، دو کپسول آموکسی‌سیلین و یک قرص کلاریترومایسین، صبح و عصر، قبل از وعده‌های غذایی به مدت یک هفته یا طبق نظر پزشک است. برخی کپسول های ترکیبی این داروها نیز در داروخانه ها موجود است.

در نظر داشته باشید که آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن است باعث اسهال، استفراغ، سوء هاضمه، تهوع، درد شکم، واکنش‌های پوستی، سردرد، تغییرات مزه و بی‌خوابی شوند. این داروها، تنها با نسخه پزشک در دسترس هستند.

برای آشنایی با نشانه‌های معمول و جدی زخم معده، می‌توانید مطلب زیر را بخوانید:

 

داروهای دیگر

دومپریدون (Domperidone)

دومپریدون دارویی است که با تحریک حرکات معده و روده، روند تخلیه معده را سرعت می‌بخشد. این دارو برای درد معده ناشی از مشکلات مرتبط با کندی تخلیه معده، مانند سوء هاضمه یا رفلاکس معده به مری، تجویز شده و به صورت قرص یا سوسپانسیون خوراکی در داروخانه ها موجود است.

دومپریدون باید تنها طبق نسخه پزشک و برای دوره‌های کمتر از یک هفته مصرف شود، زیرا می‌تواند عوارضی مانند سردرد، خواب‌آلودگی، بی‌قراری، افسردگی، اضطراب، اسهال، بزرگ شدن سینه، حساسیت سینه، تولید شیر، قطع قاعدگی یا ضعف عضلانی ایجاد کند.

 

دی‌سیکلومین (Dicyclomine)

دی سیکلومین یک داروی خوراکی تجویزی است و به‌صورت ژنریک نیز موجود است. داروهای ژنریک معمولاً ارزان‌تر بوده و گاهی همه دوزها یا فرم‌های برند اصلی را ندارند.

این دارو همچنین به شکل کپسول، محلول خوراکی و تزریقی موجود است. تزریق آن تنها توسط پزشک یا پرستار در مراکز درمانی انجام می‌شود.

دی سیکلومین برای درمان علائمی مانند اسپاسم‌های معده ناشی از اختلالات روده، از جمله سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS)، استفاده می‌شود. این دارو ممکن است به‌عنوان بخشی از درمان ترکیبی تجویز شود؛ به این معنی که ممکن است لازم باشد همراه با داروهای دیگر مصرف شود.

این دارو، از دسته داروهای آنتی کولینرژیک است که روی عضلات صاف معده و روده اثر می‌گذارد و باعث شل شدن این عضلات می‌شود تا اسپاسم‌های ناشی از اختلالات عملکردی روده کاهش پیدا کند.

دی سیکلومین خوراکی ممکن است باعث خواب‌آلودگی شود. بنابراین تا زمانی که اثر دارو روی شما مشخص نشده، از انجام کارهایی که نیاز به هوشیاری ذهنی دارند، مانند رانندگی یا کار با ماشین‌آلات، خودداری کنید.

عوارض شایع‌تر شامل خشکی دهان، سرگیجه، تاری دید، تهوع، خواب‌آلودگی، ضعف و اضطراب است. اگر این علائم خفیف باشند، معمولاً ظرف چند روز یا چند هفته برطرف می‌شوند، اما در صورت شدید بودن یا ادامه یافتن آن‌ها، با پزشک یا داروساز مشورت کنید.

 

میزوپروستول (Misoprostol)

میزوپروستول برای کاهش خطر ابتلا به زخم معده در بیمارانی که داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی از جمله آسپرین مصرف می‌کنند، تجویز می‌شود. این دارو با کمک به محافظت معده در برابر آسیب ناشی از اسید و کاهش میزان تولید اسید معده عمل می‌کند.

این دارو تنها با نسخه پزشک در دسترس است. برای استفاده ایمن و موثر، بیش از مقدار تجویز شده مصرف نکنید، دفعات مصرف را افزایش ندهید و مدت زمان مصرف را طولانی‌تر از حد تعیین شده توسط پزشک ادامه ندهید، زیرا مصرف بیش از حد، می‌تواند احتمال بروز عوارض ناخواسته را افزایش دهد. همچنین بدون مشورت با پزشک، دوز را تغییر ندهید یا مصرف دارو را قطع نکنید.

دارو را همراه با غذا مصرف کنید تا از بروز اسهال، گرفتگی معده و تهوع جلوگیری شود. همچنین این دارو را به شخص دیگری ندهید، زیرا دوز برای بیماران مختلف متفاوت است.

میزوپروستول در دوران بارداری یا در صورت برنامه‌ریزی برای بارداری نباید مصرف شود، زیرا می‌تواند باعث سقط جنین، زایمان زودرس یا نقایص مادرزادی شود. برای همین، قبل از شروع مصرف، باید تا بازه 2 هفته قبل از شروع مصرف، تست بارداری منفی داشته باشید.

پس از پایان مصرف دارو، حداقل به مدت یک ماه یا تا یک چرخه قاعدگی از بارداری اجتناب کنید و در صورت بارداری فوراً پزشک خود را مطلع سازید.

مصرف دارو باید از روز دوم یا سوم چرخه قاعدگی بعدی شروع شود تا اطمینان حاصل شود که باردار نیستید.

این دارو ممکن است باعث پارگی رحم شود؛ در صورت افزایش یا ادامه خونریزی واژینال یا درد شدید لگن یا شکم فوراً با پزشک تماس بگیرید.

در برخی افراد نیز مصرف این دارو ممکن است باعث اسهال، گرفتگی معده یا تهوع شود. این عوارض معمولاً ظرف چند روز برطرف می‌شوند، اما اگر علائم شدید باشند یا پس از یک هفته متوقف نشوند، با پزشک مشورت کنید. ممکن است پزشک دوز میزوپروستول شما را کاهش دهد.

 

نحوه مصرف داروهای معده درد بدون نسخه

 

آیا می‌توانم بیش از یک نوع داروی معده‌درد را همزمان مصرف کنم؟

تنها تحت نظارت پزشک، می‌توانید بیش از یک نوع داروی معده درد را مصرف کنید. برخی ترکیب‌ها، ممکن است ایمن باشند (مثلاً امپرازول همراه با سایمتیکون)، در حالی که برخی دیگر، می‌توانند احتمال بروز عوارض جانبی را افزایش دهند.

 

آیا می‌توانم این داروها را در دوران بارداری مصرف کنم؟

مصرف برخی از داروها مثلاً برخی آنتی‌اسیدها، در کوتاه‌مدت ایمن هستند اما بسیاری از داروها، از جمله دومپریدون و آنتی‌بیوتیک‌ها، تنها باید با تایید پزشک مصرف شوند. برخی دیگر نیز مانند میزوپروستول منع مصرف دارند.

 

آیا مصرف داروهای معده درد بدون نسخه برای همه مناسب است؟

داروهای بدون نسخه برای همه مناسب نیستند. برای مثال، کودکان نباید داروهای مخصوص بزرگسالان را بدون نظر پزشک اطفال مصرف کنند. همچنین، برخی از این داروها ممکن است با داروهای تجویزی شما تداخل داشته باشند یا در صورت ابتلا به برخی بیماری‌ها مشکلاتی ایجاد کنند. اگر در مورد ایمنی مصرف داروی خاصی مطمئن نیستید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.

برای آشنایی با تأثیر مصرف شیر بر تسکین درد معده، مطلب زیر را بخوانید:

 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟

در حالی که بیشتر دردهای معده خفیف بوده و می‌توان آن‌ها را در خانه مدیریت کرد، برخی علائم می‌توانند نشانه یک مشکل جدی‌تر مانند عفونت، زخم یا خونریزی داخلی باشند. اگر هر یک از موارد زیر را تجربه کردید، به پزشک داخلی یا گوارش مراجعه کنید:

  • درد ناگهانی، شدید یا مداوم در ناحیه پایین شکم
  • تب همراه با درد معده
  • حالت تهوع یا استفراغ مداوم (به‌ویژه اگر قادر به مصرف مایعات نیستید)
  • استفراغ حاوی خون یا شبیه تفاله قهوه
  • مدفوع سیاه، قیری یا خونی
  • شکم سفت، حساس یا سخت
  • زردی پوست یا چشم‌ها (یرقان)
  • بروز مداوم ورم یا نفخ
  • درد سوزشی در ناحیه فوقانی شکم ( این درد، پس از خوردن غذا بدتر می‌شود)
  • یبوست طولانی‌تر از سه روز، به‌ویژه همراه با درد

اگر مطمئن نیستید، بهتر است برای بررسی بیشتر به پزشک داخلی یا گوارش مراجعه کنید، به‌ویژه اگر درد شدیدتر می‌شود یا در زندگی روزمره شما اختلال ایجاد می‌کند. پزشک می‌تواند علل جدی‌تر را رد کرده و شما را به سوی درمان مناسب راهنمایی کند.

 

توصیه‌ای از تیم دارو دات کام به شما

برای تسکین درد معده، انتخاب داروی مناسب به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد، اما خوشبختانه گزینه‌های مؤثر و در دسترس زیادی وجود دارند که می‌توانند به شما کمک کنند تا سریع‌تر احساس راحتی کنید.

اگر سوزش سر دل یا ریفلاکس دارید، داروهای ضداسید، مهارکننده پمپ پروتون مثل امپرازول و مسدودکننده‌های H2 مثل سایمتیدین می‌توانند مؤثر باشند.

برای نفخ و گاز، سایمتیکون ساده و بی‌خطر است و اگر یبوست یا اسهال دارید، مسهل‌ها یا لوپرامید می‌توانند کمک‌کننده باشند.

بیسموت ساب‌سالیسیلات برای ناراحتی‌های خفیف معده و ترکیبات آنتی‌بیوتیکی تحت نظر پزشک برای درمان عفونت‌های هلیکوباکتر پیلوری کاربرد دارند.

برخی داروها مثل دومپریدون و میزوپروستول، نیازمند نسخه پزشک هستند و مصرف آن‌ها بدون راهنمایی پزشکی می‌تواند خطرناک باشد.

توجه داشته باشید، همواره قبل از مصرف همزمان چند دارو، در دوران بارداری یا در صورت بیماری‌های زمینه‌ای، با پزشک مشورت کنید.

اگر درد معده شدید، مداوم یا همراه با علائم هشدار دهنده مثل خونریزی، تب یا استفراغ شدید باشد، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا علت جدی‌تر بررسی و درمان مناسب انجام شود.

در انتها اگر سوالی دارید، در بخش نظرات بنویسید و با ما به اشتراک بگذارید.

نام نویسنده: آرش خجسته زنوزی
دکتر آرش خجسته زنوزی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی مشهد در رشته پزشکی، کارشناسی ارشد سلامت عمومی از دانشگاه علوم پزشکی شیراز و دارنده مدال نقره المپیاد دانشجویی در رشته مدیریت نظام سلامت هستم. مسیر پژوهشی خودم را در مسیر علوم اعصاب و طب اعتیاد از دوران دانشجویی شروع کرده و در ادامه به عنوان دستیار پژوهشی در مرکز ملی مطالعات اعتیاد دانشگاه علوم پزشکی تهران مشغول به فعالیت‌های پژوهشی در حوزه‌های اعتیاد، علوم اعصاب شناختی، تحریک مغزی و تصویربرداری مغزی شده‌ام.

مقالات مشابه

مشاهده همه
آخرین مقالات
مشاهده همه