داروی ایمی پرامین برای چیست و چه کسانی میتوانند این دارو را مصرف کنند؟

داروی ایمیپرامین (Imipramine) برای افسردگی مزمن، شبادراری کودکان و سایر مواردی که پزشک تشخیص بدهد، تجویز میشود. با توجه به اثرات قوی این دارو بر سیستم عصبی، مصرف آن باید تحت نظر پزشک و همراه با تنظیم دقیق دوز باشد.
در ادامه این مطلب از دارو دات کام، به شناخت داروی ایمیپرامین، نحوه و زمان مصرف، عوارض جانبی، بارداری و شیردهی در هنگام مصرف ایمیپرامین و تداخلات دارویی آن میپردازیم؛ با ما همراه باشید.
مقدمه و شناخت داروی ایمی پرامین
- نام تجاری: توفرانیل، توفرانیل-پیام
- نام ژنریک: ایمی پرامین (Imipramine)
- دستهبندی دارویی (کلاس دارویی): داروهای ضدافسردگی سهحلقهای
- نحوه مصرف: بلعیدنی
- مکانیسم اثر: افزایش غلظت سروتونین یا نوراپینفرین با مهار بازجذب آنها توسط غشای پیشسیناپسی
- شکل دارویی: کپسول و قرص خوراکی
قرص ایمی پرامین چیست و چگونه کار میکند؟
قرص ایمیپرامین به گروهی از داروها تحت عنوان داروهای ضدافسردگی سهحلقهای (TCA) تعلق دارد. این دارو با تاثیر بر سیستم عصبی مرکزی، میزان دو ماده شیمیایی مهم به نام نوراپینفرین و سروتونین را در مغز افزایش میدهد.
همچنین، با افزایش وازوپرسین (مادهای که باعث نگه داشتن آب در بدن میشود) به کنترل شبادراری کمک میکند.
ایمیپرامین میتواند با شل کردن عضلات مثانه و از طرفی کاهش زمان خواب عمیق، باعث شود که فرد هنگام نیاز به ادرار کردن، راحتتر از خواب بیدار شود.
قرص ایمی پرامین برای چه مواردی استفاده میشود؟
قرص ایمیپرامین برای درمان علائم افسردگی تجویز میشود. ممکن است برای درمان شبادراری کودکان ۶ ساله و بالاتر نیز مصرف شود.
همچنین، داروی ایمیپرامین برای درمان اختلالات خوردن یا حملات پانیک نیز توصیه میشود.
ممکن است ایمیپرامین برای افرادی که به درمان با مهارکنندههای پمپ پروتون پاسخ ندادهاند یا به عفونت H.pylori مبتلا هستند نیز تجویز شود.
داروهای مرتبط یا مشابه ایمی پرامین
داروهایی مشابه ایمیپرامین وجود دارند که میتوانند جایگزین مناسبتری باشند. برای انتخاب داروهای مشابه ایمیپرامین باید حتما با پزشک مشورت کنید. این داروها عبارتند از:
- کلومیپرامین
- دوکسپین
- تریمیپرامین
- آمیتریپتیلین
نکات کلیدی قرص ایمی پرامین
نکات کلیدی برای مصرف ایمیپرامین شامل موارد زیر است:
- قرص ایمیپرامین را کامل ببلعید و از نصف کردن یا له کردن آن خودداری کنید.
- دارو را با دیگران به اشتراک نگذارید.
- ایمیپرامین میتواند باعث حساسیت شدید به نور خورشید شود. بنابراین باید از کلاه و ضدآفتاب با SPF30 یا بالاتر استفاده کنید.
- ایمیپرامین میتواند افکار یا رفتارهای خودکشی را در افراد زیر ٢۴ سال افزایش دهد.
- هنگام قطع درمان، باید دارو را با مشورت پزشک و با کاهش تدریجی دوز قطع کنید.
چه کسانی میتوانند قرص ایمی پرامین مصرف کنند؟
داروی ایمیپرامین برای افراد زیر تجویز میشود:
- افراد دارای افسردگی مزمن و کسانی که به سایر داروهای ضدافسردگی پاسخ ندادهاند؛
- افرادی اختلالات اضطراب و پانیک را تجربه میکنند؛
- کودکان بالای ۶ سال که شبادراری دارند؛
- موارد افسردگی یا اضطراب در نوجوانان (این مورد تنها با شرایط خاص و نظارت دقیق تجویز میشود.)
هشدار: برخی از جوانان هنگام شروع مصرف داروهای افسردگی، ممکن است افکار خودکشی داشته باشند. به تغییرات خلقوخو توجه کنید و هر علامت جدید یا بدتر شدن علائم را به پزشک اطلاع دهید.
چه کسانی ممکن است نتوانند قرص ایمی پرامین مصرف کنند؟
اگر به ایمیپرامین حساسیت دارید یا موارد زیر شامل شما میشود، نباید از آن استفاده کنید:
- اخیرا حمله قلبی داشتهاید؛
- به داروهای ضدافسردگی حساسیت دارید (آمیتریپتیلین، آموکساپین، کلومیپرامین، دزیپرامین، دوکسپین، نورتریپتیلین، پروتریپتیلین یا تریمیپرامین)؛
- تیروئید پرکار دارید؛
- تحت درمان با الکتروشوک هستید؛
- اگر در دوران بارداری یا شیردهی هستید یا قصد باردار شدن دارید.
در صورت داشتن بیماریها یا شرایط زیر نیز نباید از این قرص استفاده کنید:
- بیماری قلبی مانند عروق کرونری و نارساییهای قلبی
- سکته یا تشنج
- اختلالات دوقطبی، اسکیزوفرنی یا سایر اختلالات روانی
- مشکلات ادراری
- بیماریهای کبد یا کلیه
- گلوکوم زاویه بسته
- ابتلا به دیابت
- مصرف الکل
نحوه و زمان مصرف قرص ایمی پرامین
مقدار مصرف قرص ایمی پرامین
دوز مصرفی ایمیپرامین در افراد مختلف با توجه به سن، شدت بیماری، سایر مشکلات سلامتی و واکنش بیمار به دارو متفاوت است. افزایش تدریجی دوز با توجه به تحمل بیمار معمولا بین ٢۵ تا ۵٠ میلیگرم در هفته بالا میرود تا به دوز نهایی برسد:
- دوز مصرفی برای افسردگی: دوز شروع معمولا ٧۵ میلیگرم است؛ اما ممکن است پزشک دوز مصرفی را تا ١۵٠ میلیگرم در روز افزایش دهد. حداکثر دوز ٢٠٠ میلیگرم است.
- دوز مصرفی برای افراد بستری: برای افرادی که به دلیل افسردگی بستری شدهاند، ممکن است تا ٣٠٠ میلیگرم تجویز شود.
- دوز مصرفی برای نوجوانان و سالمندان: دوز شروع برای سالمندان و بزرگسالان جوانتر ممکن است ٣٠ تا ۴٠ میلیگرم باشد و تا ١٠٠ میلیگرم افزایش داشته باشد.
- دوز مصرفی برای شبادراری: دوز شروع ٢۵ میلیگرم برای یک ساعت قبل از خواب است. اگر این مقدار تا یک هفته موثر نبود، دوز مصرفی برای سنین ١٢ تا ١٧ به ٧۵ میلیگرم و برای کودکان ۶ تا ١١ ساله به ۵٠ میلیگرم افزایش مییابد.
نکته مهم: پزشک معمولا دوز بیشتر از ٢.۵ میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن را تجویز نمیکند، زیرا میتواند به قلب کودک آسیب برساند.
تغییرات در دوز مصرفی قرص ایمی پرامین
تغییرات دوز با توجه به عوارض جانبی، پاسخ بالینی یا تغییر شرایط بیمار انجام میشود؛ از جمله:
- نارسایی کبد: از آنجایی که دارو از طریق کبد متابولیزه میشود، باید با احتیاط مصرف شود. ممکن است پزشک دوز مصرفی را تا ۵٠ درصد کاهش دهد.
- مسمومیت خونی: اگر فرد علائم کاهش پاتولوژیک نوتروفیل داشته باشد، پزشک مصرف دارو را قطع میکند.
نحوه مصرف قرص ایمی پرامین
قرص ایمیپرامین را با یک لیوان آب ببلعید. همچنین میتوانید قرص را با غذا یا بدون غذا میل کنید. از نصف کردن قرص بدون دستور پزشک خودداری کنید.
همچنین برای مصرف ایمیپرامین، نکات زیر را رعایت کنید:
- دستورالعملهای پزشک و راهنمای دارو را کامل رعایت کنید.
- در صورت انجام عمل جراحی، پزشک خود را مطلع کنید.
- اگر علائم بهبود نیافتند یا بدتر شدند، به پزشک اطلاع دهید.
- ایمیپرامین را ناگهانی قطع نکنید؛ بلکه دستور پزشک برای کاهش تدریجی دوز را انجام دهید.
- بیشتر از مقدار تجویز شده مصرف نکنید یا دفعات مصرف را افزایش ندهید.
- مدت مصرف را بدون مشورت پزشک طولانی نکنید.
بهترین زمان برای مصرف ایمی پرامین چه موقعی از روز است؟
مصرف دارو در زمان مشخص و با برنامه منظم، سطح دارو را در بدن ثابت نگه میدارد و اثرگذاری آن را افزایش میدهد.
ایمیپرامین را میتوانید در هر ساعت از روز مصرف کنید؛ اما اگر پزشک دارو را برای شبادراری کودکان تجویز کرده است، بهترین زمان مصرف آن یک ساعت قبل از خواب است.
همچنین، اگر شبادراری کودک در اوایل شب اتفاق میافتد، ممکن است پزشک توصیه کند که نصف دوز در بعد از ظهر و نصف باقیمانده قبل از خواب مصرف شود.
مدت زمان مصرف قرص ایمی پرامین
ایمیپرامین معمولا برای درمان طولانیمدت افسردگی و درمان کوتاهمدت شبادراری استفاده میشود. مدت مصرف را پزشک تعیین میکند.
- در بزرگسالان مبتلا به افسردگی، حتی بعد از بهبود علائم ممکن است مصرف دارو ۶ تا ١٢ ماه ادامه داشته باشد.
- در درمان شبادراری کودکان، اثرات دارو ممکن است بعد از ٢ تا ۴ هفته دیده شود. با این حال، باید مصرف دارو را ادامه داد.
نکته مهم: ایمیپرامین را نباید ناگهانی قطع کنید؛ بلکه قطع دارو بهتدریج و زیر نظر پزشک انجام میشود.
چگونه بفهمم ایمی پرامین موثر بوده است؟
برای افسردگی، علائم باید کاهش پیدا کنند یا حداقل مدیریت آنها آسانتر شود. ممکن است ١ تا ٣ هفته یا بیشتر طول بکشد تا اثر دارو را احساس کنید.
حتی اگر احساس بهبودی کردید، مصرف ایمیپرامین را ادامه دهید و دارو را به هیچ وجه بدون مشورت پزشک قطع نکنید. پزشک برای قطع آن احتمالا دوز را به تدریج کاهش میدهد.
کودکان نیز باید شبادراری کمتری داشته باشد. ممکن است پس از مدتی، پزشک با کاهش دوز مصرفی، کودک را از حالت دریافت دارو خارج کند. با این کار میتوان بررسی کرد که آیا هنوز به دارو نیاز دارد یا خیر.
توقف سریع دارو میتواند باعث برگشتن علائم شود و همچنین سبب میشود که ایمیپرامین دیگر برای شبادراری موثر نباشد.
اگر فراموش کردید که قرص ایمی پرامین را مصرف کنید؟
در صورت فراموش کردن دوز، دارو را به محض یادآوری مصرف کنید. اما اگر زمان مصرف دوز بعدی نزدیک است، از مصرف دوز فراموششده اجتناب کنید.
هرگز برای جبران، دو دوز را همزمان مصرف نکنید.
اگر بیش از حد قرص ایمی پرامین مصرف کردید؟
در صورت مصرف بیش از حد ایمیپرامین، حتما با اورژانس یا مرکز کمک مسمومیت تماس بگیرید. زیادهروی در مصرف ایمیپرامین میتواند کشنده باشد.
علائم اوردوز با ایمیپرامین شامل احساس غش، ضربان قلب نامنظم، تشنج یا کما است.
اگر موارد زیر را داشتید، همین حالا با ۱۱۵ تماس بگیرید و از آنها راهنمایی بخواهید:
علائم اوردوز شامل موارد زیر است و در صورت بروز، باید فورا با اورژانس تماس بگیرید:
- پوست سرد و مرطوب
- کاهش هوشیاری یا پاسخدهی
- تنفس سریع، کند، سطحی، نامنظم یا دشواری در تنفس
- توهم
- بیتوجهی یا سرگردانی
- ضربان قلب سریع و ضعیف
در مورد قرص سیتالوپرام مقاله زیر را بخوانید:
عوارض جانبی قرص ایمی پرامین
عوارض جانبی رایج قرص ایمی پرامین
عوارض جانبی شایع ایمیپرامین شامل موارد زیر است:
- افزایش فشارخون
- خشکی دهان
- تهوع و استفراغ
- ضعف و عدم هماهنگی
- یبوست
- ناتوانی در تخلیه مثانه
- احساس سوزنسوزن شدن
- حساسیت پوست به نور خورشید
- تورم پستانها (در مردان یا زنان)
عوارض جانبی جدی قرص ایمی پرامین
ایمیپرامین میتواند عوارض جدی ایجاد کند. در صورت مشاهده علائم زیر، فورا علائم را به پزشک خود گزارش دهید:
- درد یا مشکل در ادرار کردن
- تشنج
- سرگیجه یا سبکی سر
- کبودی آسان، خونریزی غیرعادی، لکههای بنفش یا قرمز زیر پوست
- درد ناگهانی یا شدید در قفسه سینه، تپش یا حس لرزش قلب
- درد یا تورم چشم، دید تونلی یا دیدن هاله اطراف نور
- بیحسی یا ضعف ناگهانی
- مشکلات بینایی، گفتاری یا تعادل
- گلودرد
- تب
- سردرگمی، توهم، افکار یا رفتار غیرمعمول
- یرقان (زرد شدن پوست یا چشمها)
همچنین هرگونه علائم جدید یا بدتر شدن علائم را باید به پزشک اطلاع دهید:
واکنشهای آلرژیک مثل کهیر، مشکل در تنفس، تورم صورت، لبها، زبان یا گلو
- تغییرات خلقی یا رفتاری
- اضطراب
- حملات پانیک
- مشکل در خواب (اختلالات خواب)
- احساس تکانشگری
- تحریکپذیری
- پرتحرکی ذهنی یا فیزیکی
- بیقراری
- افسردگی شدیدتر
- علائم پایین بودن سطح سدیم مانند مشکل در تمرکز، سردرد، گیجی، تشنج و ضعف
- داشتن افکار خودکشی یا آسیب زدن به خود
اگر موارد زیر را داشتید، همین حالا با ۱۱۵ تماس بگیرید:
- درد شکم یا معده
- درد یا ناراحتی در قفسه سینه، بازو، فک، پشت یا گردن
- خوابآلودگی شدید
- زردی چشمها یا پوست
- تاری دید یا دو بینی
- پوست خشک و قرمز
- توهم دیداری یا شنیداری و…
- ضربان قلب شدید، نامنظم یا سریع
- تنفس سریع
- بیقراری یا پرخاشگری
- تب همراه یا بدون لرز
- احساس تحت نظر بودن یا خواندن افکار توسط دیگران
- ناتوانی در حرکت دادن بازوها، پاها یا عضلات صورت
- اسپاسم عضلانی، لرزش، سفتی یا حرکات ناگهانی عضلات
- سوزش، خارش، بی حسی یا سوزنسوزن شدن
- ادرار تیره، کاهش دفعات ادرار یا مشکل در دفع ادرار
- تعریق سرد
- سرفه یا گرفتگی صدا
- عدم تشخیص درباره زمان و مکان و حتی هویت
- صدای زنگ یا صداهای غیرقابل توضیح در گوش
آیا قرص ایمی پرامین چاقکننده است؟
یکی از عوارض جانبی ایمیپرامین میتواند اضافهوزن باشد. با این حال این اتفاق برای همه افرادی که دارو را مصرف میکنند یکسان نیست.
آیا قرص ایمی پرامین خوابآور است؟
بله قرص ایمیپرامین میتواند احساس خوابآلودگی و حتی کاهش هوشیاری ایجاد کند، بهویژه در شروع درمان یا هنگام افزایش دوز دارو. بهتر است قبل از فعالیتهایی مثل رانندگی که نیاز به هوشیاری دارند، از مصرف ایمیپرامین اجتناب کنید.
بارداری و شیردهی هنگام مصرف قرص ایمی پرامین
قرص ایمی پرامین و بارداری
تغییرات فیزیولوژیک بدن هنگام بارداری ممکن است بر دارو اثر بگذارد و لازم باشد در سه ماهه دوم بارداری دوز تغییر داده شود.
ایمیپرامین میتواند به جنین آسیب برساند. بنابراین اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید، باید به پزشک اطلاع دهید.
ایمیپرامین فقط زمانی در دوران بارداری استفاده میشود که اثرات مثبت آن، خطرات را توجیه کند.
معمولا در این موارد، قطع داروی موثر باعث عود بیماری میشود. احتمالا پزشک توصیه میکند که کمترین دوز همراه با پایش علائم مصرف شود.
قرص ایمی پرامین و شیردهی
مطالعات کافی برای تعیین میزان خطر ایمیپرامین هنگام شیردهی وجود ندارد. اما ایمیپرامین میتواند وارد شیر مادر شود و برای نوزاد عوارض جانبی ایجاد کند.
اگر در دوران شیردهی هستید، ممکن است پزشک درمانهای دیگری برای افسردگی شما تجویز کند. همچنین، ممکن است جایگزین دیگری غیر از شیر مادر برای نوزاد انتخاب شود. با این حال اگر پزشک ادامه دارو در شیردهی را توصیه کند، پایش نوزاد برای عوارضی مثل اختلالات تغذیه یا خوابآلودگی انجام میشود.
مصرف قرص ایمی پرامین با سایر داروها
احتیاط با سایر داروها
هنگام استفاده ایمیپرامین همزمان با سایر داروها، به نکات زیر توجه کنید:
- اگر در ١۴ روز اخیر از داروهای مهارکننده MAO مثل لینزولید، فنلزین، سلژیلین و… استفاده کردهاید، از مصرف ایمیپرامین خودداری کنید. بعد از قطع ایمیپرامین نیز باید دو هفته برای شروع داروهای MAO صبر کنید.
- اگر در ۵ هفته گذشته از داروهای ضدافسردگی SSRI مانند سیتولوپرام، فلوکستین، پاروکستین و… استفاده کردهاید، باید به پزشک خود اطلاع دهید.
- برخی از داروها میتوانند بر ایمیپرامین اثر بگذارند، مانند داروهای نسخهای و بدون نسخه، ویتامینها و محصولات گیاهی. بهتر است همهی داروهای مصرفی خود را با پزشک در میان بگذارید.
- مصرف همزمان ایمیپرامین با داروهایی که خوابآور هستند، اثر خوابآوری ایمیپرامین را تشدید میکند. قبل از مصرف داروهای خوابآور، مسکن مخدر، شلکننده عضلات، داروهای اضطراب، افسردگی یا تشنج، با پزشک مشورت کنید.
- برخی داروها نباید با هم استفاده شوند، اما در مواردی ممکن است دو دارو حتی در صورت تداخل، با هم تجویز شوند. در چنین مواردی پزشک دوز را تغییر میدهد و احتیاطهایی را توصیه میکند.
برای اطلاعات بیشتر در مورد پاروکستین، مقاله زیر را بخوانید:
همچنین ایمیپرامین با داروهای زیر تداخل دارد:
- داروهای تیروئید
- تریپتانها مثل سوماتریپتان و الکتریپتان
- داروهای آنتی کولینرژیک
- باربیتوراتها
- داروی فشارخون
- مهارکنندههای استیل کولین استراز
- آلی زاپرید
- آلفوزوسین
- آداگراسیب
- آمفتامینها
- آنتی امتیکها
این لیست کامل نیست؛ بنابراین بهتر است همهی داروهایی که مصرف میکنید را با پزشک بررسی کنید.
برای آشنایی با آمی تریپتیلین، یکی دیگر از داروهای ضدافسردگی، مقاله زیر را بخوانید:
اسامی تجاری موجود در ایران
| نام دارو | برند |
| قرص خوراکی ایمیپرامین (۵٠ میلیگرمی)، (١٠ میلیگرمی) و (٢۵ میلیگرمی) | سبحان دارو |
| قرص خوراکی ایمیپرامین (٢۵ میلیگرمی) و (١٠ میلیگرمی) | مرهم دارو |
| قرص خوراکی ایمیپرامین (١٠ میلیگرمی) و (٢۵ میلیگرمی) | داروسازی امین |
| قرص خوراکی ایمیپرامین (١٠ میلیگرمی) و (٢۵ میلیگرمی) | پارس دارو |
شرایط نگهداری
برای نگهداری از ایمیپرامین نکات زیر را رعایت کنید:
- ایمیپرامین را در دمای اتاق (بین ٢٠ تا ٢۵ درجه سانتیگراد)، دور از رطوبت، دما و نور نگهداری کنید.
- دارو را فریز نکنید.
- ایمیپرامین را دور از دسترس کودکان نگه دارید.
- داروی تاریخ گذشته را مصرف نکنید.
- دارو را در ظرف با در بسته نگه دارید.
راهنمای مراجعه به پزشک
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت داشتن علائم زیر، باید به پزشک مراجعه کنید:
- مشکل در خواب
- تب
- بدتر شدن علائم
- تحریکپذیری
- واکنشهای آلرژیک
- اضطراب
- تغییرات خلقی
- درد شکم یا معده
- خوابآلودگی شدید
- زردی
- خشکی و قرمزی پوست
- تعریق سرد
- سرفه یا گرفتگی صدا
- صدای غیرقابل توضیح در گوش
توصیهای از تیم دارو دات کام به شما
داروی ایمیپرامین باید کاملا تحت نظر پزشک مصرف شود. بنابراین از مصرف آن بدون نسخه و به اراده خود اجتناب کنید. همچنین بعد از بهبودی علائم، دارو را بدون مشورت پزشک قطع نکنید. با دیدن هرگونه تغییر در علائم یا بدتر شدن علائم، با پزشک خود تماس بگیرید. ممکن است پزشک دوز دارو را تغییر دهد یا تغییراتی در مصرف دارو ایجاد کند. در هر صورت، ایمیپرامین را کاملا طبق دستورالعمل پزشک مصرف کنید.
منابع مقاله:
drugs | mayoclinic | medlineplus | webmd | healthline



















