آیا جو دوسر برای دیابت مفید است؟
جو دوسر پرک یکی از غلات کامل و کمقند است که به دلیل داشتن فیبر محلول بتاگلوکان، تاثیر مثبتی بر کنترل قند خون دارد. این ماده غذایی با جذب تدریجی گلوکز از افزایش ناگهانی قند خون جلوگیری کرده و برای افراد مبتلا به دیابت گزینهای سالم و ایمن محسوب میشود. اهمیت جو دوسر تنها در کمقند بودن آن نیست، بلکه در ترکیب منحصربهفردی از مواد مغذی نهفته است که میتواند سلامت قلب، دستگاه گوارش و متابولیسم بدن را بهبود بخشد. این ویژگیها باعث شده جو دوسر به غذایی برای حفظ تعادل قند خون و پیشگیری از عوارض متابولیک تبدیل شود.
در این مطلب از دارو دات کام، تأثیر جو دوسر پرک بر قند خون، مزایای آن برای بیماران دیابتی و نکات مهم هنگام مصرف آن را مرور خواهیم کرد.
قند جو دوسر پرک چقدر است؟
در هر ۸۰ گرم جو دوسر پرک (جو دوسر ساده و خشک) حدود ۵۹ گرم کربوهیدرات وجود دارد که از این مقدار، ۱۰ گرم فیبر غذایی و حدود ۴۹ گرم کربوهیدرات خالص است. در ترکیب آن قند افزوده وجود ندارد و مقدار قند طبیعی نیز بسیار ناچیز است و در جدول ارزش غذایی بهصورت «صفر» درج شده است. این ویژگی سبب میشود جو دوسر پرک در دسته غلات با قند پایین قرار گیرد.
بهدلیل وجود فیبر محلول بتاگلوکان، قند موجود در جو دوسر بهآرامی جذب بدن شده و باعث افزایش تدریجی قند خون میشود، در نتیجه شاخص گلیسمی آن در حد متوسط و بار گلیسمی پایین (حدود ۹) است. این ویژگی آن را به گزینهای مناسب برای کنترل قند خون و رژیمهای دیابتی تبدیل میکند.
در مجموع، جو دوسر پرک دارای مقدار اندک قند و در عین حال سرشار از فیبر و مواد معدنی است. به همین دلیل، برخلاف بسیاری از غلات صبحانه آماده، تاثیر منفی بر قند خون ندارد و حتی میتواند به تنظیم آن کمک کند، مشروط بر اینکه بدون افزودن شکر یا طعمدهندههای صنعتی مصرف شود.
جدول ارزش غذایی جو دوسر پرک
در جدول زیر، ارزش غذایی جو دوسر پرک (بر اساس ۸۰ گرم جو دوسر پرک ساده و خشک) ارائه شده است:
| ماده مغذی | مقدار | توضیح |
| انرژی | 266 kcal | تأمینکنندهی انرژی پایدار بهدلیل هضم آهستهی کربوهیدراتها |
| کربوهیدرات کل | 59 g | منبع اصلی انرژی؛ شامل کربوهیدراتهای پیچیده با جذب تدریجی |
| کربوهیدرات خالص | 49 g | پس از حذف فیبر، میزان واقعی تأثیرگذار بر قند خون |
| فیبر غذایی | 10 g | حاوی بتاگلوکان؛ مؤثر در کاهش قند و کلسترول خون |
| پروتئین | 9 g | سرشار از پروتئین گیاهی (آونالین) برای حفظ تودهی عضلانی |
| چربی کل | 2 g | شامل چربیهای سالم و غیر اشباع، مفید برای سلامت قلب |
| قند | 0 g | فاقد قند افزوده؛ مناسب برای افراد دیابتی |
| سدیم | 2 mg | بسیار کمنمک؛ مناسب برای کنترل فشار خون |
| آهن | 2 mg | کمک به ساخت گلبولهای قرمز و جلوگیری از کمخونی |
| منیزیم | 92 mg | تقویت عملکرد عضلات و تنظیم سطح قند خون |
| پتاسیم | 329 mg | کمک به سلامت قلب و تعادل فشار خون |
| فسفر | 277 mg | ضروری برای سلامت استخوانها و سلولها |
| منگنز | 2 mg | از آنتیاکسیدانهای طبیعی بدن و تنظیم متابولیسم |
| زینک | 3 mg | تقویت سیستم ایمنی و ترمیم بافتها |
| ویتامین B1 | 0.2 mg | کمک به متابولیسم انرژی و عملکرد عصبی |
| ویتامین B6 | 0.2 mg | مؤثر در متابولیسم پروتئینها و گلوکز |
| ویتامین E | 1 mg | آنتیاکسیدان طبیعی برای محافظت از سلولها |
همچنین برای اینکه بدانید کدام نوع خرما برای افراد مبتلا به قند خون مناسب است، مطلب زیر را بخوانید:
تفاوت جو دوسر پرک و جو چیست؟
جو دوسر پرک و جو از نظر نوع دانه و ترکیب تغذیهای تفاوتهای قابلتوجهی دارند. جو دانهای است که حاوی گلوتن بوده و نسبت به جو دوسر، فیبر بیشتری دارد، اما شاخص گلیسمی پایینتری دارد و انرژی کمتری تولید میکند. در مقابل، جو دوسر فاقد گلوتن است و بهدلیل داشتن ترکیباتی مانند بتاگلوکان، در کاهش قند و کلسترول خون مؤثرتر عمل میکند.
درحالیکه جو از نظر ویتامینهای گروه B مانند B۲، B۳ و B۶ برتری دارد، جو دوسر بیشتر حاوی ویتامینهای B۱، B۵ و فولات است. همچنین، پروتئین موجود در جو دوسر (آونالین) کیفیت بالاتری نسبت به پروتئین گلوتنی جو دارد.
Oats are richer in all types of minerals in comparison to barley, and oats satisfy more than 100% of the recommended daily value . of the minerals phosphorus, zinc, copper, magnesium, and iron. Oats are also richer in potassium
جو دوسر در مقایسه با جو، از نظر انواع مواد معدنی غنیتر است و جو دوسر بیش از ۱۰۰٪ از ارزش روزانه توصیه شده مواد معدنی زیر، فسفر، روی، مس، منیزیم و آهن را تأمین میکند. جو دوسر همچنین از نظر پتاسیم غنیتر است.
(منبع)
از سوی دیگر، جو دوسر پرک بهدلیل طعم ملایمتر و قابلیت هضم بهتر، بیشتر در صبحانه و رژیمهای دیابتی استفاده میشود، در حالیکه جو معمولا در تهیه سوپها و خوراکهای سنتی کاربرد دارد. در مجموع، جو دوسر گزینهای مناسبتر برای افرادی است که رژیم بدون گلوتن یا کنترل قند خون دارند و جو برای تامین فیبر بالا و احساس سیری طولانیتر مفیدتر است.
جو دوسر پرک چه تاثیری بر قند خون دارد؟
جو دوسر پرک بهدلیل وجود فیبر محلول بتاگلوکان نقش مؤثری در کنترل قند خون دارد. این نوع فیبر با کند کردن سرعت هضم و جذب گلوکز در روده، از افزایش ناگهانی قند خون پس از غذا جلوگیری میکند. در نتیجه، شاخص گلیسمی پایین جو دوسر به حفظ و پایداری سطح قند خون در طول روز کمک خواهد کرد.
مطالعات نشان دادهاند که مصرف منظم جو دوسر میتواند هم در زمان ناشتا و هم پس از وعده غذایی، سطح گلوکز خون را کاهش دهد. همچنین، بتاگلوکان موجود در آن حساسیت بدن به انسولین را بهبود میبخشد و از نوسانات شدید قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع دو جلوگیری میکند. این ویژگی سبب شده جو دوسر پرک بهعنوان یک غذای مفید در برنامههای غذایی دیابتیها توصیه شود.
آیا جو دوسر پرک برای دیابت خوب است؟
بله، جو دوسر پرک برای افراد مبتلا به دیابت نوع دو بسیار مفید است:
- فیبر بتاگلوکان: کند کننده جذب گلوکز و تنظیمکننده سطح قند خون
- شاخص گلیسمی پایین: جلوگیری از افزایش ناگهانی قند خون
- چربی و قند کم: انتخابی سالمتر نسبت به غلات فرآوریشده
- کاهش کلسترول LDL: محافظت از قلب و عروق، مخصوصاً در دیابت
- منیزیم و فسفر بالا: کمک به عملکرد سلولی و متابولیسم بهتر
- احساس سیری طولانیتر: کاهش اشتها و جلوگیری از افزایش وزن
نکات مهم برای افراد مبتلا به دیابت هنگام مصرف جو دوسر
افراد دیابتی برای مصرف جو دوسر بهتر است نکات زیر را رعایت کنند:
۱. انتخاب نوع مناسب: از جو دوسر پرک یا خردشده استفاده شود؛ این انواع شاخص گلیسمی پایینتری دارند و قند خون را بهآرامی افزایش میدهند.
۲. پرهیز از نوع فوری یا طعمدار: انواع فوری و بستهبندیشده با شکر افزوده موجب افزایش سریع قند خون میشوند و باید از مصرف آنها خودداری شود.
۳. ترکیب با منابع پروتئین و چربی سالم: افزودن ماست یونانی، شیر کمچرب، مغزها یا تخمکتان به جو دوسر، اثر آن بر قند خون را متعادلتر میکند.
۴. انتخاب میوه مناسب: استفاده از توتفرنگی یا بلوبری تازه بهجای میوه خشک یا شکر، گزینهای سالمتر برای افزایش فیبر و کنترل بهتر قند خون است.
۵. کنترل اندازه وعده مصرفی: مقدار مناسب برای هر وعده حدود نصف پیمانه جو دوسر خشک (۳۰ گرم کربوهیدرات) است.
۶. پایش قند خون: سطح قند خون باید پیش و دو ساعت پس از مصرف جو دوسر اندازهگیری شود تا واکنش بدن مشخص شود.
برای آگاهی از میزان قند موجود در شیر، مقاله زیر را بخوانید:
توصیهای از تیم دارو دات کام به شما
رعایت اصول تغذیهای در دیابت تنها به کاهش مصرف قند محدود نمیشود، بلکه انتخاب منابع هوشمند کربوهیدرات نیز اهمیت دارد. جو دوسر پرک با داشتن فیبر بتاگلوکان، جذب گلوکز را کند کرده و مانع افزایش ناگهانی قند خون میشود. گنجاندن آن در وعده صبحانه میتواند به پایداری انرژی، بهبود عملکرد انسولین و کنترل اشتها در طول روز کمک کند. جو دوسر پرک را بهعنوان بخشی از یک رژیم متعادل که شامل میوهها، پروتئینهای بدون چربی و چربیهای مفید است مصرف کنید. این رویکرد نهتنها به مدیریت قند خون کمک میکند، بلکه خطر ابتلا به عوارض قلبی و چاقی مرتبط با دیابت را نیز کاهش میدهد.
نظرات