دیابت چگونه بر سلامت جنسی مردان و اختلال نعوظ تاثیر میگذارد؟

دیابت یک بیماری مزمن و پیشرونده است که میتواند سلامت جنسی مردان را تحت تأثیر قرار دهد و مشکلاتی فراتر از اختلال نعوظ، از جمله کاهش میل جنسی، اختلالات ارگاسم و آسیب عصبی ایجاد کند.
این مشکلات معمولاً بهتدریج و طی چند سال ظاهر میشوند زیرا قند خون بالا به رگها، اعصاب و هورمونها آسیب میرساند، اما با کنترل دیابت، داروهای مناسب، درمانهای هورمونی، مشاوره روانشناختی و تغییر سبک زندگی بسیاری از آنها قابل درمان هستند و بهبودشان بسته به شدت آسیب چند هفته تا چند ماه طول میکشد، هرچند در صورت آسیب شدید ممکن است برخی اثرات تا حدی باقی بمانند.
در ادامه این مقاله دارو دات کام، با علائم شایع دیابت در مردان و راههای پیشگیری و درمان آنها آشنا میشوید تا بتوانید زندگی جنسی سالمتری داشته باشید.
دیابت چگونه بر زندگی جنسی مردان تاثیر میگذارد؟
دیابت یک بیماری مزمن و پیشرونده است که اگر بهخوبی کنترل نشود، میتواند منجر به عوارض کوتاهمدت و بلندمدت متعددی شود. مردان مبتلا به دیابت در برابر مشکلات جنسی مختلفی آسیبپذیر هستند که تنها به اختلال نعوظ محدود نمیشود.
قند خون بالا به مرور زمان به سیستمهای حیاتی بدن آسیب میرساند. این سیستمها، از جمله اعصاب، رگهای خونی و تعادل هورمونی، برای عملکرد جنسی سالم ضروری هستند. این آسیب سهگانه، سلامت جنسی را تهدید میکند.
در مقاله زیر با علائم دیابت در مردان بیشتر آشنا شوید:
دیابت و اختلال نعوظ
اختلال نعوظ (ED) به ناتوانی مستمر (بیش از شش ماه) در دستیابی یا حفظ نعوظ کافی برای داشتن رابطه جنسی رضایتبخش گفته میشود. این مشکل یکی از شایعترین و در عین حال جدیترین عوارض دیابت در مردان است.
این اختلال ممکن است بهعنوان علامت هشدار اولیه ابتلا به دیابت یا نشانهای برای بروز عوارض عصبی بعدی آن باشد.
مکانیسمهای اصلی ایجاد اختلال نعوظ در دیابت:
1. آسیب به رگهای خونی (آسیب عروقی)
برای ایجاد نعوظ، جریان خون باید بهسرعت به بافتهای اسفنجی آلت تناسلی (کورپوس کاورنوزوم) سرازیر شده و در آنجا محبوس شود.
قند خون بالا و کنترل نشده میتواند به دیوارههای داخلی رگهای خونی در سراسر بدن، از جمله رگهای تغذیهکننده آلت تناسلی، آسیب برساند. این آسیب عروقی که شباهت زیادی به مکانیسم بیماریهای قلبی دارد، ممکن است باعث مشکلات زیر شود:
- کاهش تولید اکسید نیتریک: اکسید نیتریک با گشاد کردن رگهای خونی نقش کلیدی در نعوظ دارد.
- انسداد و سفتی رگها: آسیبهای دیابتی باعث میشوند رگها سفت و باریک شوند و جریان خون کافی برای دستیابی به نعوظ قوی مسدود میشود.
2. آسیب به اعصاب (نوروپاتی دیابتی)
نعوظ یک فرایند پیچیده عصبی است که نیاز به ارسال پیامهای دقیق از مغز به اندامهای جنسی دارد. دیابت در طولانی مدت میتواند به اعصابی که کنترلکننده عملکرد نعوظ و ارگاسم هستند، آسیب بزند. نوروپاتی دیابتی باعث مشکلات زیر میشود:
- عدم دریافت سیگنال: اعصاب آسیبدیده نمیتوانند پیام تحریک را بهدرستی به رگها منتقل کنند تا جریان خون آغاز شود.
- اختلال در نگهداری نعوظ: آسیب عصبی میتواند توانایی فرد در حفظ نعوظ را مختل کند.
3. عوامل هورمونی (تستوسترون پایین)
اگرچه نعوظ یک فرایند عروقی–عصبی است، هورمونها بهویژه تستوسترون نقش مهمی در شروع و حفظ آن دارند و کاهش این هورمون در مردان دیابتی میتواند میل جنسی و نعوظ را تضعیف کند.
از سوی دیگر، اختلال نعوظ صرفا یک مشکل جسمی نیست و میتواند فشار روانی قابلتوجهی ایجاد کند.
تجربههای مکرر ناموفق باعث اضطراب عملکرد و استرس میشود که با مختل کردن پیامهای عصبی آرامشبخش، دستیابی به نعوظ را دشوارتر میکند.
در نهایت، این چرخه جسمی–روانی میتواند روابط زناشویی و اعتمادبهنفس مرد را تحت تاثیر قرار دهد.
در مورد تاثیر دیابت بر سلامت جنسی بیشتر بخوانید:
اختلال نعوظ در مردان مبتلا به دیابت چقدر شایع است؟
بر اساس یک متاآنالیز گسترده که ۱۴۵ مطالعه را شامل میشد، اختلال نعوظ بیش از نیمی از مردان مبتلا به دیابت را تحتتأثیر قرار میدهد، و نرخ شیوع کلی آن ۵۲.۵٪ گزارش شده است.
بهطورکلی، تخمین زده میشود که بین ۳۵٪ تا ۷۵٪ از مردان دیابتی در طول زندگی خود درجاتی از اختلال نعوظ را تجربه خواهند کرد.
بر اساس آمار مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا (CDC):
Men with diabetes are three times more likely than other men to experience erectile dysfunction
«مردان مبتلا به دیابت سه برابر بیشتر از سایر مردان در معرض اختلال نعوظ قرار دارند.»
(منبع)
متاسفانه، آمار دقیقی برای مردان دیابتی در ایران گزارش نشده است.
چگونه میتوان از اختلال نعوظ ناشی از دیابت پیشگیری کرد؟
با این وجود که اختلال نعوظ در میان مردان مبتلا به دیابت شایع است، اما با رعایت موارد زیر میتوان از بروز آن جلوگیری کرد:
کنترل قند خون
حفظ سطح A1C (قند خون سه ماهه) در محدودهای که پزشک تعیین میکند، اولین و مهمترین کار است. کنترل قند خون، جریان خون و سلامت عروق را حفظ میکند.
مدیریت کلسترول و چربیهای خون
کلسترول و چربی بالا نیز به تصلب شرایین (سخت شدن رگها) کمک میکنند؛ بنابراین، کنترل این عوامل با رژیم غذایی و دارودرمانی، برای سلامت عروق آلت تناسلی ضروری است.
ترک سیگار و الکل
سیگار کشیدن بهطور مستقیم به رگهای خونی آسیب میزند و مشکلات نعوظ را تشدید میکند. ترک سیگار یک اقدام ضروری برای حفظ عملکرد جنسی و سلامت کلی است. مصرف بیش از حد الکل نیز میتواند بر عملکرد عصبی و نعوظ تاثیر منفی بگذارد.
کاهش وزن و فعالیت بدنی
کاهش وزن و ورزش منظم (مانند ورزشهای هوازی) علاوهبر بهبود مدیریت دیابت، به تقویت روحیه، بهبود جریان خون و افزایش سطح هورمونها (تستوسترون) نیز کمک میکند.
مدیریت استرس
استرس و اضطراب شدید میتواند فرایند پیچیده نعوظ را مختل کند. یافتن راههای موثر برای مدیریت استرس، مانند یوگا یا مدیتیشن، میتواند بهطور غیرمستقیم عملکرد جنسی را بهبود بخشد.
فرایند غربالگری مشکلات جنسی مردان چگونه است؟
پزشک در مورد علائم شما، شروع مشکلات، وضعیت کنترل دیابت، بیماریهای همراه (فشار خون، کلسترول)، و تمام داروهای مصرفی (از جمله داروهای ضدافسردگی یا مکملها) سوال خواهد کرد.
یک معاینه فیزیکی کامل، شامل بررسی علائم نوروپاتی (آسیب عصبی) در اندامهای تحتانی و معاینه ناحیه تناسلی (مانند بررسی علائم بالانیت یا بیماری پیرونی) انجام میشود.
برای بررسی دقیق علت، آزمایشهای زیر ضروری هستند:
- سطح تستوسترون: اندازهگیری سطح تستوسترون صبحگاهی برای تشخیص هیپوگنادیسم (کاهش هورمون مردانه).
- کنترل متابولیک: بررسی A1C (قند خون سه ماهه)، کلسترول و تری گلیسیرید.
- سایر هورمونها: ممکن است بررسی سایر هورمونهای مرتبط با عملکرد جنسی نیز لازم باشد.
پزشک ممکن است برای ارزیابی شدت و نوع مشکل از پرسشنامههای معتبر بینالمللی استفاده کند. رایجترین این ابزارها شامل شاخص بینالمللی عملکرد نعوظ (IIEF) یا موجودی سلامت جنسی برای مردان (SHIM) است که به پزشک کمک میکند شدت مشکل را بهصورت کمی ارزیابی کند. مطالعات نشان دادهاند که استفاده از SHIM میتواند به شناسایی هرچه بیشتر بیماران کمک کند.
بسیاری از مردان (حدود نیمی از آنها) در مورد مسائل جنسی خود با پزشک صحبت نمیکنند. بااینحال، باید بدانید که برای دریافت بهترین درمان، صداقت کامل شما در این مرحله حیاتی است.
درمان اختلال نعوظ ناشی از دیابت
درمانهای رایج برای اختلال نعوظ ناشی از دیابت عبارتند از:
داروهای خوراکی (مهارکنندههای PDE5)
این داروها خط اول درمان محسوب میشوند و شامل سیلدنافیل (ویاگرا)، تادالافیل (سیالیس)، واردنافیل (لویترا) و آوانافیل (سنتدرا) هستند. این داروها با شل کردن ماهیچههای صاف آلت تناسلی، جریان خون به سمت آن را افزایش میدهند و به دستیابی و حفظ نعوظ کمک میکنند.
درمانهای موضعی یا تزریقی
اگر داروهای خوراکی موثر نباشند یا منع مصرف داشته باشند، داروهایی بهصورت تزریق مستقیم به آلت تناسلی (درمان تزریقی داخل غاری) یا شیافهای داخل مجرای ادرار میتوانند بسیار موثر واقع شوند. همچنین ژلهای موضعی مانند Eroxon نیز بهعنوان گزینهای بدون نسخه موجود هستند.
تجهیزات مکانیکی
دستگاههای وکیوم یا پمپ نعوظ، با ایجاد خلأ، خون را به داخل آلت تناسلی میکشند تا نعوظ ایجاد شود. حلقههای انقباضی نیز ممکن است برای کمک به نگهداری نعوظ استفاده شوند.
جراحی (پروتزهای آلت تناسلی)
در موارد شدید که سایر روشها شکست میخورند، پروتزهای قابل باد شدن یا انعطافپذیر از طریق جراحی در آلت تناسلی قرار داده میشوند و بالاترین نرخ رضایت را دارند.
آیا میتوان از کاهش تستوسترون در مردان مبتلا به دیابت جلوگیری کرد؟
بله، ازآنجاییکه کاهش تستوسترون اغلب به سوءمدیریت دیابت و اضافه وزن مرتبط است، قویترین راههای پیشگیری و کنترل آن عبارتند از:
کاهش وزن و رژیم غذایی
کاهش وزن، بهویژه چربی شکمی، از طریق رژیم غذایی و ورزش میتواند حساسیت به انسولین را بهبود بخشد و بهطور طبیعی سطح تستوسترون را در بسیاری از مردان افزایش داده و به حالت نرمال برساند.
کنترل دیابت
درمان فعالانه دیابت و حفظ قند خون در محدوده هدف، باید اولین گام باشد، زیرا میتواند به نرمال شدن محور هورمونی کمک کند.
درمان جایگزینی تستوسترون (TRT)
اگر با وجود کنترل دیابت و کاهش وزن، سطح تستوسترون همچنان پایین باشد و فرد علائم شدید داشته باشد، پزشک ممکن است درمان جایگزینی هورمونی (مانند ژلها، پچها یا تزریق) را برای بهبود میل جنسی و سطح انرژی توصیه کند.
درمان کاهش میل جنسی (لیبیدو) در مردان مبتلا به دیابت چیست؟
کاهش میل جنسی در مردان مبتلا به دیابت از طریق چند روش انجام میشود:
درمان هورمونی
اگر آزمایش خون سطح پایین تستوسترون را تایید کند، درمان جایگزینی هورمون میتواند میل جنسی را بهطور موثری بازگرداند. بااینحال، تزریق تستوسترون در مردانی که سطح هورمون طبیعی دارند، هیچ شواهدی مبنی بر افزایش لیبیدو ندارد.
مشاوره و درمان روانشناختی
اگر عوامل روانی، اضطراب عملکرد یا مشکلات ارتباطی در رابطه نقش داشته باشند، صحبت با یک روانشناس جنسی یا مشاور زوجدرمانی میتواند اثربخش باشد. درمانگر میتواند به حل استرسهای عاطفی و بهبود تصویر بدنی کمک کند.
بازنگری داروها
حتما با پزشک خود در مورد تمام داروهایی که مصرف میکنید صحبت کنید. گاهی اوقات، تغییر یک داروی ضدافسردگی یا داروی فشار خون به یک جایگزین دیگر، میتواند مشکل میل جنسی را حل کند.
درمان انزال رتروگراد در مردان دیابتی چگونه است؟
برای درمان این عارضه، پزشکان از راههای درماتی زیر استفاده میکنند:
- کنترل قند خون: بهبود کنترل دیابت، اولین گام برای جلوگیری از آسیب عصبی بیشتر است.
- دارودرمانی: انزال پسرونده اغلب با داروهای خاصی (اغلب از خانواده داروهای آلفا آدرنرژیک آگونیست) که به بهبود بسته شدن دریچه مثانه کمک میکنند، با موفقیت قابل درمان است. این داروها مسیر منی را به سمت جلو هدایت میکنند.
- کمک باروری: اگر فرد قصد باروری داشته باشد و درمان دارویی موفقیتآمیز نباشد، پزشکان میتوانند با استخراج اسپرم از ادرار (پس از انزال) و استفاده از آن در تکنیکهای کمک باروری مانند تلقیح داخل رحمی (IUI) یا لقاح آزمایشگاهی (IVF)، به زوج کمک کنند.
ارتباط دیابت و کاهش تستوسترون
تستوسترون هورمونی ضروری برای حفظ میل جنسی، تراکم استخوان، توده عضلانی و سطح انرژی است. دیابت، بهویژه نوع ۲، بهطور قابل ملاحظهای با سطح پایین این هورمون مردانه مرتبط است.
مردان مبتلا به دیابت نوع ۲، بهویژه در صورت داشتن اضافه وزن یا چاقی، حدود دو برابر بیشتر از همسالان غیردیابتی خود در معرض خطر کاهش تستوسترون (هیپوگنادیسم) قرار دارند.
کاهش تستوسترون اغلب در مردان دیابتی که چاق نیز هستند دیده میشود. چربی بدن (بهویژه چربی شکمی) دارای آنزیمی است که تستوسترون را به استروژن (هورمون زنانه) تبدیل میکند، و این خود باعث کاهش سطح تستوسترون فعال میشود.
علائم کاهش تستوسترون در مردان دیابتی:
- کاهش شدید میل جنسی (لیبیدو)
- نوسانات خلقی و خستگی
- ضعف جسمانی
دیابت و کاهش میل جنسی
کاهش میل جنسی یا لیبیدو پایین، یک مشکل رایج در مردان دیابتی است که صرفا یک عامل هورمونی ندارد، بلکه مجموعهای از عوامل روانی و جسمی در آن دخیل هستند.
عوامل موثر بر کاهش میل جنسی:
- تستوسترون پایین
- مشکلات جسمی و اضطراب عملکرد
- بیماریهای روانی و داروها
افسردگی در افراد مبتلا به دیابت شایعتر است و خود افسردگی میل جنسی را کاهش میدهد.
- خستگی و انرژی پایین
علائم عمومی دیابت مانند خستگی مزمن، نوسانات خلقی و کاهش قدرت، ناشی از عدم تعادل هورمونی یا کنترل ضعیف قند خون هستند. این مشکلات میتوانند اشتیاق کلی فرد به زندگی، از جمله رابطه جنسی، را کاهش دهند.
دیابت و انزال معکوس یا پسرونده (رتروگراد)
این مشکل نوعی اختلال ارگاسمیک است. در انزال پسرونده، در لحظه ارگاسم، منی بهجای خروج از آلت تناسلی (به دلیل نقص در بسته شدن دریچه مثانه)، به عقب برگشته و وارد مثانه میشود. این وضعیت ممکن است منجر به کاهش شدید حجم مایع منی یا انزال خشک شود.
این عارضه نیز نتیجه آسیب عصبی ناشی از قند خون بالا است. علل ایجاد آن عبارتند از:
- آسیب عصبی و عضلانی
قند خون بالا میتواند به اعصاب و عضلاتی که وظیفه بستن دریچه گردن مثانه (اسفنکتر خارجی) را در هنگام ارگاسم دارند، آسیب بزند.
- نقص در عملکرد اسفنکتر
اگر این عضله عصبی بهدرستی و بهموقع منقبض نشود تا از ورود منی به مثانه جلوگیری کند، مسیر منی به سمت عقب و مثانه منحرف میشود. این وضعیت معمولا خطرناک نیست، اما برای مردانی که قصد بچهدار شدن دارند، ایجاد مشکل میکند.
دیابت و التهاب کلاهک آلت تناسلی (بالانیت)
بالانیت به التهاب یا عفونت سر آلت تناسلی گفته میشود. این عارضه میتواند همراه با علائمی مانند قرمزی، خارش، تورم، بثورات جلدی یا ترشح باشد و باعث دردناک شدن رابطه جنسی میشود.
دیابت خطر ابتلا به این نوع عفونتها را بهشدت افزایش میدهد، بهویژه در مردانی که ختنه نشدهاند.
وقتی قند خون بهخوبی کنترل نشود، قند اضافی از طریق ادرار دفع میشود. این قند ممکن است زیر پوست ختنهگاه به دام افتد و یک محیط شیرین، گرم و ایدهآل برای رشد بیش از حد قارچها (کاندیدا) و باکتریها فراهم کند.
برخی از داروهای جدید دیابت (مانند مهارکنندههای SGLT2) که باعث دفع بیشتر قند از طریق ادرار میشوند، میتوانند خطر ابتلا به بالانیت و عفونتهای دستگاه ادراری را افزایش دهند.
برای درمان بالانیت، علاوه بر بهبود بهداشت، پزشک ممکن است آنتیبیوتیک یا داروهای ضد قارچ تجویز کند.
دیابت چه تاثیرات دیگری بر سلامت جنسی مردان میگذارد؟
دیابت همچنین با بیماری دیگری که بر سلامت جنسی مردان تاثیر میگذارد، مرتبط است:
- بیماری پیرونی (Peyronie’s Disease)
این وضعیت با ایجاد بافت اسکار (بافت فیبری سفت) در داخل آلت تناسلی مشخص میشود. این بافت اسکار در هنگام نعوظ، باعث ایجاد انحنای دردناک، بدشکلی یا حتی کوتاه شدن آلت تناسلی میشود.
اگر هنگام نعوظ متوجه یک انحنای جدید و دردناک شدهاید، باید برای تشخیص به پزشک اورولوژیست مراجعه کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
هرگز نباید منتظر بمانید تا مشکلات جنسیتان شدید یا غیرقابل تحمل شوند. متخصصان توصیه میکنند که بهمحض مشاهده اولین تغییرات در عملکرد جنسی یا میل جنسی خود، به پزشک عمومی، متخصص اورولوژی یا غدد مراجعه کنید:
- ناتوانی مکرر در دستیابی یا حفظ نعوظ کافی.
- کاهش قابل توجه در میل یا علاقه به فعالیت جنسی.
- تغییر در فرایند انزال (مانند انزال خشک).
- قرمزی، خارش، ترشح غیرعادی یا درد در ناحیه تناسلی.
توصیهای از تیم دارو دات کام به شما
دوست عزیز، اگر با دیابت زندگی میکنید و متوجه شدهاید که این بیماری بر سلامت جنسی شما تاثیر گذاشته است، بدانید که تنها نیستید و این یک اتفاق کاملا شایع و قابل انتظار در مردان دیابتی است.
مراجعه به متخصصان (مانند متخصص غدد، اورولوژیست یا مشاور جنسی) میتواند درهایی را به روی درمانهای موثر باز کند.
پیش از روی آوردن به دارو یا جراحی، تقویت پایههای سلامتی را در اولویت قرار دهید. کاهش وزن، ترک سیگار و داشتن فعالیت بدنی منظم، ارزشمندترین سرمایهگذاریها برای بازگرداندن عملکرد جنسی طبیعی هستند. این تغییرات سالم به بدن شما فرصت میدهند تا بهتدریج آسیبهای احتمالی را ترمیم کرده و توان خود را بازیابد.
منابع مقاله:
Healthymale | diabetes | healthline | diabetes | betterhealth | webmd | healthline | ncbi | healthcare | sciencedirect | pubmed | medicalnewstoday | keckmedicine | maxhealthcare






















نظرات