علائم دیابت چیست؟ راهنمای جامع علائم انواع مختلف دیابت

علائم رایج دیابت

بیماری دیابت زمانی رخ می‌دهد که قند خون، بیش از حد بالا باشد. انوع مختلفی از دیابت وجود دارد اما دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2، شایع‌ترین انواع این بیماری هستند و نشانه مهم هر دوی آنها، تشنگی شدید است. در ادامه، سایر علائم رایج دیابت را آورده‌ایم:

• تکرر ادرار به‌ویژه در شب
• کاهش وزن بدون دلیل
• گرسنگی زیاد، تاری دید
• بی‌حسی یا گزگز دست و پا
• خستگی زیاد
• خشکی شدید پوست
• زخم‌هایی که دیر خوب می‌شوند
• ابتلا به عفونت‌های مکرر بیش از حد معمول

متن انگلیسی:

Diabetes can affect every part of the body, including the skin. In fact, skin problems are sometimes the first sign that a person has diabetes.

ترجمه متن:

دیابت می‌تواند تمام بخش‌های بدن از جمله پوست را تحت تاثیر قرار دهد. در واقع، مشکلات پوستی گاهی اولین نشانه‌ای هستند که نشان می‌دهند یک فرد ممکن است دیابت داشته باشد. منبع

علائم اولیه دیابت چیست؟

اولین علائم دیابت ممکن است به‌تدریج یا به‌صورت ناگهانی ظاهر شوند و در هر دو نوع دیابت دیده می‌شوند. از آنجا که این نشانه‌ها، به‌ویژه در دیابت نوع ۲ گاهی خفیف هستند، ممکن است نادیده گرفته شوند:

• تشنگی بیش از حد و تکرر ادرار
• خستگی غیرعادی
• تاری دید
• گرسنگی بیش از حد حتی پس از غذا خوردن
• بهبود آهسته زخم‌ها

برای پاسخ به این سوال که چرا زخم‌ها در افراد دیابتی دیرتر بهبود پیدا می‌کنند، مطلب زیر را مطالعه کنید:

علائم مزمن دیابت چیست؟

وقتی دیابت برای مدت طولانی کنترل نشود، علائم مزمن آن ظاهر می‌شوند و نشان‌دهنده آسیب به رگ‌های خونی، اعصاب یا اندام‌ها هستند. این دسته از علائم، نیاز فوری به مراقبت پزشکی دارند.

از مهم‌ترین نشانه‌های مزمن دیابت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مشکلات گردش خون و آسیب عصبی؛ قند خون بالا می‌تواند رگ‌های کوچک چشم‌ها، کلیه‌ها و قلب را تحت تأثیر قرار دهد و باعث مشکلاتی مثل رتینوپاتی دیابتی شود.
• زخم‌های مزمن به‌ویژه در پاها؛ به دلیل کاهش جریان خون و آسیب عصبی دیر بهبود می‌یابند.
• عفونت‌های مکرر؛ به ویژه در پوست یا عفونت در دستگاه ادراری، که نشانه کنترل‌نشده بودن دیابت است.

علائم دیابت نوع ۱

در دیابت نوع 1، بدن شما به اندازه کافی انسولین تولید نمی‌کند. این بیماری معمولاً در کودکان و جوانان تشخیص داده می‌شود، اما ممکن است در هر سنی رخ دهد.

علائم دیابت نوع ۱ معمولاً به‌صورت ناگهانی و شدید ظاهر می‌شوند. نشانه‌های قطعی دیابت نوع ۱ شامل موارد زیر است:

• احساس تشنگی بیشتر از حد معمول
• ادرار کردن زیاد
• شب‌ادراری در کودکانی که قبلاً شب‌ها تخت خود را خیس نمی‌کردند
• احساس گرسنگی شدید
• کاهش وزن بدون تلاش
• احساس تحریک‌پذیری یا تغییرات خلقی دیگر
• احساس خستگی و ضعف
• تاری دید

علائم دیابت نوع ۲

در دیابت نوع 2 که شایع‌ترین نوع دیابت است، بدن انسولین را به درستی استفاده نمی‌کند. احتمال ابتلا به این بیماری در صورت اضافه وزن، چاقی یا وجود سابقه خانوادگی دیابت افزایش پیدا می‌کند.

علائم دیابت نوع ۲ در بیشتر موارد، به‌تدریج ظاهر می‌شوند و ممکن است سال‌ها نادیده گرفته شوند؛ زیرا اغلب خفیف هستند. برخی از علائم دیابت نوع ۲ شامل موارد زیر هستند:

• خستگی مداوم
• عفونت‌های مکرر، به‌ویژه عفونت‌های پوستی یا ادراری
• افزایش وزن یا چاقی (در برخی موارد)
• تشنگی و تکرر ادرار

برخلاف دیابت نوع ۱، علائم دیابت نوع ۲ ممکن است به دلیل خفیف بودن تا زمان بروز عوارض جدی تشخیص داده نشوند. سبک زندگی سالم، مانند رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم، می‌تواند به پیشگیری و مدیریت این بیماری کمک کند.

برای آشنایی با نحوه ورزش در افراد مبتلا به دیابت مطلب زیر را مطالعه کنید:

علائم دیابت عصبی

دیابت عصبی یا نوروپاتی دیابتی (Diabetic neuropathy)؛ زمانی رخ می‌دهد که قند خون بالا به اعصاب بدن آسیب می‌رساند. این مشکل معمولا در پاها و دست‌ها شایع‌تر است و می‌تواند کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار دهد. برخی از نشانه‌های نوروپاتی دیابتی، شامل موارد زیر است:

• بی‌حسی یا گزگز در دست‌ها و پاها؛ این احساس شبیه سوزن‌سوزن شدن است و معمولاً در شب‌ها تشدید می‌شود.
• درد یا سوزش؛ برخی افراد درد شدیدی را در نواحی تحت تأثیر تجربه می‌کنند.
• از دست دادن حس تعادل؛ آسیب عصبی می‌تواند حس موقعیت بدن را مختل کند و خطر زمین خوردن را افزایش دهد.

نوروپاتی دیابتی شایع‌ترین عارضه دیابت است که 50 درصد از بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 و 2 را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در بین تمام درمان‌ها، کنترل قند خون مهمترین عامل برای کند کردن پیشرفت نوروپاتی است.

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌

علائم دیابت در زنان

دیابت می‌تواند در گروه‌های سنی و جنسیتی مختلف، علائم متفاوتی داشته باشد. مثلا برخی علائم از جمله موارد زیر، مخصوص زنان هستند:

• عفونت‌های قارچی مکرر
• عفونت‌های دستگاه ادراری (UTI)
• خشکی واژن به‌خصوص در نوروپاتی دیابتی
• سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)

علائم دیابت در مردان

علاوه بر علائم رایج دیابت که ذکر شد، چند مورد از علامت دیابت در مردان که رایج هستند را در ادامه، می‌آوریم:

• کاهش میل جنسی
• اختلال در نعوظ
• برفک تناسلی
• کاهش توده عضلانی

علائم دیابت در کودکان

شایع‌ترین علائم دیابت نوع ۱ در کودکان عبارتند از:

• شب‌ادراری
• کاهش وزن بدون دلیل
• خستگی
• تحریک‌پذیری
• تشنگی زیاد

علائم دیابت نوع ۲ در کودکان مشابه دیابت نوع ۱ هستند، اما ممکن است کمتر واضح باشند و آهسته‌تر بروز پیدا کنند.

علائم دیابت در نوجوانان

در نوجوانان نیز علائم دیابت، مشابه بزرگسالان است اما اغلب، با نشانه‌های زیر بروز پیدا می‌کند:

• بی‌حوصلگی و تغییرات خلقی
• کاهش تمرکز در مدرسه
• خستگی شدید
• کاهش وزن
• افزایش اشتها همراه با کاهش وزن

علائم قند خون بالا در چهره چیست؟

قند خون بالا می‌تواند منجر به تغییرات پوستی خاصی روی چهره شود. به عنوان مثال زانتلاسما (Xanthelasma) که به صورت برآمدگی‌های زردرنگ و صاف روی پلک‌ها ظاهر می‌شود، ممکن است نشان‌دهنده سطوح بالای چربی خون باشد که اغلب با دیابت کنترل‌نشده مرتبط است.

این علائم لزوما به‌طور مستقیم قند خون بالا را نشان نمی‌دهند، بلکه بیشتر با دیابت که با سطوح بالای قند خون مشخص می‌شود، مرتبط هستند.

اگر این علائم را مشاهده کردید، مشورت با پزشک برای تشخیص دقیق و بررسی بیشتر ضروری است.

آیا دیابت می‌تواند باعث سردرد شود؟

بله. سردرد ممکن است علامتی از افت قند خون یا هیپوگلیسمی (Hypoglycemia) باشد. یعنی زمانی رخ می‌دهد که سطح قند یا گلوکز خون به‌شدت کاهش یابد.

چه زمانی برای علائم دیابت باید به دکتر مراجعه کنیم؟

تشخیص زودهنگام دیابت با تست قند خون ناشتا یا آزمایش A1C از عوارض جدی مانند بیماری‌های قلبی و کلیوی جلوگیری می‌کند. بر اساس علائم، لازم است به متخصص غدد و متابولیسم یا متخصص داخلی مراجعه و اقدامات زیر را انجام دهید:

• تشنگی شدید و تکرر ادرار: انجام آزمایش قند خون در اولین فرصت
• کاهش وزن غیرعادی: مراجعه فوری به پزشک
• خستگی مداوم و تاری دید: بررسی قند خون در هفته‌های آینده
• زخم‌هایی که دیر خوب می‌شوند: مشاوره با متخصص غدد یا پزشک عمومی

توصیه‌ای از تیم دارو دات کام به شما

مواجهه با علائم دیابت ممکن است در ابتدا نگران‌کننده و چالش‌برانگیز به نظر برسد، اما این آغاز یک مسیر جدید برای مراقبت از خود و سلامتی‌تان است. دیابت شما را تعریف نمی‌کند؛ شما همچنان همان فرد قوی و توانمندی هستید که می‌توانید با آگاهی و حمایت درست، زندگی پرنشاط و سالمی داشته باشید.

مدیریت دیابت نیازمند یادگیری و سازگاری است. با صبر و تمرین، راه‌های هماهنگی با نیازهای بدن‌تان را پیدا خواهید کرد. به خودتان زمان بدهید و از مشورت با پزشکان و متخصصان تغذیه غافل نشوید. شما تنها نیستید؛ خانواده، دوستان و تیم پزشکی‌تان در این سفر همراه شما هستند. هر زمان که احساس کردید به حمایت نیاز دارید، حتما درخواست کمک کنید.

اگر سوالی دارید، در انتها و در بخش نظرات مطرح کنید و با ما به اشتراک بگذارید.