بهترین دارو برای رفلاکس معده چیست؟

بهترین دارو برای رفلاکس معده به علائم شما بستگی دارد.
بسته به شدت علائم و شرایط بیمار، داروهای مختلفی از جمله آنتیاسیدها، مسدودکنندههای گیرنده هیستامین، مهارکنندههای پمپ پروتون و پروکینتیکها مورد استفاده قرار میگیرند.
در میان این گروهها، تحقیقات و تجارب بالینی نشان داده است که مهارکنندههای پمپ پروتون مانند امپرازول و پنتوپرازول بیشترین اثربخشی را در کاهش علائم و حتی ترمیم آسیبهای مری ناشی از اسید معده دارند.
در این مطلب از دارو دات کام، به بررسی این داروها میپردازیم تا درک بهتری از این موضوع پیدا کنید.
بهترین دارو برای رفلاکس اسید و رفلاکس معده به مری چیست؟
مهارکنندههای پمپ پروتون (PPIs)، مانند امپرازول، به عنوان بهترین دارو برای درمان رفلاکس معده به مری (GERD) شناخته میشوند. این دسته از داروها معمولاً اثربخشی بیشتری نسبت به مسدودکنندههای گیرنده هیستامین از خود نشان میدهند. به طور معمول، یک دوره مصرف PPIs برای ۴ تا ۱۲ هفته تجویز میگردد. حتماً پیش از شروع یا ادامه مصرف، با پزشک خود در مورد خطرات بلندمدت و عوارض جانبی احتمالی استفاده از PPI ها مشورت کنید.
انواع داروهای مورد استفاده برای درمان رفلاکس معده کدامند؟
داروهایی که برای درمان بیماری رفلاکس معده به مری (GERD) تجویز میشوند، عمدتاً با هدف کاهش میزان اسید در معده شما عمل میکنند.
چندین دسته مختلف از این داروها بدون نسخه پزشک قابل تهیه هستند، که شامل موارد زیر میشوند:
- آنتیاسیدها: این ترکیبات با خنثی کردن اسید معده، اثر خود را اعمال میکنند.
- مسدودکنندههای هیستامین: این داروها میزان اسیدی را که معده شما تولید میکند، کاهش میدهند.
- مهارکنندههای پمپ پروتون (PPIs): این دسته نیز به نوبه خود با کاهش تولید اسید در معده کار میکنند.
- پروکینتیکها (Prokinetics): این دسته با تقویت اسفنکتر تحتانی مری و تسریع تخلیه محتویات معده عمل میکنند.
گاهی اوقات، برای درمان علائم رفلاکس معده به مری (GERD) ممکن است ترکیبی از داروها تجویز شود. به عنوان مثال، مصرف همزمان یک آنتیاسید و یک مسدود کننده هیستامین میتواند مفید باشد؛ آنتیاسید ابتدا اسید معده را خنثی میکند و سپس مسدودکننده هیستامین تولید اسید بیشتر را محدود میسازد. در صورت استفاده از این رویکرد، پزشک شما ترکیب مناسب داروها را پیشنهاد خواهد داد.
اگر میخواهید علتهای ریفلاکس معده را بهتر بشناسید، پیشنهاد میکنیم مقاله زیر را مطالعه کنید:

۱. آنتی اسیدها
این دسته از داروها مستقیماً اسید معده را خنثی کرده و تسکینی سریع، هرچند موقت، فراهم میکنند. آنتیاسیدها معمولاً در دوزهای مکرر و بر اساس نیاز مصرف میشوند و بیشتر آنها بدون نسخه در دسترس هستند.
نکته مهم اینجاست که باید در مصرف بیش از حد آنتیاسیدها در مدت زمان کوتاه، حتی برای درمان GERD، احتیاط کرد؛ زیرا ماده اصلی تشکیلدهنده آنها کربنات کلسیم است که برای کاهش سطح اسید در دستگاه گوارش طراحی شده.
تجمع کربنات کلسیم در موارد مصرف بسیار زیاد یا بیماری های زمینه ای شدید کلیوی یا قلبی میتواند علائم متعددی ایجاد کند که برخی از آنها حتی ممکن است نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشند. دوز توصیه شده روزانه برای محصولاتی که حاوی کربنات کلسیم هستند، مانند Tums، بر روی برچسب محصول قید شده است.
اگر متوجه شدید که برای کنترل علائم خود دائماً مجبور هستید از حداکثر دوز مجاز روزانه آنتیاسیدها فراتر روید، شاید زمان آن رسیده باشد که با پزشک خود در مورد درمانهای جایگزین یا تکمیلی برای GERD صحبت کنید. برخی از انواع آنتی اسیدها شامل موارد زیر است :
- کربنات کلسیم
- هیدروکسید آلومینیوم و منیزیم
- بیکربنات سدیم(منبع )
عوارض
بسیاری از آنتیاسیدها حاوی کلسیم هستند. مصرف بیش از حد یا طولانیتر از زمان توصیهشده این داروها میتواند منجر به دریافت بیش از حد کلسیم شود. کلسیم اضافی میتواند باعث بروز علائمی چون:
- تهوع
- استفراغ
- تغییرات در وضعیت ذهنی
- سنگ کلیه
گردد. همچنین، کلسیم بیش از حد میتواند منجر به آلکالوز شود.
چنانچه احساس میکنید برای تسکین علائم نیاز به مصرف زیاد آنتیاسید دارید، این موضوع میتواند نشانهای از یک وضعیت پزشکی دیگر باشد. اگر آنتیاسید را طبق دستور مصرف کردهاید و بهبودی حاصل نشده است، حتماً با پزشک خود مشورت نمایید.
تداخلات دارویی
آنتیاسیدها میتوانند با عملکرد سایر داروها تداخل داشته باشند. اگر داروهای دیگری مصرف میکنید، پیش از استفاده از آنتیاسیدها، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
برخی آنتیاسیدها حاوی آسپرین هستند. سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) در ژوئن ۲۰۱۶ نسبت به این نوع آنتیاسیدها هشدار ایمنی صادر کرد. این هشدار به دلیل گزارشهای خونریزی جدی مرتبط با آنتیاسیدهای حاوی آسپرین ارائه شد.
اگر داروی دیگری مصرف میکنید که خطر خونریزی را در شما افزایش میدهد، مانند داروهای ضدانعقاد یا ضد پلاکت ، نباید این آنتیاسیدها را مصرف کنید.
حتماً پیش از مصرف آنتیاسیدهای حاوی آسپرین، با پزشک خود در موارد زیر صحبت کنید:
- داشتن سابقه زخم معده یا اختلالات خونریزی
- بالای ۶۰ سال سن
- مصرف سه یا بیشتر نوشیدنی الکلی در روز
برای آشنایی با روشهای مختلف درمان رفلاکس، مطلب زیر را نیز بخوانید:

۲. مسدودکنندههای هیستامین
مادهای شیمیایی به نام هیستامین، سلولهای پوشش داخلی معده را برای تولید اسید هیدروکلریک تحریک میکند. افزایش بیش از حد این اسید میتواند عامل بروز بیماریهایی چون رفلاکس معده به مری (GERD) و سایر شرایط دردناک باشد.
داروهای مسدود کننده هیستامین با اتصال به گیرندههای هیستامین در معده، میزان اسیدی را که پوشش معده ترشح میکند، کاهش میدهند. این عمل به تسکین علائم ناشی از تولید بیش از حد اسید معده کمک میکند.
این دسته از داروها معمولاً ظرف مدت ۶۰ دقیقه اثر می گذارند و اثرات آنها میتواند بین ۴ تا ۱۰ ساعت باقی بماند.
مسدودکنندههای H2 قادرند چندین مشکل سلامتی را درمان یا پیشگیری کنند، از جمله:
- سوزش سر دل
- رفلاکس معده به مری
- زخمهای دوازدهه و معده
- خونریزی دستگاه گوارش فوقانی
- بیماریهای ناشی از ترشح بیش از حد اسید معده، مانند سندرم زولینگر-الیسون
- برخی از انواع این دارو ها شامل موارد زیر است :
- فاموتیدین
- رانیتیدین
- سایمتیدین
- نیزاتیدین
عوارض
عوارض جانبی مصرف مسدودکنندههای H2 نسبتاً نادر هستند و معمولاً خفیف میباشند. این عوارض میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- خستگی و خوابآلودگی
- اسهال
- یبوست
- سردرد
- دردهای عضلانی
در موارد نادر، مسدودکنندههای گیرنده H2 ممکن است عوارض جانبی جدیتری ایجاد کنند، از جمله:
- پوست تاولزده، گرم یا پوستهپوسته شده
- تغییرات در بینایی
- گیجی
- تحریکپذیری و بیقراری
- مشکل در تنفس و خسخس سینه
- احساس سنگینی یا تنگی در قفسه سینه
- ضربان قلب نامنظم
- توهم و افکار خودکشی
اگر هر یک از این علائم یا علائم دیگری را تجربه کردید که مشکوک هستید ناشی از مصرف مسدود کننده گیرنده هیستامین است، بهتر است با پزشک خود صحبت کنید.
تداخلات دارویی
تمام چهار نوع مسدود کننده هیستامین تایید شده، به شیر مادر منتقل میشوند و پژوهشگران هنوز در حال بررسی ایمنی مصرف آنها برای افراد باردار یا شیرده هستند. در این زمینه، پزشک میتواند راهنماییهای دقیقتری ارائه دهد.
مسدودکنندههای هیستامین همچنین میتوانند با سایر داروها تداخل داشته باشند. به عنوان مثال، داروی سایمتیدین ممکن است اثربخشی برخی داروهای مسکن را تغییر دهد. همچنین میتواند متابولیسم وارفارین را در بدن کاهش دهد.
این داروها میتوانند بر توانایی بدن در جذب ویتامین B12، ویتامین D، فولات و برخی دیگر از مواد مغذی تأثیر بگذارند. علاوه بر این، افرادی که مسدودکنندههای هیستامین و مکملهای منیزیم را همزمان مصرف میکنند، باید این دو را در زمانهای متفاوتی از روز مصرف کنند تا خطر تداخلات کاهش یابد.
به طور کلی، هر فردی که قصد مصرف مسدود کننده H2 را دارد، باید ابتدا با یک متخصص مراقبتهای بهداشتی مشورت کند. این داروها معمولاً ایمن تلقی میشوند و درصد کمی از مصرفکنندگان این تداخلات را تجربه میکنند.
۳. مهارکنندههای پمپ پروتون
مهارکنندههای پمپ پروتون (PPIs) با مهار و کاهش تولید اسید معده در افرادی که از رفلاکس اسید رنج میبرند، عمل میکنند.PPIs به آنزیمی در پوشش معده که هیدروژن-پتاسیم آتوپاز نام دارد، متصل میشوند. این عمل از دخالت آنزیم در تولید ترشح اسید جلوگیری میکند. PPIs به این ترتیب علائم رفلاکس اسید را بهبود میبخشند و همچنین به ترمیم بافت آسیبدیده مری کمک میکنند.
با این حال، PPIs تولید اسید را به طور کامل مهار نمیکنند. شما همچنان به مقداری اسید برای هضم غذایی که میخورید، نیاز دارید.
ممکن است تسکین علائم GERD با مصرف PPI نسبت به آنتیاسیدها یا مسدودکنندههای گیرنده H2 که معمولاً طی یک ساعت اثر میکنند، زمان بیشتری ببرد. با این حال، تسکین علائم ناشی از PPIs به طور کلی طولانیتر باقی میماند.
برخی از انواع این دارو ها شامل موارد زیر است :
- پنتورازول
- لانزوپرازول
- امپرازول
- اس امپرازول(منبع)
عوارض
بیشتر افراد میتوانند بدون هیچ مشکلی از PPIs استفاده کنند. اگرچه عوارض جانبی در مجموع نادر هستند، اما شایعترین آنها عبارتند از:
- نفخ
- درد شکم
- اسهال
- حالت تهوع
- سردرد
افرادی که با یک نوع PPI دچار عوارض جانبی میشوند، ممکن است با تغییر به یک برند متفاوت، مشکلشان برطرف شود.
با این حال، مصرف طولانیمدت PPIs ممکن است با برخی خطرات احتمالی همراه باشد، از جمله:
- شکستگی در استخوانهای مچ دست، لگن و ستون فقرات
- هیپرگاسترینمی ، یا سطوح بالای هورمونی که تولید اسید معده را تحریک میکند
- عفونت ریه اکتسابی از جامعه
- هیپومنیزیمی ، یا سطح بسیار پایین منیزیم
- سطوح پایین ویتامین B12
- التهاب و آسیب ناگهانی کلیهها
تا زمانی که تحقیقات بیشتری در مورد چگونگی تأثیر PPIs بر بدن در طول زمان انجام شود، پزشکان باید هنگام تجویز طولانیمدت آنها، احتیاط لازم را بعمل آورند.
۴. عوامل پروکینتیک
داروهای پروکینتیک گروهی از داروها هستند که در کنترل رفلاکس اسیدی بهویژه در موارد شدید بیماری رفلاکس معده به مری (GERD) نقش دارند. این داروها با تقویت عملکرد اسفنکتر تحتانی مری و همچنین تسریع تخلیه محتویات معده، به کاهش علائم بیماری کمک میکنند.
واژهی «پروکینتیک» در اصل به معنای «تشویق به حرکت» است. بنابراین، این داروها در درمان اختلالاتی که با کاهش یا اختلال در حرکات معده همراه هستند ــ یعنی شرایطی که معده قادر به انتقال صحیح غذا نیست ــ میتوانند بسیار سودمند باشند.
برخی از انواع این دارو ها شامل موارد زیر است :
- متوکلوپرامید
- دومپریدون
عوارض
هر داروی پروکینتیک میتواند عوارض جانبی متفاوتی داشته باشد، اگرچه در برخی موارد همپوشانی میان آنها دیده میشود. به طور کلی، این داروها ممکن است باعث مشکلاتی مانند گرفتگی شکمی، استفراغ، اسهال یا عوارض جسمی نظیر حرکات غیرارادی و اسپاسمهای عضلانی شوند.
متوکلوپرامید همچنان به شکل قرص و محلول خوراکی در دسترس است. با این حال، کارایی آن به دلیل بروز عوارض جانبی جدی محدود شده است.
این عوارض میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- افسردگی
- پارکینسونیسم
- هیپرپرولاکتینمی
این عوارض بیشتر در بیمارانی مشاهده میشود که بیش از سه ماه از این دارو استفاده میکنند. همچنین توصیه میشود افرادی که متوکلوپرامید مصرف میکنند، هنگام رانندگی یا کار با ماشینآلات و تجهیزات سنگین نهایت احتیاط را به خرج دهند. همچنین دومپریدون در بسیاری از کشورها محدودیت مصرف به دلیل خطر طولانی شدن QT و آریتمی دارد.
داروهای تجویزی برای رفلاکس معده کدامند؟
گزینههای درمانی قویتر برای GERD شامل موارد زیر هستند:
- مهارکنندههای پمپ پروتون با دوز تجویزی بالاتر . این گروه شامل امپرازول و لانسوپرازول واس امپرازول با دوز بالاتر میشود.
گرچه این داروها معمولاً بهخوبی تحمل میشوند، اما میتوانند باعث اسهال، سردرد، تهوع یا در موارد نادر منجر به کاهش سطح ویتامین B12 یا منیزیم شوند. - مهارکنندههای گیرنده هیستامین با دوز تجویزی بالاتر. این گروه شامل فاموتیدین و نیزاتیدین با دوز بالاتر است. عوارض جانبی این داروها معمولاً خفیف بوده و بهخوبی تحمل میشوند.
- مهارکنندههای اسید رقابتی با پتاسیم (Potassium-competitive acid blockers یا P-CABs). این دستهی جدید از داروها ممکن است برای افرادی که رفلاکس اسیدی شدید دارند و به سایر درمانها پاسخ ندادهاند توصیه شود. نمونههای آن شامل وونوپرازان و تگوپرازون است.
داروهای بدون نسخه برای رفلاکس معده چیست؟
گزینههای موجود عبارتند از:
- آنتیاسیدها که اسید معده را خنثی میکنند. آنتیاسیدهای حاوی کلسیم کربنات مانند آلومینیوم/منیزیم هیدروکسید وکلسیم کربنات و میتوانند تسکین سریعی ایجاد کنند. با این حال، آنتیاسیدها بهتنهایی قادر به ترمیم مری ملتهب و آسیبدیده در اثر اسید معده نیستند.
- داروهایی برای کاهش تولید اسید. این داروها که با نام مهارکنندههای گیرنده هیستامین شناخته میشوند، شامل سایمتیدین ، فاموتیدین و نیزاتیدین هستند. اثر این داروها سریعتر از آنتیاسیدها آغاز نمیشود، اما تسکینی طولانیتر ایجاد کرده و میتوانند تا ۱۲ ساعت تولید اسید معده را کاهش دهند. نسخههای قویتر این داروها با تجویز پزشک در دسترس هستند.
- داروهایی که تولید اسید را متوقف کرده و به ترمیم مری کمک میکنند. این دسته با نام مهارکنندههای پمپ پروتون شناخته میشوند و نسبت به مهارکننده های هیستامین اثر قویتری دارند. این داروها علاوه بر مهار اسید، فرصت لازم برای ترمیم بافت آسیبدیده مری را نیز فراهم میکنند. نمونههای بدون نسخه آن شامل پنتوپرازول و امپرازول و لانسوپرازول هستند.
اگر تصمیم به استفاده از داروهای بدون نسخه برای GERD دارید، حتماً این موضوع را به پزشک یا ارائهدهنده خدمات درمانی خود اطلاع دهید.
برای آشنایی با روشهای مختلف درمان رفلاکس، مقاله زیر را نیز بخوانید:

توصیهای از تیم دارو دات کام به شما
اگرچه مهارکنندههای پمپ پروتون معمولاً به عنوان موثرترین گزینه برای درمان رفلاکس شناخته میشوند، اما انتخاب بهترین دارو برای هر فرد باید بر اساس شرایط پزشکی، شدت بیماری و نظر پزشک معالج باشد.
مصرف خودسرانه یا طولانیمدت این داروها بدون نظارت متخصص میتواند با عوارضی همراه باشد. بنابراین، توصیه میکنیم پیش از شروع یا تغییر داروی خود حتماً با پزشک مشورت کنید.
منابع مقاله:
healthline | nm | nyulangone | niddk | gerdhelp | medicalnewstoday | medicalnewstoday | healthline | drugs | hopkinsmedicine | clevelandclinic | webmd | mayoclinic | healthline | healthline | healthline

























