آیا زنان واقعاً باید کار خود را بر اساس چرخه‌های ماهانه تنظیم کنند؟
صحنه آشنایی است: یک روز مانده به پریود، بدون دلیل به هق‌هق می‌افتید.
اما آیا راهی وجود دارد که به جای جنگیدن با این نوسانات هورمونی، با آن‌ها همگام شویم؟
ترند جدیدی به نام «همگام‌سازی چرخه قاعدگی» ادعا می‌کند که پاسخ مثبت است، اما متخصصان در مورد خطرات پنهان آن هشدار می‌دهند.
آن‌چه زنان هر ماه تجربه می‌کنند
هر کسی که قاعدگی را تجربه کرده باشد، با این فراز و نشیب‌های احساسی ۲۸ روزه آشناست. از یک هفته گرفتگی عضلات و سنگینی، تا دو هفته باشکوه که احساس «عادی» بودن می‌کنید، و سپس هفته منتهی به «موج سرخ» بعدی که اغلب با خلق و خوی پایین، تحریک‌پذیری و انرژی کم همراه است.
این تغییرات به چهار مرحله متمایز چرخه شما مرتبط است: قاعدگی، فولیکولی، تخمک‌گذاری و لوتئال. هر کدام از این مراحل تحت تأثیر نوسان هورمون‌هایی مانند استروژن و پروژسترون هستند.
دکتر آنا کانتلی، متخصص یائسگی، توضیح می‌دهد: «انرژی معمولاً در دوران قاعدگی که هورمون‌ها پایین هستند، کمتر است و با افزایش استروژن در مرحله فولیکولی و اوج تخمک‌گذاری، افزایش می‌یابد. در فاز لوتئال، افزایش و سپس کاهش پروژسترون می‌تواند منجر به خستگی و علائم PMS شود.»
چرا این موضوع اهمیت دارد؟
شدت این نوسانات می‌تواند زندگی روزمره را مختل کند. دکتر اندرو ام نوویک، روانپزشک، می‌گوید این زنان «اغلب احساس می‌کنند دو زندگی جداگانه دارند» که می‌تواند کار و روابط را به شدت مختل کند.
حتی در موارد خفیف‌تر، تأثیر آن بر محیط کار قابل توجه است. گزارشی در سال ۲۰۲۳ در بریتانیا نشان داد که ۶۹ درصد از زنان به دلیل قاعدگی، تجربیات بدی در محل کار داشته‌اند و بیش از نیمی از آن‌ها مجبور به غیبت از کار شده‌اند.
اگر می‌خواهید درباره آزمایش‌های هورمونی زنان و نحوه تفسیر نتایج آن بیشتر بدانید، مقاله زیر را بخوانید:
«همگام‌سازی چرخه»: راه‌حل جدید یا ترند زودگذر؟
با توجه به این چالش‌ها، جای تعجب نیست که روندی به نام «همگام‌سازی چرخه قاعدگی» (Cycle Syncing) در رسانه‌های اجتماعی فراگیر شده است. فرض این است که زنان باید روال کاری و ورزشی خود را با الگوهای ماهانه‌شان تطبیق دهند. شاید یک ارائه بزرگ را برای مرحله پرانرژی تخمک‌گذاری برنامه‌ریزی کنید، یا کارهای عمیق و متمرکز را به فاز لوتئال موکول کنید.
این ایده با ظهور اپلیکیشن‌های متعدد ردیابی قاعدگی مانند Clue، Flo و پلتفرم‌های تخصصی‌تری مانند Phyt Woman (برای ورزشکاران) و 28 (برای تناسب اندام) تقویت شده است. به نظر می‌رسد هورمون‌های زنان بالاخره به مرکز توجه رسیده‌اند.
این تئوری چگونه کار می‌کند؟
اولین قدم «آگاهی از چرخه» است که به گفته دکتر کورنلیا هاینر، رئیس بخش علمی Clue، حداقل سه ماه طول می‌کشد.
دکتر کانتلی موافق است: «درک اینکه چگونه هورمون‌ها بر خلق و خو، انرژی و تمرکز شما تأثیر می‌گذارند، می‌تواند به شما کمک کند تا هوشمندانه‌تر برنامه‌ریزی کنید، فرسودگی شغلی را کاهش دهید و کارآمدتر باشید.»
بسیاری از کاربران گزارش می‌دهند که در مرحله فولیکولی (درست قبل از تخمک‌گذاری) بیشترین خلاقیت و انگیزه را دارند. دکتر هاینر می‌گوید: «این می‌تواند زمان خوبی برای طوفان فکری باشد.» در مقابل، فاز لوتئال ممکن است برای کارهای جزئی‌تر و تمرکز عمیق مناسب‌تر باشد.
چرا محیط‌های کاری با این روند همراه نیستند؟
اگر این روش اینقدر مؤثر است، چرا ساختارهای کاری ما تغییر نمی‌کنند؟ لیا کریستین، روانشناس و مدیرعامل THOH، پاسخ ساده‌ای دارد: «ما هنوز در دنیای مردانه زندگی می‌کنیم. مدل ۹ تا ۵، یک خط ثابت از بهره‌وری را فرض می‌کند، اما انرژی زنان چرخه‌ای است، نه خطی.»
هشدار دانشمندان: آیا علم این ادعاها را تأیید می‌کند؟
اینجاست که داستان پیچیده می‌شود. واقعیت علمی پشت این ترند اینستاگرامی، بسیار آشفته‌تر است.
نانت سانتورو، متخصص زنان و زایمان، می‌گوید آزمایش‌های زیادی در دهه ۱۹۷۰ انجام شد و نتیجه این بود که: «خیر، عملکرد شناختی به طور سیستماتیک تحت تأثیر چرخه قاعدگی قرار نمی‌گیرد.» در واقع، این مطالعات نشان دادند که اگرچه درک یک زن از عملکردش تغییر می‌کند، اما عملکرد عینی او ثابت می‌ماند.
یک متاآنالیز جدید نیز به این نتیجه رسید که تحقیقات «از افسانه‌هایی مبنی بر تغییر توانایی‌های شناختی زنان در طول چرخه پشتیبانی نمی‌کند.» همزمان، تحقیقات دانشگاه مک مستر این نظریه را که تنظیم تمرینات ورزشی با چرخه قاعدگی باعث عضله‌سازی بیشتر می‌شود، رد کرد.
پرکاری تیروئید می‌تواند روی چرخه قاعدگی تاثیر بگذارد؛ برای جزئیات بیشتر مقاله زیر را بخوانید:
بالاخره حقیقت چیست؟
بخشی از مشکل، ساده‌سازی بیش از حد تغییرات هورمونی است. دکتر نوویک هشدار می‌دهد که هورمون‌ها «بخشی از یک داستان بسیار بزرگتر» هستند. عواملی مانند خواب، سلامت روان، ورزش و تغذیه، تأثیرات بسیار قوی‌تری دارند.
او می‌گوید: «اشتباه است که فکر کنیم هورمون‌ها کلید همه خلق و خوها، انگیزه‌ها یا چالش‌های ما هستند. »
خطر تقویت کلیشه‌ها
بزرگترین نگرانی کارشناسان این است که «همگام‌سازی چرخه» می‌تواند به کلیشه‌های جنسیتی سمی دامن بزند.
دکتر سانتورو می‌گوید: «من نگرانم که این نوع روند، این دیدگاه را تقویت کند که زنان قادر به عملکرد مداوم نیستند و این منجر به نظرات منفی در مورد زنان در نقش‌های رهبری می‌شود.» او با کنایه اضافه می‌کند: «جالب است که مردان نیز بر اساس ریتم‌های زیستی تغییراتی در عملکرد دارند، اما به آن‌ها پرداخته نمی‌شود، زیرا فرض بر این است که مردان همیشه متعادل هستند.»
نتیجه این تئوری چیست؟
در نهایت، متخصصان موافقند که هر ابزاری برای درک بهتر بدنمان مفید است، به شرطی که متعادل استفاده شود. همگام‌سازی چرخه نباید به چوب دیگری برای سرزنش خودمان تبدیل شود.
دکتر هاینر می‌گوید: «این رویکرد می‌تواند بسیار مثبت باشد وقتی برای خودآگاهی و توانمندسازی استفاده شود. با این حال، هیچ کس نباید برای «بهینه‌سازی» تحت فشار باشد.»
همانطور که دکتر نوویک اشاره می‌کند: «چیزهای زیادی وجود دارد که به عنوان توانمندسازی زنان فروخته می‌شود، اما در واقع، فشار و کمال‌گرایی اضافی را ترویج می‌دهد.»
همانطور که کریستین خلاصه می‌کند: اگر از این آگاهی برای مهار ریتم‌های طبیعی استفاده شود (مثلاً طوفان فکری در زمان اوج انرژی و استراحت در زمان افت انرژی)، عالی است. اما اگر از آن برای تقویت این ایده استفاده کنیم که زنان غیرقابل پیش‌بینی یا ناپایدار هستند، «کاملاً از اصل مطلب غافل شده‌ایم.»
نظرات