چرا افراد دیابتی بیشتر به عفونت‌های قارچی مبتلا می‌شوند؟ از پیشگیری تا درمان
عفونت های قارچی به علت رشد بیش از حد قارچ های موجود در بدن رخ می دهند. افراد دیابتی به علت قند خون بالا، ضعف سیستم ایمنی و مخاطات بیشتر در معرض این عفونت ها هستند.
علائم این عفونت بسته به محل درگیری است و می تواند شامل خارش،پوسته ریزی، درد، ترشحات غیرطبیعی، برفک دهان و … باشد یا حتی مشکلات چشمی ایجاد کند. در این مقاله علاوه بر توضیح کامل علت بیماری و علائم، شرحی مفصلی از پیشگیری و درمان ارائه شده است.
چرا دیابت خطر عفونت‌های قارچی را افزایش می‌دهد؟
عفونت های قارچی زمانی رخ می دهند که مخمرهای موجود در بدن بیش از حد رشد کنند. افراد دیابتی بیشتر مستعد عفونت های قارچی هستند و درمان آنها نیز چالش برانگیز تر است؛ بنابراین برای افراد دیابتی مهم است که علائم عفونت قارچی را بشناسند و درمان مناسب دریافت کنند تا از عوارض جدی آن مصون باشند.
مخمرها به طور طبیعی روی پوست و در مخاطات بدن وجود دارند. وقتی تعداد این مخمر ها بیش از حد افزایش یابد، کاندیدا ،که شایع ترین عفونت قارچی است، بیماری ایجاد می کند. این عفونت می تواند با علائمی مثل ناراحتی، درد و خارش همراه باشد.
Yeast is most likely to excessively grow in areas that are warm and moist, including the mouth, the genital area, the feet, and skin folds.
مخمرها بیشتر در نواحی گرم و مرطوب بدن رشد می کنند؛ از جمله دهان، ناحیه تناسلی، پا ها و چین های پوستی.
شواهد نشان می دهد افراد دیابتی بیشتر در معرض عفونت های قارچی مانند کاندیدیازیس هستند. بیشتر این عفونت ها به علت رشد بیش از حد کاندیدا آلبیکنس ( Candida Albicans) ایجاد می شوند؛ قارچی که بخشی از فلور نرمال بدن است و به طور معمول در دهان، واژن، پوست و روده وجود دارد اما در صورت رشد بیش از حد می تواند بیماری زا باشد. دیابت یکی از عواملی است که باعث می شود بدن نتواند جلوی این رشد غیر طبیعی را بگیرد.
در افراد دیابتی، علائم عفونت قارچی سریعتر پیشرفت می کند و سخت تر درمان می شود؛ همچنین به دلیل اثرات تخریبی دیابت بر سیستم عصبی و گردش خون، هر گونه آسیب پوستی می تواند به راحتی منجر به زخم و در ادامه به عفونت شود.
علائم عفونت‌های قارچی نواحی مختلف بدن چیست؟
علائم عفونت قارچی در نواحی مختلف بدن متفاوت است:
- عفونت پوستی
عفونت قارچی در پوست می تواند منجر به تغییر رنگ و لکه های خارش دار در اندازه ها و شکل های مختلف شود. این علائم بیشتر در چین های بدن دیده می شود اما ممکن است در هر جای دیگری از بدن از جمله صورت، تنه یا کف سر هم ایجاد شوند.
- عفونت ناحیه تناسلی
به طور کلی این نوع عفونت در زنان شایعتر است اما مردانی که دیابت کنترل نشده دارند نیز بیشتر در معرض ابتلا هستند.
زنان مبتلا ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:
- خارش، درد یا حس سوزش در ناحیه تناسلی
- ترشحات سفید و پنیری شکل
- احساس سوزش یا درد هنگام ادرار کردن
- بوی نامطبوع ناحیه تناسلی
مردان مبتلا ممکن است دچار خارش یا ضایعات پوسته ریزی دهنده در آلت تناسلی شوند.
- عفونت چشم
عفونت قارچی چشم نادر است ولی در صورت عدم درمان می تواند به کوری منجر شود. علائم شامل درد، قرمزی، تاری دید، ترشح از چشم، حساسیت به نور و آبریزش چشم است.
- عفونت پا
این نوع عفونت در میان ورزشکاران شایع است. در افراد دیابتی باید پاها به طور مرتب معاینه شوند و در صورت رویت علائم ، درمان سریعا آغاز شود تا از مسیر ایجاد عفونت های باکتریایی ثانویه جلوگیری شود.
- برفک دهان
علائم برفک دهان عبارتند از:
- که های سفید رنگ در داخل دهان
- قرمزی و درد در دهان
- از دست دادن حس چشایی
- ترک خوردن و قرمزی گوشه لب ها
- در افراد دیابتی به علت خشکی دهان و مقدار زیاد قند موجود در بزاق، احتمال بروز برفک بیشتر است.
عوامل موثر در ابتلا به عفونت قارچی در دیابت چیست؟
ضعف سیستم ایمنی، قند خون بالا و مخاطات از علل موثر در ابتلا به عفونت قارچی در افراد دیابتی هستند.
قند خون بالا و رشد قارچ‌ها
وقتی قند خون بالا باشد، قند بیشتری به مخاطات و ادرار ترشح می شود و از آنجا که قارچ ها از قند تغذیه می کنند این شرایط محیط مناسبی را برای رشد بیش از حد آنها فراهم می کند و منجر به عفونت قارچی در افراد دیابتی می شود.
ضعف سیستم ایمنی
سیستم ایمنی نقش مهمی در مقابله با عفونت ها دارد اما دیابت باعث تضعیف آن می شود و همین مساله افراد دیابتی را در معرض ابتلا بیشتر به عفونت ها از جمله عفونت های قارچی می کند.
خشکی دهان و پوست
افراد دیابتی به علت قند خون بالا، مصرف دارو های دیابتی و آسیب عصبی دچار خشکی دهان می شوند. بزاق حاوی آنزیم ها و پروتئین هایی است که با عفونت ها مقابله می کند؛ در نتیجه خشکی دهان فرد را برای ابتلا به عفونت ها از جمله عفونت های قارچی مستعدتر می کند.
راه‌های پیشگیری از عفونت قارچی در بیماران دیابتی چیست؟
برای کاهش ریسک ابتلا به عفونت قارچی باید موارد زیر رعایت شود:
- پوشیدن لباس زیر نخی
- تمیز و خشک نگه داشتن محل هایی که مستعد عفونت قارچی هستند.
- رعایت بهداشت دهان
- در افراد دیابتی باید قند خون در محدوده مجاز نگه داشته شود.
روش‌های درمان عفونت قارچی در دیابتی‌ها کدامند؟
بر اساس نوع عفونت، روش های مختلفی برای درمان عفونت قارچی وجود دارد:
- پمادها و کرم های موضعی
معمولا پزشک در اولین مرحله درمان، پماد ها و کرم های ضد قارچی را تجویز می کند.این دارو ها به ویژه در مراحل اولیه عفونت، پاسخ بسیار خوبی می دهند. برای مثال، ممکن است کرم ضد قارچ کلوتریمازول به مدت 7 روز روی ناحیه درگیر استفاده شود.
پماد ها و کرم های ضد قارچی بدون نسخه هم به فروش می رسند اما باید حتما قبل از استفاده با پزشک مشورت کنید؛ چون ضایعه پوستی ممکن است ناشی از عفونت قارچی نباشد و مصرف خودسرانه و مکرر این داروها می تواند باعث ایجاد مقاومت دارویی شود و درمان را سخت تر کند.
- دارو ضد قارچ خوراکی
اگر استفاده از پمادها و کرم های ضد قارچی کافی نباشد یا عفونت شدید باشد، پزشک ممکن است داروهای خوراکی مثل فلوکونازول را تجویز کند.
یادداشتی از تیم دارو دات کام
با توجه به توضیحات ارائه شده، از آنجایی که افراد دیابتی بسیار مستعد ابتلا به عفونت های قارچی هستند، باید علائم عفونت قارچی را به خوبی بشناسند که در صورت مشاهده هرگونه علائم غیرعادی و جدی، سریعا به پزشک مراجعه کرده و درمان مناسب را دریافت کنند تا از عوارض این بیماری ها در امان بمانند.
