آسپرین چیست و چه استفادهای دارد؟
آسپرین یک داروی پرکاربرد از گروه داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی است که برای تسکین دردهای خفیف تا متوسط، کاهش تب و التهاب و همچنین پیشگیری از لخته شدن خون استفاده میشود.
این دارو با مهار تولید مواد شیمیایی ایجادکننده درد و التهاب، خطر بروز حمله قلبی و سکته مغزی را کاهش میدهد. همچنین، جهت محافظت از استنت و بایپس برای بیماران تجویز میشود.
دوز مصرفی آسپرین با توجه به سن، شرایط پزشکی و هدف درمان متفاوت است. پدیدار شدن اثر آسپیرین برای کاهش درد یا تب، ۱۵–۳۰ دقیقه بعد و برای پیشگیری از مشکلات قلبی، تا چند روز طول میکشد.
با همه فواید این قرص، ممکن است باعث عوارضی مانند ناراحتی معده، تهوع و تداخل دارویی شود. فراموش نکنید که آسپرین در دوران بارداری یا شیردهی محدودیت مصرف دارد.
در این مقاله از دارو دات کام، ابتدا به معرفی آسپرین میپردازیم. در طول مقاله به سراغ نحوه مصرف، عوارض جانبی و نکات بیشتر از آسپرین خواهیم رفت. تا انتهای این مطلب همراه ما بمانید.
- قرص آسپرین چیست؟
- قرص آسپرین برای چه علائم و بیماریهایی تجویز میشود؟
- بررسی دوزهای دارو و شیوه مصرف
- کدام داروها، عملکردی مشابه یا نزدیک با آسپیرین دارند؟
- قبل از مصرف آسپرین به این نکات توجه کنید
- عوارض جانبی قرص آسپرین
- تداخل دارویی آسپرین با دیگر داروها
- برای چه کسانی مصرف آسپرین ممنوع است؟
- شرایط نگهداری از آسپرین
- چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
- اسامی تجاری موجود در ایران
قرص آسپرین چیست؟
قرص آسپرین دارویی برای تسکین درد، کاهش تب و برطرف کردن التهاب است. آسپرین در گروهی از داروها به نام سالیسیلات قرار میگیرد.
این دارو با ترکیباتی که در داخل بدن باعث تب، التهاب، تورم و درد میشوند، مقابله کرده و از همین طریق در تسکین درد و جلوگیری از لخته شدن خون موثر است. در برخی مواقع، از این دارو برای درمان یا پیشگیری از حملات قلبی، سکته مغزی و درد قفسه سینه نیز استفاده میکنند.
| نام تجاری | بایر (Bayer)، وازالور (Vazalore) |
| نام ژنریک | آسپرین، استیل سالیسیلیک اسید |
| دستهبندی دارویی (کلاس دارویی) | سالیسیلات، مهارکنندههای تجمع پلاکتی |
| نحوه مصرف | کپسول بلعیدنی، شیاف، قرص جویدنی یا بلعیدنی، قرص حلشونده در مایع |
| مکانیسم اثر | مسدود کردن مواد خاصی در بدن که باعث درد، التهاب و تب میشوند. |
قرص آسپرین برای چه علائم و بیماریهایی تجویز میشود؟
برای کاربردهای قرص آسپرین میتوان به موارد زیر اشاره کرد. البته ذکر این نکته ضروری است که حتما قبل از مصرف باید با پزشک مشورت کرد.
- درد و تب
- سندرم حاد کرونری
- ضد التهاب
- سکته مغزی ایسکمیک و حمله ایسکمیک گذرا
- پیشگیری اولیه از ASCVD با آسپرین با دوز پایین
- سرطان کولورکتال (تایید نشده)
- موارد مصرف قرص آسپرین در کودکان
- درد و تب
- آرتریت روماتوئید نوجوانان
- بیماری کاوازاکی
بررسی دوزهای دارو و شیوه مصرف
دوزهای آسپرین برای بزرگسالان و کودکان، متفاوت است. در ادامه، دوزهای رایج در هر دو گروه را بررسی خواهیم کرد:
دوز آسپیرین برای بزرگسالان
برای بیماریهای مختلف بزرگسالان، آسپیرین در دوزهای زیر تجویز میشود:
- درد و تب: ۳۲۵–۶۵۰ میلیگرم هر ۴ ساعت یا ۵۰۰–۱۰۰۰ میلیگرم هر ۴–۶ ساعت تا ۱۰ روز
- پیشگیری اولیه ASCVD (۴۰–۷۰ سال): ۷۵–۱۰۰ میلیگرم روزانه برای افراد در معرض خطر قلبی بدون خطر خونریزی
- پیشگیری ASCVD در بالای ۷۰ سال: معمولاً توصیه نمیشود.
- سکته ایسکمیک: ۱۶۰–۳۲۵ میلیگرم در ۴۸ ساعت اول، سپس ۷۵–۱۰۰ میلیگرم روزانه
- پیشگیری از سرطان کولورکتال: ۶۰۰ میلیگرم روزانه حداقل ۲ سال
دوز آسپیرین برای کودکان
برای کودکان با توجه وزن، دوز آسپیرین به صورت زیر مشخص میشود:
- تب و درد <۵۰ کیلوگرم: ۱۰–۱۵ میلیگرم/کیلوگرم هر ۴ ساعت (حداکثر ۶۰–۸۰ میلیگرم)
- تب و درد ≥۵۰ کیلوگرم: ۳۲۵–۶۵۰ میلیگرم هر ۴–۶ ساعت
- آرتریت روماتوئید <۲۵ کیلوگرم: ۶۰–۱۰۰ میلیگرم/کیلوگرم/روز تقسیم در دوزهای هر ۶–۸ ساعت
- آرتریت روماتوئید ≥۲۵ کیلوگرم: ۳–۴/۶ گرم روزانه
آیا تغییر در دوز مصرفی قرص آسپرین توسط بیمار مجاز است؟
تغییر در دوز مصرفی آسپرین باید توسط پزشک تعیین شود. پزشک ابتدا شرایط فرد را بررسی کرده و تغییر دوز یا توقف مصرف را به او اعلام میکند.
کدام داروها، عملکردی مشابه یا نزدیک با آسپیرین دارند؟
آسپرین جزو داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی محسوب میشود و داروهای مشابه آن نیز در همین دسته قرار میگیرند:
- ایبوپروفن، ناپروکسن یا دیکلوفناک برای کاهش درد و التهاب حاد
- تایلنول یا استامینوفن به عنوان کاهنده تب در کودکان
- پلاویکس برای محافظت از قلب و عروق
نحوه مصرف قرص آسپرین
برای مصرف قرص آسپرین باید دقیقا مطابق با دستورالعمل پزشک عمل کرد و نکات زیر را مورد توجه قرار داد:
- اگر مصرف قرص آسپرین باعث ناراحتی معده شما میشود، بهتر است آن را همراه با غذا بخورید.
- قرصهای بلعیدنی، روکشدار و قرصهای با رهایش طولانی را باید به طور کامل ببلعید و اصلا نجوید.
- قرص بلعیدنی را با یک لیوان کامل آب مصرف کنید.
- قرصهای جویدنی را میتوان جوید یا بلعید.
- شیاف آسپرین باید به صورت مقعدی مورد استفاده قرار گیرد.
مدت زمان مصرف قرص آسپرین
در صورتی که آسپرین را برای دردهای کوتاهمدت مثل درد دندان مصرف میکنید، فقط یک یا دو روز برای آن کافی است. در مورد علتهای دیگر باید پزشک مدت زمان مصرف را تعیین کند.
چقدر طول میکشد تا آسپیرین اثر کند؟
اثر آسپیرین برای درد یا تب معمولاً ۱۵–۳۰ دقیقه بعد از مصرف شروع میشود و حداکثر اثر آن حدود یک تا دو ساعت طول میکشد. برای پیشگیری قلبی، اثر ضدانعقادی آن با مصرف منظم روزانه و طی چند روز تا هفتهها مشخص میشود.
قبل از مصرف آسپرین به این نکات توجه کنید
برای اطمینان از بیخطر بودن مصرف این دارو لازم است به چند نکته توجه کنید. برای اینکه بدانید آیا مصرف آسپرین برای شما مفید است یا خیر، باید موارد زیر را به پزشک گزارش دهید:
- فهرستی از آلرژیهای خود نسبت به هر دارو و غذا
- سابقه آسم یا پولیپ بینی
- وجود زخم معده یا خونریزی در معده و روده
- بیماری کلیوی
- بیماری کبدی
- کمخونی
- دیابت
- مصرف الکل و دخانیات
- اقدام به بارداری
- نقرس
- لوپوس
- سطح پایین ویتامین K
- دورهی بارداری و شیردهی
آیا مصرف آسپرین در دوران بارداری مجاز است؟
زنان باردار نباید از هفته بیستم بارداری به بعد، قرص آسپرین را بدون مشورت با پزشک مصرف کنند. مصرف آسپرین در این بازه زمانی ممکن است به جنین آسیب برساند یا موجب بروز برخی عارضهها هنگام زایمان شود.
آیا مصرف آسپرین در دوران شیردهی مجاز است؟
آسپرین میتواند با شیر مادر ترکیب شده و به نوزاد شیرخوار آسیب برساند. مادران در دوران شیردهی حتما باید با پزشک خود در زمینه مصرف این دارو مشورت کرده و سپس طبق مجوز او برنامهای زمانی برای مصرف آن داشته باشند.
آیا مصرف آسپرین برای باروری مضر است؟
اگر قصد بارداری دارید، حتما باید با پزشک خود در این زمینه صحبت کنید. پزشک با بررسی وضعیت سلامت شما اعلام میکند که آیا مجاز به مصرف آسپرین هستید یا خیر.
در صورت فراموشی مصرف آسپرین چه باید کرد؟
قرص آسپرین متناسب با نیاز هر فرد مصرف میشود. بنابراین، در اغلب مواقع نیازی به ساعت مشخص برای مصرف آسپرین نیست. اگر طبق برنامه زمانی مشخصی آن را مصرف میکنید، در صورت فراموشی کافی است همان لحظه آن را بخورید. در صورتی که زمان مصرف دوز بعدی رسیده است، فقط همان دوز را بخورید و قرص اضافی مصرف نکنید.
در صورت مصرف بیش از حد آسپرین چه باید کرد؟
در صورت مصرف بیش از حد آسپرین لازم است با اورژانس یا پزشک خود تماس بگیرید و راهنماییهای لازم را از آنها بگیرید. علائم مصرف بیش از حد آسپرین معمولا شامل درد معده، مشکلات بینایی یا شنوایی، استفراغ، اسهال، تنفس سریع یا گیجی است.
آیا آسپرین به تسکین دردهای قاعدگی کمک میکند؟
بله؛ قرص آسپرین ممکن است در تسکین دردهای قاعدگی مفید واقع شود. آسپرین جزو گروه دارویی سالیسیلاتها است و با ترکیب ویژه خود میتواند درد را کاهش دهد. بهتر است همراه با غذا و یک لیوان آب آن را مصرف کنید.
آیا آسپرین فشار خون را کاهش میدهد؟
خیر؛ گفته میشود که آسپرین تاثیری بر فشار خون ندارد. دوزهای مصرفی بالاتر از ۱۵۰۰ میلی گرم در روز و دوزهای پایین از این دارو، طی چهار سال کار پژوهشی مورد بررسی قرار گرفتند و نتیجه این بود که آسپرین فشار خون را کاهش نمیدهد.
عوارض جانبی قرص آسپرین
آسپرین میتواند عوارضی خفیف یا جدی را در برخی افراد ایجاد کند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
عوارض جانبی رایج قرص آسپرین
از عوارض جانبی رایج قرص آسپرین میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ناراحتی معده
- خوابآلودگی
- سردرد
- سوزش سر دل
- حالت تهوع
- از دست دادن اشتها
عوارض جانبی جدی قرص آسپرین
عوارض جدی قرص آسپرین معمولا کمتر بروز میکند اما باید به آنها نیز توجه کرد. به فهرست زیر نگاه کنید تا با عوارض جدی آسپرین آشنا شوید:
- مشکلات تنفسی
- تپش قلب
- تب
- تورم غدد لنفاوی
- مشکل در بلع
- کهیر
- درد مفاصل
- خونریزی معده یا روده
تداخل دارویی آسپرین با دیگر داروها
قبل از مصرف آسپرین، اگر داروهای زیر مصرف میکنید حتما به پزشک اطلاع دهید:
- ویتامینها و مکملهای غذایی
- داروهای رقیقکنندهی خون
- داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی
- دیورتیک
- داروی نقرس
- داروهای دیابت
- داروهای آرتروز
- کورتیکواستروئید
- داروهای گیاهی
برای چه کسانی مصرف آسپرین ممنوع است؟
گروههایی که مصرف آسپرین برای آنها مجاز نیست شامل موارد زیر است:
- افرادی که به ترکیبات موجود در قرص آسپرین حساسیت دارند؛
- افرادی که به داروهای تببر و مسکنها حساسیت دارند؛
- افرادی که به تازگی جراحیهای مربوط به دهان یا لوزه انجام دادهاند؛
- کسانی که هموفیلی یا سابقه خونریزی معده و روده دارند؛
- کودکانی که تب، علائم آنفولانزا یا آبله مرغان دارند؛
- کسانی که به داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی آلرژی دارند؛
- زنانی که در دوره بارداری و شیردهی هستند.
اگر با مصرف این دارو علائم زیر را داشتید، همین حالا با ۱۱۵ تماس بگیرید:
- هرگونه واکنش آلرژیک شدید
- استفراغ خونی
- مدفوع سیاه یا خونی
- درد معده
- کاهش شنوایی
- تب بیش از ۳ روز
- تورم یا درد بیش از ۱۰ روز
- سندرم ری؛ عارضهای که در کودکان یا نوجوانان دارای علائم آبله مرغان یا آنفولانزا در پی مصرف آسپرین رخ میدهد.
شرایط نگهداری از آسپرین
برای نگهداری از قرص آسپرین به نکات زیر توجه کنید:
- دارو را در ظرف دربسته، دور از گرما، رطوبت و نور مستقیم قرار دهید.
- دارو نباید در دمای یخزدگی قرار گیرد. دمای مناسب نگهداری آسپرین بین ۱۵ تا ۳۰ درجه سانتیگراد است.
- اگر دارو بوی سرکه داشت آن را مصرف نکنید.
- دور از دسترس کودک نگهداری شود.
- داروی تاریخگذشته را نگه ندارید.
- در مورد چگونگی دور انداختن داروی تاریخگذشته از پزشک سوال کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
مصرف آسپرین به شکل قرص، کپسول یا شیاف حتما باید تحت نظر پزشک انجام شود. برای جلوگیری از هر گونه تداخل دارویی نباید خودسرانه اقدام به مصرف آن کنید. برای رفع درد و التهاب، ابتدا با پزشک مشورت کرده و طبق نسخه پیش روید.
اسامی تجاری موجود در ایران
در جدول زیر اسامی تجاری این دارو در ایران را مشاهده کنید:
| نام تجاری | تولیدکننده |
| قرص آسپرین پارس دارو 81 میلی گرم | داروسازی پارس دارو |
| قرص آسپرین خوارزمی 81 میلی گرم | داروسازی خوارزمی |
| قرص وناپرین 81 میلی گرم | شهاب درمان |
| قرص آ اس آ شاری 81 میلی گرم | صنعت دارویی شاری |
| قرص آ اس آ روز دارو 81 میلی گرم | داروسازی روز دارو |
| قرص آ اس آ زاگرس دارو 100 میلی گرم | دارویی و نهاده های زاگرس دارو پارسیان |
| قرص آ اس آ آنی درمان 81 میلی گرم | داروسازی آنی درمان |
| قرص آ اس آ پورسینا 80 میلی گرم | داروسازی پور سینا |
| قرص آ.اس.آ ریحانه 80 میلی گرم | داروسازی ریحانه اصفهان |
| قرص آسپرین اکسیر 80 میلی گرم | داروسازی اکسیر |
| قرص آسپی سلتز 81 میلی گرم | داروسازی آنی درمان |
| قرص آساپتد 81 میلی گرم | داروسازی تهران دارو |
| قرص آ اس آ زاگرس دارو 80 میلی گرم | دارویی و نهاده های زاگرس دارو پارسیان |
| قرص ریپیرین 80 میلی گرم | داروسازی ریحانه اصفهان |
| قرص ا اس ا-جالینوس 100 میلی گرم | داروسازی جالینوس |
| قرص آ اس آ پارس دارو 325 میلی گرم | داروسازی پارس دارو |
| قرص ا اس آ دی پی 325 میلی گرم | دارو پخش – کارخانه |
| قرص روکشدار آ اس ا سامی ساز (کاردیوسپرین) 80 میلی گرم | داروسازی سامی ساز |
| قرص روکشدار آ اس آ تهران شیمی 80 میلی گرم | داروسازی تهران شیمی |
| قرص آ اس آ امین 80 میلی گرم | داروسازی امین |
| قرص جوشان اسوه-آ اس آ 325 میلی گرم | داروسازی اسوه |
| قرص آسپریمکس 80 میلی گرم | داروسازی شهر دارو |
| قرص روکشدار آ اس آ-جالینوس 80 میلی گرم | داروسازی جالینوس |
| قرص آ اس آ آی پی پی 80 میلی گرم | فرآورده های تزریقی دارویی ایران |
| قرص اسوه-آ اس آ 325 میلی گرم | داروسازی اسوه |
| قرص ا اس ا-جالینوس 325 میلی گرم | داروسازی جالینوس |
| قرص روکشدار ا اس ا لقمان 80 میلی گرم | داروسازی لقمان |
| قرص جویدنی آ اس آ دی پی | دارو پخش – کارخانه |
| قرص تداسا 100 میلی گرم | داروسازی تولید دارو |
| آ اس آ پارس دارو 100 میلی گرم | داروسازی پارس دارو |
| قرص روکشدار ا اس ا-حکیم 80 میلی گرم | داروسازی حکیم |
| قرص روکشدار آ اس آ فارماشیمی 80 میلی گرم | داروسازی فارماشیمی |
| قرص روکشدار آ اس آ پارس دارو 80 میلی گرم | داروسازی پارس دارو |
| قرص جویدنی آ اس آ-شفا 100 میلی گرم | داروسازی شفا |
| قرص آ اس آ خوارزمی 325 میلی گرم | داروسازی خوارزمی |
| قرص جویدنی آ اس آ سجاد دارو 100 میلی گرم | داروسازی سجاد داروی شرق |
| قرص آ اس آ پارس دارو 500 میلی گرم | داروسازی پارس دارو |
| قرص آ اس آ امین 500 میلی گرم ام سی | داروسازی امین |
| قرص آ اس آ ام سی-تی سی 500 میلی گرم | داروسازی تهران شیمی |
| قرص آساور 81 میلی گرم | داروسازی اکتوورکو |
توصیهای از تیم دارو دات کام به شما
ممکن است کاربردهای مختلفی از آسپرین شنیده باشید، اما لازم است بدانید که این دارو میتواند با داروهای دیگر تداخل داشته باشد. در این مقاله خلاصهای از کاربردها، نحوه مصرف و عوارض جانبی آسپرین را به شما ارائه دادیم. برای اطمینان از اینکه این دارو برای شما کاربردی است یا خیر حتما با پزشک خود صحبت کنید.
سوالات متداول
تفاوت بین آسپرین و ایبوپروفن چیست؟
هر دوی این داروها جزو داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی محسوب میشوند که با مسدود کردن تولید پروستاگلاندین، درد و التهاب را کاهش میدهند. موارد ایمنی، کاربردها و عوارض جانبی این دو دارو با هم متفاوت است.
آیا آسپرین میتواند باعث زخم معده شود؟
مصرف طولانیمدت یا دوزهای بالا میتواند به دیواره معده آسیب بزند و منجر به زخم یا خونریزی شود، بهویژه در افراد مسن یا کسانی که سابقه مشکلات گوارشی دارند.
آیا قطع ناگهانی آسپرین خطرناک است؟
در افرادی که آسپرین را برای پیشگیری از مشکلات قلبی مصرف میکنند، قطع ناگهانی میتواند خطر لخته شدن خون را افزایش دهد و باید فقط با نظر پزشک انجام شود.
تفاوت آسپرین معمولی با آسپرین روکشدار چیست؟
آسپرین روکشدار بهگونهای طراحی شده که در روده حل شود و کمتر باعث تحریک معده شود، اما اثر آن ممکن است کمی دیرتر شروع شود.
منابع مقاله:
drugs | mayoclinic | clevelandclinic | webmd | medlineplus
نظرات