حقایقی درباره هورمونتراپی در دوران یائسگی؛ چه کسانی باید پرهیز کنند؟
یائسگی مرحلهای اجتنابناپذیر در چرخه زندگی زنان است که غالباً بین سنین ۴۵ تا ۵۵ سالگی با توقف عملکرد تخمدانها و افت شدید هورمون استروژن آغاز میشود. این تغییرات هورمونی با عوارضی همچون گرگرفتگی، تعریق شبانه، نوسانات خلقی، خشکی واژن و کاهش تراکم استخوان همراه است.
آمارها نشان میدهد که ۷۰ تا ۸۰ درصد زنان در این دوران گرگرفتگی را تجربه میکنند و بیش از نیمی از آنها با خطر پوکی و شکستگی استخوان مواجهاند. در حالی که هورمونتراپی به عنوان راهکاری برای مدیریت این علائم مطرح است، اما آیا این روش برای همه مناسب است؟
جزئیات بیشتر را در دارو دات کام بخوانید.
چه زمانی هورمونتراپی مؤثر است؟
دکتر شهرزاد زاده مدرس، متخصص زنان و زایمان، معتقد است که هورموندرمانی جایگزین، در صورت نبود منع پزشکی، میتواند در ۴ تا ۵ سال ابتدایی یائسگی بسیار راهگشا باشد. هدف از این درمان، شبیهسازی نسبی شرایط هورمونی بدن با دوران پیش از یائسگی است.
مزایای اثباتشده هورمونتراپی عبارتاند از:
- کاهش گرگرفتگی، تعریق شبانه و خشکی واژن؛
- بهبود کیفیت خواب و وضعیت خلقی؛
- حفظ تراکم استخوان (کاهش ۳۰ درصدی ریسک شکستگی در ۵ سال اول).
سبک زندگی سالم؛ شرط لازم برای اثربخشی درمان
نکته کلیدی اینجاست که هورموندرمانی به تنهایی معجزه نمیکند. به گفته دکتر زاده مدرس، حتی با مصرف هورمون، اگر سه شرط زیر رعایت نشود، عوارضی مانند تغییر شکل ستون فقرات، کاهش قد و شکستگی استخوان همچنان در کمین خواهند بود:
- تغذیه مناسب: دریافت کافی کلسیم (روزانه ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ میلیگرم) و ویتامین D
- ورزشهای تحملکننده وزن: پیادهروی منظم و محکم یا تمرینات مقاومتی که به استخوانسازی کمک میکنند.
- اصلاح سبک زندگی: دوری از عادات مضر.
چه کسانی نباید سراغ هورموندرمانی بروند؟
این روش درمانی برای همه تجویز نمیشود و در برخی موارد خطرات آن بیشتر از منافعش است. زنان با شرایط زیر باید از هورمونتراپی پرهیز کنند:
- سابقه خانوادگی یا شخصی سرطان پستان یا سایر سرطانهای وابسته به استروژن؛
- چربی خون و تریگلیسیرید بالا؛
- بیماریهای قلبی و عروقی؛
- اضافه وزن شدید؛
- مشکلات گوارشی خاص.
نکته مهم: اگر مشکل فرد تنها نوسانات خلقی یا کاهش تمرکز باشد، هورمونتراپی درمان قطعی نیست و تمرکز باید بر اصلاح سبک زندگی باشد.
تصمیمگیری برای شروع درمان هورمونی باید به صورت موردی (Case-by-case) و توسط متخصص انجام شود. امروزه در بسیاری از بیمارستانها، کلینیکهای ویژه یائسگی فعال هستند که با ارزیابی دقیق شرایط فرد، بهترین راهکار درمانی را پیشنهاد میدهند.
منابع مقاله:
همشهری آنلاین
نظرات