قرص زینک پلاس چیست و نحوه مصرف و بهترین زمان مصرف آن کی است؟

قرص زینک پلاس چیست؟

قرص زینک پلاس مکملی است که علاوه بر زینک، معمولا حاوی ویتامین‌های تقویت‌کننده دیگری مانند ویتامین C، ویتامین‌های گروه B یا سایر مواد مغذی است. هدف این ترکیب، تقویت هم‌زمان و جامع سلامت چندین بخش از بدن، به‌ویژه سلامت مو و پوست است.

زینک در اشکال مختلفی در مکمل‌ها وجود دارد. شواهد نشان می‌دهد که فرم‌هایی مانند گلوکونات زینک یا سیترات زینک به خوبی توسط بدن جذب می‌شوند، اما بهتر است از فرم‌هایی مانند اکسید زینک، که جذب ضعیفی دارد، پرهیز کنید.

خواص و موارد مصرف قرص زینک پلاس چیست؟

زینک پلاس فواید متعددی برای سلامتی دارد. مهم‌ترین خواص و مواردی که طبق تحقیقات پزشکی برای آن‌ها از زینک استفاده می‌شود، عبارتند از:

• تقویت سیستم ایمنی و مقابله با عفونت‌ها

زینک برای عملکرد قوی سلول‌های ایمنی حیاتی است و نقش مهمی در کاهش استرس اکسیداتیو دارد. مصرف مکمل زینک می‌تواند فعالیت سلول‌هایی مانند سلول‌های T و سلول‌های کشنده طبیعی را که بدن را در برابر عفونت‌ها حفظ می‌کنند، افزایش دهد. همچنین یکی از معروف‌ترین کاربردهای زینک، کمک به مقابله با سرماخوردگی است.

• تسریع ترمیم زخم و بهبود سلامت پوست

زینک نقش مهمی در تولید کلاژن، عملکرد صحیح سیستم ایمنی پوست و پاسخ التهابی دارد که همگی برای بهبود زخم‌ها ضروری هستند.

• درمان آکنه و کاهش التهاب پوست

زینک می‌تواند یک درمان موثر برای آکنه (بیماری شایع پوستی ناشی از التهاب و فعالیت بیش از حد غدد چربی) باشد. زینک به کاهش التهاب کمک می‌کند، رشد باکتری‌های مولد آکنه را مهار کرده و فعالیت غدد چربی را تنظیم می‌کند.

• مبارزه با بیماری‌های مرتبط با افزایش سن

زینک با کاهش استرس اکسیداتیو و تقویت فعالیت سلول‌های ایمنی، می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های مرتبط با افزایش سن را کاهش دهد.

• بهبود افسردگی

تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف زینک در کنار داروهای ضدافسردگی، به بهبود علائم افسردگی کمک می‌کند. همچنین، ممکن است برای افرادی که به مصرف تنهای داروها پاسخ نداده‌اند، مفید باشد.

در مقاله زیر با بهترین دارو و مکمل‌ها برای تقویت سیستم ایمنی، آشنا شوید:

نحوه مصرف قرص زینک پلاس چگونه است؟

همیشه برای مصرف مکمل‌ها، باید دستورالعمل‌های پزشک یا اطلاعات روی بسته‌بندی محصولی را که تهیه کرده‌اید به دقت دنبال کنید.

اگر فراموش کردم که یک دوز قرص زینک پلاس را مصرف کنم، چه کاری باید انجام دهم؟

اگر مصرف یک دوز از زینک پلاس را فراموش کردید، به محض یادآوری، دوز فراموش‌شده را مصرف کنید.

اما اگر تقریبا زمان مصرف دوز بعدی شما رسیده است، دوز فراموش شده را کلا حذف کنید و برنامه عادی مصرف خود را ادامه دهید.

هرگز برای جبران دوز فراموش‌شده، دوز بعدی را دو برابر نکنید یا مقدار بیشتری مصرف نکنید. مصرف دوزهای اضافی خطر عوارض جانبی و مسمومیت را بالا می‌برد.

میزان مصرف روزانه قرص زینک پلاس چقدر است؟

در جدول زیر میزان حداکثر ایمن مصرف زینک در روز (شامل روی موجود در غذا و مکمل‌ها) بر اساس گروه سنی آورده شده است:

نکته مهم: شاید دیده باشید که برای درمان سرماخوردگی یا زخم‌های خاص، دوزهایی مانند ۵۰ یا ۸۰ میلی‌گرم توصیه می‌شود. حد ۴۰ میلی‌گرم برای مصرف روزانه و طولانی‌مدت تعریف شده است.

دوزهای بالاتر، دوزهای درمانی محسوب می‌شوند و باید تنها برای مدت زمان بسیار کوتاه و تحت نظارت دقیق پزشک استفاده شوند. در غیر این صورت، مصرف این دوزها در بلندمدت قطعا ایمن نیست و مشکلات جدی ایجاد می‌کند.

بهترین زمان مصرف قرص زینک پلاس چه موقعی است؟

زینک در برخی افراد می‌تواند باعث ناراحتی معده، حالت تهوع یا حتی استفراغ شود. برای جلوگیری از این عوارض، بهترین راه این است که مکمل زینک پلاس خود را همراه با یک وعده غذایی کامل یا بلافاصله پس از آن مصرف کنید.

اگر دارو یا مکمل‌های دیگری مصرف می‌کنید که با زینک تداخل دارند (مانند مکمل‌های آهن یا کلسیم با دوز بالا)، باید مصرف زینک را از آن‌ها جدا کنید. ایجاد یک فاصله زمانی ۲ تا ۶ ساعته باعث می‌شود تا هر یک از این مواد معدنی به‌طور کامل جذب شود.

بهترین زمان مصرف قرص زینک پلاس برای خانم ها چه زمانی است؟

بهترین زمان مصرف زینک پلاس برای خانم‌ها تفاوتی با آقایان ندارد و همچنان همراه با غذا توصیه می‌شود.

چه زمانی نباید قرص زینک پلاس را مصرف کرد؟

در شرایط زیر، از مصرف زینک پلاس یا دوزهای بالای آن باید اکیدا پرهیز کرد:

• اگر به زینک یا هر یک از مواد تشکیل‌دهنده مکمل زینک پلاس حساسیت دارید، نباید آن را مصرف کنید.
• زمانی که مطمئن هستید از طریق غذا و سایر مکمل‌ها، بیش از ۴۰ میلی‌گرم زینک در روز دریافت می‌کنید. مصرف دوزهای بسیار بالا (مانند تک‌دوز ۱۰ تا ۳۰ گرم) می‌تواند کشنده باشد و نباید این ریسک را بپذیرید.
• به هیچ وجه نباید از اسپری‌های بینی که حاوی زینک هستند استفاده کنید؛ زیرا شواهدی وجود دارد که استنشاق زینک از طریق بینی ممکن است باعث از دست رفتن دائمی حس بویایی شود.

مصرف قرص زینک پلاس چه عوارضی را می تواند همراه داشته باشد؟

بیشتر افرادی که زینک را در دوزهای مجاز (زیر ۴۰ میلی‌گرم) مصرف می‌کنند، عوارض جانبی جدی را تجربه نمی‌کنند. عوارض معمولا زمانی رخ می‌دهند که فرد دوزهای بالایی از زینک را برای مدت طولانی مصرف کند یا به مسمومیت حاد دچار شود.
علائم مسمومیت حاد معمولا در اثر مصرف دوز بالا یا مصرف مکمل با معده خالی ایجاد می‌شود:

• تهوع و استفراغ
• درد و گرفتگی شکم
• اسهال
• سردرد و از دست دادن اشتها

اما مهم‌ترین خطر در مصرف طولانی‌مدت دوزهای بالاتر از ۴۰ میلی‌گرم، تداخل زینک با سایر مواد معدنی حیاتی است:

مصرف طولانی‌مدت زینک در دوزهای بالا، جذب مس را در بدن به شدت مختل می‌کند. کمبود مس به نوبه خود باعث بروز کم‌خونی (آنمی) و کاهش تعداد گلبول‌های سفید خون می‌شود. اگر تعداد گلبول‌های سفید شما پایین بیاید، توانایی بدن شما برای مقابله با عفونت‌ها کاهش یافته و سیستم ایمنی تضعیف می‌شود.

هنگام مصرف قرص زینک پلاس، چه ملاحظات و نکاتی را باید در نظر داشته باشیم؟

• برخی بیماری‌های خاص مانند بیماری‌های التهابی روده (IBD)، بیماری سلیاک، سندرم سوءجذب و جراحی‌های کاهش وزن می‌توانند جذب زینک را در بدن شما با مشکل مواجه کنند و شما را در معرض خطر کمبود آن قرار دهند.
• رژیم‌های کاملا گیاهی ممکن است باعث جذب کمتر زینک شود. اگرچه بدن با گذشت زمان سازگار می‌شود، اما این افراد نیز باید مراقب تامین زینک کافی باشند.
• مصرف طولانی‌مدت و زیاد الکل می‌تواند جذب زینک را در بدن کاهش دهد.
• اگر پزشک برای شما دوز بالایی از زینک (بالاتر از ۴۰ میلی‌گرم) تجویز کرده است، یا اگر قصد دارید برای مدت طولانی از این مکمل استفاده کنید، باید سطح مس خون خود را به‌طور منظم کنترل کنید.

آیا قرص زینک پلاس تداخل دارویی دارد؟

بله، زینک یک ماده معدنی فعال است که می‌تواند بر جذب و اثربخشی برخی از داروها تاثیر بگذارد. از این رو، هنگام مصرف مکمل زینک باید تمام داروهای مصرفی خود را به پزشک اطلاع دهید.

• آنتی‌بیوتیک‌های تتراسایکلین (مانند داکسی‌سایکلین یا مینوسایکلین):

زینک می‌تواند جذب این آنتی‌بیوتیک‌ها را در بدن کاهش داده و اثربخشی آن‌ها را کم کند. این داروها باید حداقل ۲ ساعت قبل یا ۴ تا ۶ ساعت بعد از مکمل زینک مصرف شوند.

• آنتی‌بیوتیک‌های کینولون (مانند سیپروفلوکساسین یا لووفلوکساسین):

زینک جذب این گروه از آنتی‌بیوتیک‌ها را نیز مختل می‌کند. مکمل زینک را باید حداقل ۲ ساعت قبل یا ۴ تا ۶ ساعت بعد از کینولون‌ها مصرف کرد.

• سفالکسین (آنتی‌بیوتیک):

زینک می‌تواند جذب سفالکسین را کاهش دهد. توصیه می‌شود زینک را ۳ ساعت پس از مصرف سفالکسین استفاده کنید.

• پنی‌سیلامین:

این دارو برای درمان آرتریت یا بیماری ویلسون استفاده می‌شود. زینک جذب پنی‌سیلامین را کاهش می‌دهد. این دو دارو باید حداقل ۲ ساعت باهم فاصله داشته باشند.

• داروهای ضد HIV/ایدز:

زینک ممکن است جذب و سطح خونی برخی از داروهای HIV را کاهش دهد. اگر از این داروها استفاده می‌کنید، حتما قبل از مصرف زینک پلاس با پزشک مشورت کنید.

آیا غذا یا نوشیدنی خاصی وجود دارد که باید در حین مصرف قرص زینک پلاس از آن پرهیز کنم؟

هیچ تداخل غذایی شناخته‌شده‌ای با زینک گزارش نشده است.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

در حالی که زینک پلاس یک مکمل ایمن است، در برخی شرایط خاص نیاز به مشورت متخصص وجود دارد:

• اگر به‌طور ناخواسته دوز بسیار بالایی از زینک مصرف کرده‌اید یا دچار علائم شدید مانند استفراغ شدید، اسهال یا درد شدید شکمی شده‌اید.
• اگر برای مدت طولانی دوز بالایی (بالاتر از ۴۰ میلی‌گرم) مصرف کرده‌اید و علائمی مانند خستگی غیرعادی، رنگ‌پریدگی، یا ضعف مکرر در برابر عفونت‌ها مشاهده می‌کنید. این علائم می‌توانند نشان‌دهنده کمبود مس باشند.
• اگر مبتلا به بیماری‌هایی هستید که بر جذب زینک تاثیر می‌گذارند (مانند بیماری‌های التهابی روده یا سلیاک).
• اگر پزشک برای شما دوزهای بالاتر از ۴۰ میلی‌گرم تجویز کرده است و می‌خواهید دوره مصرف را ادامه دهید؛ در این حالت نیاز به پایش منظم خون دارید.
• در صورتی که قصد دارید باردار شوید یا می‌خواهید مکمل زینک را به کودک خود بدهید.

توصیه‌ای از تیم دارو دات کام به شما

قرص زینک پلاس فواید بی‌شماری برای تقویت پوست، مو و به‌ویژه سیستم ایمنی شما دارد، اما نکته کلیدی در مصرف آن، رعایت تعادل و دوز ایمن است.

همیشه مصرف روزانه خود را در محدوده ایمن نگه دارید (۴۰ میلی‌گرم برای بزرگسالان) و هرگز بدون مشورت با متخصص، دوزهای درمانی بالا را برای خود تعیین نکنید. اگر سوالی درباره مصرف این مکمل دارید، پزشکان ما پاسخگوی شما هستند.