قرص رزوواستاتین چه کاربردی دارد؟ + عوارض
رزوواستاتین یکی از داروهای قوی برای کاهش کلسترول بد (LDL) خون است. این دارو آنزیمی را که مسئول ساخت کلسترول است در کبد مهار می‌کند و باعث کاهش بیش از ۵۰ درصدی کلسترول بد می‌شود.
حتی افرادی که سطح کلسترول طبیعی دارند اما در معرض خطر قلبی هستند، ممکن است از این دارو بهره ببرند. همچنین، رزوواستاتین به تثبیت رسوبات داخل رگ‌ها و کاهش التهاب عروق کمک می‌کند، بنابراین، ریسک گرفتگی یا پاره شدن ناگهانی رگ‌ها کاهش می‌یابد.
در این مقاله از دارو دات کام به ابعاد مختلف این دارو می‌پردازیم تا هر آنچه لازم است درباره این قرص بدانید، با شما به اشتراک بگذاریم.
مقدمه و شناخت رزوواستاتین
- نام تجاری: روپیکسون – رزورکسین
- نام ژنریک: رزوواستاتین (Rosuvastatin)
- دسته‌بندی دارویی (کلاس دارویی): داروی کاهنده چربی خون – استاتین
- نحوه مصرف: خوراکی (بلعیدنی)
- مکانیسم اثر: مهار آنزیم کبدی HMG-CoA ردوکتاز
قرص رزوواستاتین چیست؟
قرص رزوواستاتین، دارویی از دسته استاتین‌ها است که برای کاهش سطح کلسترول و تری‌گلیسیرید خون استفاده می‌شود. این دارو در کنار یک رژیم غذایی سالم و ورزش، برای کاهش خطر ابتلا به حمله قلبی، سکته مغزی و سایر مشکلات قلبی و عروقی تجویز می‌شود.
رزوواستاتین با مهار یک آنزیم کلیدی در کبد، تولید کلسترول در این اندام را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. در پاسخ، کبد برای جبران نیاز خود، تعداد گیرنده‌های LDL یا همان کلسترول بد را بر سطح سلول‌های خود افزایش می‌دهد.
این سازوکار باعث می‌شود کلسترول LDL بیشتری از جریان خون جمع‌آوری و پاک‌سازی شود. در نتیجه، سطح LDL و تری‌گلیسیرید در خون کاهش یافته و سطح کلسترول HDL (کلسترول خوب) کمی افزایش می‌یابد.
اثرات فارموکولوژیک روزوواستاتین:
- سطح LDL (کلسترول بد) کاهش می‌یابد.
- سطح تری‌گلیسیریدها (TG) کاهش پیدا می‌کند.
- سطح HDL (کلسترول خوب) به‌طور جزئی افزایش می‌یابد.
اثرات درمانی بسیار مهم را ایجاد می‌کند:
- کاهش خطر حمله قلبی و سکته؛
- کاهش نیاز به جراحی قلب؛
- کاهش خطر مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی؛
داروهای مرتبط/مشابه رزوواستاتین
داروهای مشابه:
- آتورواستاتین (Atorvastatin)
- سیمواستاتین (Simvastatin)
- لوواستاتین (Lovastatin)
داروهای مرتبط:
- جم‌فیبروزیل (Gemfibrozil)
- فنوفیبرات (Fenofibrate)
- ازیتیمیب (Ezetimibe)
- کلستیرامین (Cholestyramine)
- نیاسین (Niacin یا ویتامین B3)
- اسیدهای چرب امگا 3
نکات کلیدی درباره قرص رزوواستاتین
- منع مصرف در بارداری: این دارو نباید در دوران بارداری استفاده شود، زیرا می‌تواند به جنین آسیب جدی برساند.
- درمان طولانی‌مدت: رزوواستاتین برای کنترل کلسترول طراحی شده و معمولا یک درمان طولانی‌مدت یا مادام‌العمر را شامل می‌شود.
- نیاز به آزمایش خون: پزشک قبل از شروع و در طول درمان، عملکرد کبد و سطح چربی خون را با آزمایش خون بررسی خواهد کرد.
- خطر مشکلات عضلانی: استاتین‌ها از جمله رزوواستاتین، می‌توانند باعث درد، حساسیت یا ضعف عضلانی شوند. در موارد نادر، این عارضه می‌تواند به یک وضعیت جدی به نام رابدومیولیز منجر شود که به کلیه‌ها آسیب می‌رساند.
- تکمیل‌کننده سبک زندگی سالم: این دارو جایگزین رژیم غذایی سالم و ورزش منظم نیست، بلکه در کنار آن‌ها برای دستیابی به بهترین نتیجه عمل می‌کند.
برای آشنایی با مناسب‌ترین فعالیت‌های ورزشی برای افراد مبتلا به مشکلات قلبی، می‌توانید مطلب زیر را مطالعه کنید:
چه کسانی می‌توانند قرص رزوواستاتین مصرف کنند؟
- بزرگسالان و کودکان بالای ۸ سال که سطح کلسترول بالایی دارند؛
- افرادی که در معرض خطر بالای بیماری‌های قلبی و عروقی مانند حمله قلبی و سکته مغزی هستند، حتی اگر سطح کلسترول آن‌ها طبیعی باشد.
چه کسانی ممکن است نتوانند قرص رزوواستاتین مصرف کنند؟
- زنان باردار، مادران در دوره شیردهی یا کسانی که قصد بارداری دارند؛
- افرادی که به رزوواستاتین یا هر استاتین دیگری واکنش آلرژیک داشته‌اند؛
- بیمارانی که مبتلا به بیماری فعال کبدی هستند؛
- افرادی که دارای سابقه مشکلات عضلانی خاص هستند؛
- افرادی که الکل مصرف می‌کنند؛
نحوه و زمان مصرف قرص رزوواستاتین
اشکال دارویی موجود در ایران:
- قرص 5 میلی گرمی
- قرص 10 میلی گرمی
- قرص 20 میلی گرمی
- قرص 40 میلی گرمی
مقدار مصرف قرص رزوواستاتین
دوز دارو توسط پزشک و بر اساس سطح کلسترول و عوامل مختلف تعیین می‌شود:
- دوز اولیه معمول: 5 تا 10 میلی‌گرم، یک بار در روز.
- دوز نگهدارنده: پزشک ممکن است دوز را به تدریج افزایش دهد. دوز معمول بین 10 تا 20 میلی‌گرم در روز است.
- حداکثر دوز: 40 میلی‌گرم در روز که معمولا برای افرادی با کلسترول بسیار بالا و ریسک قلبی شدید، تحت نظر متخصص تجویز می‌شود.
تغییرات در دوز مصرفی قرص رزوواستاتین
پزشک ممکن است پس از چند هفته، بر اساس نتایج آزمایش چربی خون، دوز شما را تنظیم کند. نباید دوز دارو را خودسرانه تغییر دهید.
نحوه مصرف قرص رزوواستاتین
- قرص را مطابق دستور پزشک (معمولا یک بار در روز) مصرف کنید.
- این دارو را می‌توانید در هر زمانی از روز (صبح یا عصر) مصرف کنید، اما سعی کنید هر روز ساعت معینی را در نظر بگیرید.
- رزوواستاتین را می‌توانید همراه با غذا یا با معده خالی مصرف کنید.
- قرص را به‌طور کامل با یک لیوان آب میل کنید.
مدت زمان مصرف قرص رزوواستاتین
درمان با رزوواستاتین معمولا طولانی‌مدت / مادام‌العمر است.
اگر فراموش کردید که قرص رزوواستاتین را مصرف کنید، چه باید کرد؟
- اگر کمتر از ۱۲ ساعت از زمان معمول مصرف گذشته است، به محض یادآوری آن را مصرف کنید.
- اگر بیشتر از ۱۲ ساعت گذشته است، دوز فراموش‌شده را نادیده بگیرید و دوز بعدی را در ساعت مقرر خود مصرف کنید. برای جبران، هرگز دو دوز را همزمان مصرف نکنید.
اگر بیش از حد قرص رزوواستاتین مصرف کردید؟
مصرف چند قرص اضافی به‌طور تصادفی بعید است که آسیب جدی ایجاد کند، اما ممکن است دچار عوارض جانبی مانند تهوع یا درد عضلانی شوید. در صورت نگرانی، با پزشک خود یا اورژانس (115) تماس بگیرید.
عوارض جانبی قرص رزوواستاتین
عوارض جانبی رایج قرص رزوواستاتین
- افزایش آنزیم‌های کبدی: این عارضه مهمترین و جدی‌ترین عارضه رایج ناشی از مصرف این داروست که نیاز به بررسی دقیق توسط پزشک معالج دارد.
- سردرد
- حالت تهوع، درد معده
- سوءهاضمه
- درد عضلانی خفیف
- احساس ضعف یا خستگی
- یبوست
عوارض جانبی خطرناک قرص رزوواستاتین
اگر موارد زیر را داشتید، فورا با ۱۱۵ تماس بگیرید:
درد، حساسیت یا ضعف عضلانی غیر قابل توضیح: به‌خصوص اگر با با تب یا احساس ناخوشی عمومی همراه شود. این علائم می‌تواند نشانه رابدومیولیز باشد. مشکلات کبدی: علائمی شامل زرد شدن پوست یا سفیدی چشم‌ها (یرقان)، ادرار تیره، درد در قسمت بالای شکم، خستگی غیر عادی و از دست دادن اشتها ظاهر می‌شود. واکنش آلرژیک شدید (آنژیوادم): تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو که باعث مشکل در تنفس می‌شود. درد شدید معده: می‌تواند نشانه التهاب پانکراس (پانکراتیت) باشد.
بارداری، شیردهی و باروری در هنگام مصرف قرص رزوواستاتین
قرص رزوواستاتین و بارداری
منع مصرف مطلق! رزوواستاتین نباید در دوران بارداری استفاده شود زیرا می‌تواند به جنین در حال رشد آسیب برساند. زنانی که در سنین باروری هستند، باید از روش‌های مطمئن پیشگیری از بارداری استفاده کنند.
قرص رزوواستاتین و شیردهی
مصرف رزوواستاتین در دوران شیردهی توصیه نمی‌شود. اطلاعات کافی در مورد انتقال آن به شیر مادر و اثرات آن بر نوزاد وجود ندارد.
قرص رزوواستاتین و باروری
شواهد محکمی مبنی بر تاثیر رزوواستاتین بر باروری وجود ندارد. با این حال، اگر قصد بارداری دارید، باید حتما مصرف دارو را با مشورت پزشک قطع کنید.
مصرف قرص رزوواستاتین با سایر داروها
احتیاط با سایر داروها
- سایر داروهای کاهنده کلسترول (مانند جم‌فیبروزیل و سایر فیبرات‌ها)
- سیکلوسپورین (داروی سرکوب‌کننده ایمنی)
- داروهای ضد قارچ: مانند ایتراکونازول
- برخی داروهای HIV
- وارفارین (رقیق‌کننده خون)
- داروهای ضد اسید معده (Antacids): باید با فاصله حداقل ۲ ساعت از رزوواستاتین مصرف شوند.
اسامی تجاری موجود در ایران
| نام تجاری دارو | صاحب برند / پروانه |
| روپیکسون (Ropixon) | عبیدی |
| رزورکسین (Rosurexin) | اکتوورکو |
| رزوکسون (Rosuxon) | پارس دارو |
| رزویک (Rosuvic) | ایران هورمون |
| رزسترول (Rosestrol) | سها |
| رزوکل (Rosochol) | آتیه |
| بایورز (Bioroz) | باختر شیمی |
| فارستور (Farstor) | فاران شیمی |
| رزوتکس (Rosutex) | تهران شیمی |
| آریستاتین (Arystatin) | آریا |
| روستاتین (Rostatin) | خوارزمی |
| لیپروز (Liproz) | جالینوس |
| رزوکسیر (Rosuxir) | اکسیر |
شرایط نگهداری از قرص رزوواستاتین
- دارو را در دمای اتاق، در بسته‌بندی اصلی خود و دور از گرما، نور مستقیم و رطوبت نگهداری کنید.
- این دارو را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی قرار دهید.
توصیه‌ای از تیم دارو دات کام به شما
رزوواستاتین، از داروهای شناخته‌شده خانواده استاتین‌ها است و فراتر از کاهش کلسترول بد (LDL) عمل می‌کند. این دارو روند تشکیل پلاک در عروق را کند کرده و خطر حمله قلبی و سکته مغزی را به‌طور چشمگیری کاهش می‌دهد.
بروز عوارض جدی در اثر مصرف رزوواستاتین نادر است و معمولا با دوز مناسب می‌توان ایمنی مصرف را تضمین کرد. هر چند که درد عضلانی خفیف ممکن است رخ دهد، اما مزایای قرص رزوواستاتین در پیشگیری از حوادث قلبی بسیار بیشتر است.
با پایبندی به درمان و سبک زندگی سالم، این دارو می‌تواند ابزاری موثر برای محافظت از قلب و افزایش کیفیت زندگی شما باشد. در انتها اگر سوالی دارید، آن را در قسمت نظرات بنویسید و با ما به اشتراک بگذارید.
منابع مقاله:
mayoclinic | drugs | nhs | drugbank
