روشی نوین برای تقویت سیستم ایمنی در سالمندان
با افزایش سن، دستگاه دفاعی بدن دچار افت کارایی میشود و قدرت رویارویی با عوامل بیماریزا را تدریجاً از دست میدهد. محققان موسسه فناوری ماساچوست موفق به کشف روشی نوآورانه برای احیای این ظرفیت ازکارافتاده شدهاند.
این دانشمندان با بهرهگیری از تکنولوژی mRNA، کبد را به کارگاهی زودگذر برای ساخت پیامرسانهای تقویتی سیستم ایمنی مبدل ساختهاند؛ وظیفهای که در حالت طبیعی بر عهده غده تیموس است اما با افزایش سن دچار اختلال میشود.
جزئیات این خبر را در دارو دات کام بخوانید.
-
هیچ عنوانی یافت نشد
عامل اصلی افت عملکرد سیستم ایمنی بدن در سنین بالا، کوچکشدن تدریجی غده تیموس است. این غده کوچک واقع در قسمت جلوی قلب، مسئولیت تولید و تربیت سلولهای T (نیروهای اصلی دفاعی بدن) را بر عهده دارد.
غده تیموس از آغاز دوران بزرگسالی روند کوچکشدن خود را آغاز کرده و تا زمانی که فرد به ۷۵ سالگی میرسد، تقریباً کارکرد خود را از دست میدهد؛ پدیدهای که به «تحلیل تیموس» معروف است.
همزمان با تضعیف عملکرد تیموس، تعداد سلولهای T نیز کاهش یافته و بدن در مقابل عفونتها و سلولهای سرطانی آسیبپذیرتر میشود. تاکنون روشهای رایج برای جوانسازی سیستم ایمنی، عمدتاً مبتنی بر تزریق مستقیم فاکتورهای رشد بوده که با عوارض جانبی قابلتوجهی همراه است. اما رویکرد ابداعی MIT کاملاً متمایز از روشهای پیشین عمل میکند.
دانشمندان MIT بهجای تلاش برای بازسازی غده تیموس، تصمیم گرفتند کبد را بازبرنامهریزی کنند. آنها سه فاکتور کلیدی (IL-7، FLT-3 و DLL1) که نقش مهمی در رشد و بقای سلولهای T ایفا میکنند را شناسایی کرده و اطلاعات ژنتیکی آنها را درون ساختار mRNA جایگذاری کردند.
این محمولههای mRNA که درون نانوذرات چربی کپسوله شدهاند، به کبد تزریق شده و سلولهای کبدی را ترغیب میکنند تا پروتئینهای حیاتی برای سیستم ایمنی را سنتز کرده و به گردش خونی بدن بفرستند.
انتخاب کبد به این دلیل است که این عضو حتی در افراد مسن نیز ظرفیت بالایی در تولید پروتئین دارد و از آنجا که کل خون بدن از آن میگذرد، موقعیت بهینهای برای پخش سیگنالهای ایمنی فراهم میآورد.
نتایج حاصل از آزمایش بر روی موشهای ۱۸ ماهه (معادل انسانهای پنجاهساله) بسیار امیدوارکننده بود. با توجه به ماندگاری کوتاه mRNA در بدن، پژوهشگران درمان را طی یک دوره چهارهفتهای تکرار کردند.
پس از اتمام درمان، جمعیت سلولهای T هم از لحاظ کمی و هم از منظر کیفی رشد قابلملاحظهای نشان داد. هنگامی که واکسن به این موشها تزریق شد، تعداد سلولهای T کشنده هدفگیرنده، دوبرابر موشهای بدون درمان بود.
در تحقیق دیگری، اثرگذاری این متد بر درمان سرطان مورد ارزیابی قرار گرفت. موشهای مسنی که همزمان درمان mRNA و داروهای مهارکننده دریافت کردند، در مقایسه با گروهی که تنها داروی سرطان مصرف کردند، میزان بقای بالاتر و عمر طولانیتری داشتند. این یافته نشان میدهد تقویت سیستم ایمنی میتواند کارآمدی درمانهای ضدسرطان را در سالمندان بهشکل چشمگیری ارتقا دهد.
اگرچه این آزمایشها در حال حاضر بر روی مدلهای حیوانی صورت گرفته، ولی افق آن برای کاربرد انسانی بسیار روشن به نظر میرسد. محققان معتقدند در صورت موفقیت در بازیابی عملکرد سیستم ایمنی، میتوان به افراد کمک کرد تا دوران طولانیتری از زندگی خود را در سلامت و بدون بیماری تجربه کنند.
نتایج این پژوهش در مجله معتبر Nature به چاپ رسیده است.
نظرات