علائم کم کاری تیروئید در نوزادان چیست؟ از تشخیص تا درمان


کم کاری تیروئید در نوزادان معمولا در بدو تولد با غربالگری تشخیص داده میشود؛ اگر تشخیص داده نشود به مرور علامتهایی مثل اشتهای کم، زردی پوست، ضربان قلب پایین، کاهش شنوایی، زبان بزرگ، گریه خشن و بیرون زدگی محتویات شکم خود را نشان میدهد.
در این مقاله از دارو دات کام تمام دلایل، علائم و درمان کم کاری تیروئید در نوزادان را بررسی خواهیم کرد.
دلایل کم کاری تیروئید در نوزادان چیست؟
در ماههای اولیه بارداری، زمانی که اندامهای کودک شما در حال رشد هستند، غده تیروئید از پشت زبان به موقعیت طبیعی خود در گردن منتقل میشود. در برخی از نوزادان این اتفاق نمیافتد، به این معنی که غده نمیتواند به درستی کار کند. در موارد دیگر، غده تیروئید اصلاً رشد نمیکند.
نوع بسیار نادر دیگری از کمکاری تیروئید وجود دارد که در آن غده تیروئید کودک در جای مناسب قرار دارد، اما نمیتواند به درستی هورمون تولید کند.
دلایل کم کاری تیروئید مادرزادی
کمکاری تیروئید مادرزادی اغلب زمانی رخ میدهد که غده تیروئید به درستی رشد نمیکند، به دلیل فقدان آن، کوچک بودن بیش از حد آن، یا قرار گرفتن در قسمت نادرست گردن است. گاهی اوقات غده به درستی تشکیل میشود اما به روش صحیح هورمون تولید نمیکند.
همچنین، گاهی اوقات تیروئید سیگنال غده هیپوفیز را که به آن دستور تولید هورمون تیروئید میدهد، از دست میدهد.در تعداد کمی از موارد، داروهایی که در دوران بارداری مصرف میشوند، عمدتاً داروهایی برای درمان پرکاری تیروئید، میتوانند منجر به کمکاری تیروئید مادرزادی میشوند که در بیشتر موارد موقتی است.
کمکاری تیروئید مادرزادی معمولاً از طریق خانوادهها به ارث نمیرسد. این بدان معناست که اگر یک کودک مبتلا باشد، بعید است که فرزندان دیگری که ممکن است در آینده داشته باشید از همین بیماری رنج ببرند.
علائم کم کاری تیروئید در نوزادان
نوزادانی که به دلیل مشکل غده تیروئید دچار کمکاری تیروئید میشوند، معمولاً علائم کمی دارند، اگر اصلاً علائمی داشته باشند، زیرا مقداری از هورمون تیروئید مادر از جفت عبور میکند.
هنگامی که نوزادان دیگر هورمون تیروئید را از مادر خود دریافت نمیکنند، علائم به آرامی بروز میکنند و این اختلال تنها زمانی تشخیص داده میشود که تحت آزمایشهای غربالگری نوزادان قرار گیرند.
اگر علت اصلی کمکاری تیروئید مشخص نشود و کمکاری تیروئید تشخیص داده نشود یا درمان نشود، رشد مغز به طور متوسط تا شدید کند میشود. نوزاد ممکن است دچار علائم زیر شود:
- تنبلی (بیحالی) و اشتهای کم
- زردی پوست طول کشیده (یرقان)
- تون عضلانی پایین
- ضربان قلب پایین
- یبوست
- فونتانل (بخش هایی از جمجمه که هنوز کامل تشکیل نشده)های بزرگ
- کاهش شنوایی
- دهان کمی باز با زبان بزرگ
- گریه خشن
- برجستگی محتویات شکم در ناف (به نام فتق نافی)
اگر نوزاد غده تیروئید بزرگ شده (گواتر مادرزادی) داشته باشد، غده ممکن است به نای فشار بیاورد و در تنفس اختلال ایجاد کند.
همچنین نوزادان ممکن است پوست خشک، سرد و لکهدار، ویژگیهای خشن صورت (مانند پل بینی صاف و پهن و صورت پف کرده) و دهان کمی باز با زبان بزرگ شده داشته باشند.
به ندرت، تشخیص و درمان دیرهنگام کمکاری تیروئید شدید منجر به ناتوانی ذهنی و کوتاهی قد میشود.
اگر کمبود ید در دوران بارداری خیلی زود رخ دهد، نوزادان ممکن است دچار نارسایی شدید رشد، ویژگیهای غیرطبیعی صورت، ناتوانی ذهنی و سفتی عضلات شوند که حرکت و کنترل آنها دشوار است.
البته لازم به ذکر است که بسیاری از نوزادان بهجای کم کاری تیروئید، دچار پرکاری تیروئید میشوند. شما میتوانید نشانههای پرکاری تیروئید در نوزادان را اینجا بخوانید.
کم کاری تیروئید در نوزادان چگونه تشخیص داده میشود؟
اگر چندین مورد از علائم فوق وجود داشته باشد، پزشک به کمکاری تیروئید مشکوک میشود. با این حال، تشخیص قطعی را میتوان به راحتی با آزمایش سطح هورمون هیپوفیز به نام هورمون تحریککننده تیروئید (TSH) انجام داد.
اگر تیروئید سطح طبیعی هورمونهای تیروئید تولید کند، TSH در محدوده طبیعی خواهد بود. با این حال، اگر تیروئید کمکار باشد، هیپوفیز شروع به ترشح TSH بیشتر میکند تا تیروئید تنبل را به کار بیندازد.
بنابراین، سطح بالاتر از حد طبیعی TSH نشان دهنده کمکاری تیروئید است. اکثر نوزادان ظرف ۷۲ ساعت پس از تولد به عنوان بخشی از غربالگری معمول از نظر کمکاری تیروئید آزمایش میشوند.
روشهای درمان کم کاری تیروئید در نوزادان کدامند؟
درمان کمکاری تیروئید مادرزادی معمولاً شامل مصرف دارو برای جایگزینی هورمون تیروئید از دست رفته است. رایجترین هورمون تیروئید، لووتیروکسین است – هورمونی مصنوعی که هورمون T4 کودک را تقلید میکند. این هورمون به شکل قرص موجود است، بنابراین باید قرص را خرد کرده و آن را با شیر خشک، شیر مادر یا آب کودک خود مخلوط کنید.
متخصص غدد اطفال میتواند نحوه انجام این کار را به شما نشان دهد و به شما بگوید که آیا شیر خشکهایی وجود دارد که باید از آنها اجتناب کنید یا خیر. (برخی از شیر خشکهای مبتنی بر سویا میتوانند در جذب هورمون تیروئید اختلال ایجاد کنند.)
کودک شما باید در ماه اول زندگی دارو را شروع کند تا از تاخیر رشد دائمی یا ناتوانیهای ذهنی جلوگیری شود.
پزشکان به طور منظم سطح هورمون تیروئید خون کودک شما را بررسی میکند تا مطمئن شود که مقدار مناسب دارو را دریافت میکند. به طور معمول، آنها آزمایش خون انجام میدهند:
- هر یک تا دو ماه تا زمانی که کودک شما به سن 6 ماهگی برسد.
- هر دو تا سه ماه پس از رسیدن کودک شما به سن 6 ماهگی
اکثر افراد مبتلا به کمکاری تیروئید مادرزادی باید تا آخر عمر دارو مصرف کنند. برخی ممکن است فقط به طور موقت به درمان نیاز داشته باشند. متخصص غدد فرزند شما میتواند به شما بگوید که در هر سنی شما چه انتظاری باید داشته باشید.
کم کاری تیروئیدی در نوزادان چه عوارض دارد؟
بدون درمان، کمکاری مادرزادی تیروئید میتواند منجر به موارد زیر شود:
- کمخونی
- تاخیر در رشد
- کمشنوایی
- نارسایی قلبی
- معلولیتهای ذهنی
- مشکلات بینایی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر کودک شما کمکاری تیروئید مادرزادی دارد، متخصص غدد سطح هورمون تیروئید او را مرتباً بررسی میکند. اما اگر علائم فرزندتان پس از شروع دارو دوباره عود کرد، باید به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است لازم باشد دوز دارو را تنظیم کنند.
توصیهای از تیم دارو دات کام به شما
از آنجایی که این بیماری میتواند به سرعت نوزاد را تحت تاثیر قرار دهد، باید در صورت شک به علائم سریعا با پزشک ارتباط گرفته شود و در صورت صلاحدید پزشک پس از آزمایشات لازم درمان شروع شود تا خطری آینده کودک را تهدید نکند.