دلایل سکته قلبی در جوانان چیست؟ علائم، نشانه‌ها و راه‌های پیشگیری

مقدمه و شناخت بیماری

حمله قلبی که به‌عنوان انفارکتوس میوکارد نیز شناخته می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که جریان خون به سمت قلب به‌طور جزئی یا کامل، مسدود شود. علائم سکته قلبی شامل درد یا ناراحتی در قفسه سینه، درد منتشرشونده به فک، گردن، پشت یا بازوها، تنگی نفس و احساس ضعف یا غش کردن است.

چرا جوانان هم سکته قلبی می‌کنند؟ راه‌های پیشگیری

بر‌اساس گزارش سایت ایسنا، جوانان بین 20 تا 25 سال نیز در خطر سکته قلبی قرار دارند. دلیل سکته قلبی مردان جوان و زنان جوان، شامل بیماری‌هایی مثل دیابت، افسردگی، فشار خون بالا، سیگار کشیدن و استرس بالا است.

بر‌اساس سایت health harvard، درآمد پایین و فشار اقتصادی نیز به‌عنوان یکی دیگر از عوامل سکته قلبی جوانان شناخته می‌شود. با شناخت عوامل افزایش سکته قلبی، می‌توان تا حد خوبی از ایست قلبی در سنین پایین جلوگیری کرد.

چرا آمار سکته قلبی در سنین پایین رو به رشد است؟

سکته‌های قلبی در جوانان به دنبال ترکیبی از الگوهای نادرست زندگی، ژنتیک و عوامل محیطی مثل استرس است. تغییر سبک زندگی در جامعه مدرن و عوامل زیر منجر به کاهش سن ایست قلبی در دنیا شده است.

• رژیم‌های غذایی سرشار از غذاهای فرآوری‌شده و قند و فست‌فود
• افزایش مصرف نیکوتین، الکل و مواد مخدر
• افزایش استرس مزمن در جوانان به دلیل درآمد پایین و فشار اقتصادی
• داشتن سابقه خانوادگی سکته قلبی
• داشتن بیماری‌های زمینه‌ای به دلیل زندگی کم‌تحرک

مرگ ناگهانی ناشی از سکته قلبی در جوانان چقدر شایع است؟

متن انگلیسی:

Most sudden cardiac deaths are in older adults, particularly those with heart disease. Yet sudden cardiac arrest is the leading cause of death in young athletes. Estimates vary, but some reports suggest that about one in 50,000 young athletes to one in 100,000 dies of sudden cardiac death each year.

ترجمه متن:

بیشتر مرگ‌ومیر ناگهانی بر اثر سکته قلبی در سنین بالا رخ می‌دهد؛ با‌این‌حال، علت اصلی مرگ در ورزشکاران جوان شامل ایست قلبی می‌شود. همچنین برخی گزارش‌ها نشان می‌دهند که سالیانه تقریبا از هر ۵۰٬۰۰۰ تا ۱۰۰٬۰۰۰ ورزشکار جوان، یک نفر بر اثر سکته قلبی جان خود را از دست می‌دهد.

(منبع)

البته فقط حدود ۲۵٪ از آمار مرگ بر اثر سکته قلبی در طول ورزش رخ می‌دهد. بیشتر جوانانی که دچار مرگ ناگهانی بر اثر سکته قلبی (SCD) می‌شوند، بیماری قلبی زمینه‌ای دارند.

آیا نوجوانان هم می‌توانند دچار حمله قلبی شوند؟

سکته‌ قلبی معمولا در افراد مسن با کلسترول بالا و پلاک‌های تجمع‌یافته در شریان‌هایشان، رخ می‌دهد. بااین‌حال نوجوانان نیز از خطر سکته قلبی در امان نیستند. به‌طورکلی سکته‌ قلبی در افراد ۱۵ تا ۲۴ سال، بسیار نادر است. سکته قلبی در این افراد معمولا به دنبال بیماری زمینه‌ای ایجاد می‌شود.

علائم و علت بیماری

علت های خطر سکته قلبی در جوانان چیست؟

بر‌اساس پژوهش‌های ارائه شده توسط سایت national geography، اکثر جوانانی که دچار سکته قلبی می‌شوند، حداقل یک بیماری زمینه‌ای دارند. البته دلیل سکته قلبی زنان جوان و مردان به این موارد ختم نمی‌شود. سایر دلایل سکته قلبی در جوانان به شرح زیر است.

• دیابت
• فشار خون بالا
• کلسترول بالا و چاقی
• محیط کار و زندگی ناسالم
• سیگار، کوکائین، ماری‌جوانا و مصرف الکل
• نحوه دسترسی به خدمات سلامتی و درمانی
• عادات ناسالم مانند رژیم غذایی نامناسب و سبک زندگی کم‌تحرک

اگر به‌دنبال کاهش وزن اصولی هستید، مقاله «مدیریت اضافه وزن» را مطالعه بفرمایید.

علاوه‌بر موارد بالا، به نظر می‌رسد که کووید-۱۹ نیز بر سلامت قلب و عروق و درصد سکته قلبی جوانان تاثیر گذاشته است. مرگ‌ومیر ناشی از حمله قلبی در سال نخست همه‌گیری کرونا، به میزان ۱۴ درصد افزایش یافته بود و بیشترین افزایش سکته قلبی در بزرگسالان ۲۵ تا ۴۴ ساله مشاهده شده است. پژوهش‌های جدیدتر نیز نشان می‌دهند که کووید خطر حمله قلبی در برخی جوانان واکسینه‌نشده را تا سه سال پس از ابتلا، افزایش می‌دهد.

در ادامه به‌طور دقیق‌تری به بررسی دلایل سکته قلبی در جوانان می‌پردازیم.

عوامل سبک زندگی

• سیگار کشیدن که شروع این کار قبل از ۱۵ سالگی، منجر به افزایش خطر سکته قلبی در سن کم می‌شود.
• ویپینگ به‌عنوان نوعی روش استعمال دخانیات که در طولانی‌مدت به لایه داخلی رگ‌ها، آسیب می‌رساند.
• مصرف انواع مواد مخدر باعث افزایش خطر سکته قلبی می‌شود.
• اضافه‌وزن و چاقی که منجر به افزایش فشار خون و تغییر ساختار قلب خواهد شد.
• کم‌تحرکی و رژیم غذایی ناسالم باعث به خطر افتادن سلامت قلب می‌شود.

اگر به دنبال روش‌های موثر برای ترک سیگار هستید، مقاله «ترک سیگار» به‌صورت اصولی می‌تواند راهنمای خوبی برای شما باشد.

بیماری‌ها و شرایط زمینه‌ای

• دیابت
• فشار خون بالا به‌ویژه همراه با چاقی و دیابت
• کلسترول بالا
• افزایش شاخص توده بدنی (BMI) و تغییر ساختار بطن چپ قلب
• آسیب قلبی از دوران کودکی

عوامل ژنتیکی و ارثی

• هیپرکلسترولمی
• کاردیومیوپاتی‌های یعنی ضعیف شدن عضله قلب
• آریتمی‌ قلبی یعنی ضربان نامنظم ارثی
• سندرم مارفان (بیماری بافت همبند که قلب را هم درگیر می‌کند.)
• سندرم مرگ ناگهانی آریتمیک (SADS)

علائم هشدار سکته قلبی در جوانان

درد قفسه سینه و غش هنگام ورزش از نشانه‌های نگران‌کننده حمله قلبی به شمار می‌روند؛ البته این علائم ممکن است ناشی از مشکلات دیگر نیز باشند. ازاین‌رو برای بررسی‌های بیشتر باید به پزشک مراجعه کنید.

نشانه‌های شایع

علائم سکته قلبی در نوجوانان که نشان‌دهنده کاهش جریان خون به قلب است، به شرح زیر است:

• درد، فشار یا تنگی قفسه سینه حین ورزش
• غش کردن هنگام ورزش
• مشکل در تنفس هنگام ورزش

علائم سکته قلبی در افراد مبتلا به کاوازاکی به شرح زیر خواهد بود.

• درد در بازو یا شکم
• تنگی نفس
• استفراغ
• تغییر رنگ پوست

نشانه‌های حمله قلبی در نوزادان و کودکان کوچک با سابقه KD، شامل موارد زیر می‌شود.

• درد غیر اختصاصی (محل درد مشخص نیست)
• گریه و بی‌قراری بی‌دلیل
• رنگ‌پریدگی و تعریق

علائم غیرمعمول در جوانان

• علائم گوارشی مانند تهوع یا استفراغ گاهی به‌عنوان اولین نشانه‌های حمله قلبی در جوانان به شمار می‌روند.
• خستگی غیرقابل توضیح و شدید حتی وقتی فرد استراحت کافی داشته است.
• برخی بزرگسالان جوان ممکن است حملات پانیک نیز به دلیل سکته قلبی، تجربه کنند.
• زنان ممکن است علائمی متفاوت از مردان مانند درد در بالای کمر یا خستگی شدید را تجربه کنند.

روش تشخیص و آزمایشات

روش‌های تشخیص و بررسی سکته قلبی در جوانان

روش‌های تشخیص سکته قلبی شامل ترکیبی از سوابق پزشکی و خانوادگی، کالبدشکافی، بررسی ژنتیکی، تصویربرداری قلبی، ECG و مانیتورینگ طولانی‌مدت است. این مراحل به تشخیص علت مرگ یا ایست قلبی و شناسایی افراد در معرض خطر، کمک می‌کند.

روش‌های تشخیص و بررسی سکته قلبی در جوانان شامل چند مرحله اصلی است که به دو گروه تقسیم می‌شوند:

• بررسی سوابق خانوادگی
• بررسی سوابق شخصی فرد مبتلا مانند سابقه ابتلا به سنکوپ
• ارزیابی شرایط رخداد سکته قلبی از جمله سن و جنسیت

برای تشخیص سکته قلبی باید ساختار قلب نیز مورد ارزیابی قرار بگیرد. برای ارزیابی ساختار قلب باید آزمایش‌های زیر انجام شود.

• ECG: برای تشخیص اختلالات حاد و مزمن (ACS، کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک)
• تصویربرداری عروق کرونر/تست تحریک: برای رد بیماری یا ناهنجاری عروق
• اکوکاردیوگرافی: برای ارزیابی ساختار و عملکرد قلب
• CMR: برای شناسایی بیماری حاد یا مزمن میوکارد
• مانیتورینگ آمبولاتوری: برای کشف اختلالات مخفی
• تست ورزشی: برای سندرم‌هایی که در حین فعالیت رخ می‌دهند.
• چالش دارویی: برای تشخیص سندرم‌هایی مانند Brugada یا سندرم‌های کاتکول‌آمین

دیگران چگونه می‌توانند بفهمند که آیا یک فرد جوان در معرض خطر ناگهانی حمله قلبی است؟

مرگ بر اثر سکته قلبی در بسیاری از اوقات، به دلیل نادیده گرفتن علائم هشداردهنده، اتفاق می‌افتد. این نشانه‌ها به شرح زیر است تا بدانیم چه افرادی بیشتر در معرض خطر سکته قلبی قرار دارند.

• غش کردن (سینکوپ) غیرقابل توضیح
• تنگی نفس یا درد قفسه سینه
• داشتن سابقه خانوادگی برای مرگ بر اثر سکته قلبی

چه کسی باید از نظر عوامل حمله قلبی غربالگری شود؟

انجام بررسی‌های قلبی با الکتروکاردیوگرام (ECG) منجر به کاهش مرگ ناگهانی جوانان بر اثر سکته قلبی می‌شود. بااین‌حال نگرانی‌هایی درمورد این آزمایش برای ایجاد خطای مثبت نیز وجود دارد؛ خطای مثبت یعنی اینکه آزمایش نشان دهد مشکلی وجود دارد، در‌حالی‌که در واقع هیچ مشکلی وجود ندارد. بهترین کاندیدا برای غربالگری عوامل حمله قلبی به شرح زیر است:

• ورزشکاران متقاضی برای شرکت در رقابت‌های ورزشی
• افرادی با سابقه خانوادگی مرگ بر اثر سکته قلبی
• افرادی با بیماری‌های زمینه‌ای ارثی یا اکتسابی
• غربالگری حمله قلبی برای افراد غیرورزشکار و افرادی بدون علائم بیماری قلبی، توصیه نمی‌شود.

پیشگیری و کنترل بیماری

پیشگیری از سکته قلبی در جوانان

راهکارهای حفظ سلامت قلب در نوجوانان شامل دریافت ویزیت‌های دوره‌ای، در صورت مشاهده علائم بیماری قلبی است. همچنین شناخت سابقه خانوادگی قلبی به درمان زودهنگام اختلا‌ل‌های بیمار کمک می‌کند. در نظر داشته باشید که حفظ سلامت قلب یک مسیر مادام‌العمر است. حتی اگر نوجوانی با ریسک بالای سکته قلبی باشید، با داشتن سبک زندگی سالم، خطر ابتلا به بیماری قلبی و سکته قلبی در بزرگسالی را کاهش می‌دهید.

راهکارهای پیشگیری از حمله قلبی و رفع دلایل سکته قلبی در افراد کم سن و سال به شرح زیر است:

• به‌طور منظم برای چکاپ سلامتی خود به پزشک مراجعه کنید.
• از سابقه بیماری‌های خانوادگی آگاه شوید.
• فعالیت بدنی منظم داشته باشید.
• از سیگار کشیدن و استعمال مواد مخدر،‌ بپرهیزید.
• از روش‌هایی مثل مدیتیشن برای کاهش استرس استفاده کنید.
• عادت‌های سالم مانند پیاده‌روی روزانه یا انجام کارهای دستی را وارد سبک زندگی کنید.
• بسیاری از سکته‌های قلبی با رعایت نکات و تغییر سبک زندگی قابل پیشگیری است که این نکات را در ادامه به‌طور دقیق‌تری بررسی می‌کنیم.

اصلاح سبک زندگی

سیگار کشیدن و استفاده از ویپ به‌عنوان دو مورد از مهم‌ترین عوامل ایجاد سکته قلبی به شمار می‌روند. ریسک سکته قلبی با تعداد سیگارهایی که می‌کشید، رابطه مستقیمی دارد. کشیدن یک بسته سیگار در روز، ریسک سکته قلبی را نسبت به افراد غیرسیگاری بیش از دو برابر می‌کند.

سیگار کشیدن خطر سکته قلبی بسیار بیشتری نسبت به ویپ دارد؛ بااین‌حال استفاده از ویپ نیز بی‌خطر نیست. سیگارهای الکترونیکی حاوی نیکوتین و ترکیبات سمی دیگری هستند که ضربان قلب را افزایش داده و فشار خون را بالا می‌برند.

کنترل بیماری‌های زمینه‌ای

اضافه وزن به دلیل تشدید بیماری‌هایی مثل فشار خون و کلسترول بالا، نقش مهمی در سکته قلبی دارد. حمل وزن اضافی نیز فشار بالایی بر قلب وارد می‌کند.

آیا جوانان مبتلا به مشکل قلبی باید از فعالیت بدنی خودداری کنند یا آن را محدود کنند؟

پاسخ به این سوال به شرایط جسمی فرد، نوع ورزش و شدت فعالیت بدنی بستگی دارد. تصمیم‌گیری درمورد محدودیت‌های ورزشی باید توسط پزشک متخصص انجام شود.

بیمارانی که دستگاه شناسایی ریتم غیرطبیعی قلب را دارند، نیابد در ورزش‌های تماسی شرکت کنند. در این نوع ورزش‌ها ممکن است ضربه مستقیم به سینه بیمار وارد شده و دستگاه را جابه‌جا کند.

راهنمای مراجعه به پزشک

چه زمانی باید با پزشک تماس بگیریم؟

اگر فردی علائم هشداردهنده سکته قلبی را داشت باید فورا با 115 تماس بگیرید. همچنین اگر فردی نشانه‌های حمله قلبی در حد خفیف را نیز داشت، باید برای بررسی‌های بیشتر و تشخیص علت دقیق عارضه به پزشک مراجعه کند. در صورت مشاهده هر یک از این نشانه‌ها باید به پزشک مراجعه کنید.

• ابتلا به دیابت
• فشار خون بالا
• چاقی
• مشکلات قلبی ژنتیکی
• سیگار کشیدن
• سوءمصرف سایر مواد

توصیه ای تیم دارو دات کام به شما

سکته قلبی در جوانان به دلیل قطع جریان خون به قلب رخ می‌دهد. خطر سکته قلبی در جوانان با شناخت سابقه بیماری خانوادگی و چکاپ دوره‌ای کاهش می‌یابد. پزشک با دریافت شرح حال از بیمار و انجام آزمایش‌های تشخیص بیماری قلبی، توصیه‌های لازم برای جلوگیری از سکته قلبی را ارائه می‌دهد.

از مصرف خودسرانه داروهای مربوط به بیماری قلبی، بپرهیزید. همچنین در صورت مشاهده هرگونه علائم سکته قلبی باید فورا با اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرید.